ئاب ¹ /ab: ن:[ پەهلەوی: ap][ لە فارسیدا( ئاپ) سووککراوە بۆ( ئاب)]
| لە فەرهەنگی زمانی ئاڤێستادا، وەها تۆمارکراوە 547 | ||
| گۆکردنی بە کوردی | زمانی ئاڤێستایی | واتای بە ئینگلیزی |
| ئه‌پ | pa | water |
|
نەشناس |
شناس |
|||
|
تاک |
کۆ |
تاک |
کۆ |
|
|
شێوەزاری کرمانجی باکوور |
ئابەک |
ئابەکە |
ئابەکان |
|
|
شێوەزاری کرمانجی ناوەند |
ئابێ ، ئابێک |
ئابان |
ئابەکە |
ئابەکان |
|
شێوەزاری هەورامی |
ئابێوە |
ئابێ ، ئابن |
ئابێ |
ئابەکێ |
ئاپ، ئاڤ، ئاو: پێکهاتووه لەشله‌یه‌کی بێچێژ و بێبۆنه، ئاوێته‌ی ئۆکسجین وهایدرۆجینه . فۆرمووله کیمییایه‌که‌ی H²O یه. لەسروشتدا به‌ئه‌ندازه‌ی سێ له‌چواری گۆی زه‌ویدا پۆشیوه. له‌پله‌ی 100 ی گه‌رمایی ده‌بێت بەهه‌ڵم، له پله‌ی هیڤۆک/ سفردا ده‌مه‌ێت و دەبێت بەبەفر.
| یه‌که‌مین پێشگره له زمانی کوردییدا به‌واتای ئاڤ بێت. که له‌گه‌ڵ وشه‌ی تردا یه‌کده‌گرێت، واتایه‌کێ نوێ ده‌به‌خشێت |
| ئابات، ئابجۆ، ئاباد، ئابان، ئابدار، ئابده‌ستخانه. |
ئاب ئاته‌شنما/ab ateşnima: نتـ:[ مجـ][ ئاب+ ئاتەشنما] مه‌به‌ست له شه‌رابی ئاڵ و سووره، که کینایه‌یه بۆ شه‌راب.
ئاب ئاشنا/ab aşina: نتـ:[ وەرزش] ئا‌ڤناس، مەلەوان.
ئاب ئه‌نبار/ab enbar: نتـ:[ ئەند][ ئاب+ ئه‌نبار] ئاوی ئه‌ستێلی گه‌وره‌ی ڕووپۆشراو، شوێنی عه‌مباركردنی ئاو.
ئاب ئه‌نگوور/ab engûr: نتـ:[ ئاب+ ئه‌نگوور] ئاوی ترێ، که کنایه‌یه بۆ شه‌راب یاخود مه‌ی.
ئاب به‌ها/ab beha: نتـ:[ ئاب][ ئاب+ بەها] به‌های ئاو: ئه‌و پاره‌یه‌ی له‌بری ئاوی خواردنه‌وه ده‌درێت.
ئاب جۆش/ab coş: نتـ:[ ئاب+ جۆش] ئاوی کوڵاو، ئاوی به‌کوڵ.
ئاب زنده‌گی/ab zindegî: نتـ:[ فار][ ئاب+ زنده‌گی] ئابی حه‌یات، ئاوی حه‌یات.
ئابساڵ/absaľ: نتـ:[ فار][ ئاب+ ساڵ] تەڕي ساڵ.
ئابی/abî: نچ:[ ئاب+ ی]
1 . ئه‌وه‌ی پێوه‌ندی به ئاوه‌وه هه‌بێت.
2 . [ زیند] له ئاو دا بژێت: ئه‌سپی ئابی، ماری ئاوی، ڕووه‌کی ئاوی.
3 . [ ڕەنگ] ڕه‌نگی ئاوی
ئابی به‌قا/abî beqa: نتـ:[ ئابی( ئاب+ ی)+ به‌قا( بقی)] ئاوی به‌قا.
{
بۆ ماچی ده‌می كوڵمه له نێو په‌رچه‌می خاوی
له‌و زوڵمه‌ته بۆ ئابی به‌قا نووری چرامه
}{ وه‌فایی}.
ئابی حه‌یات/abî ĥeyat: نتـ:[ ئاب+ی+ حه‌یات( ع : حیاة)] ئاوی ژیان، ئاوی زیندووی.
{
ئابی حەیات و ئاتەشی ئەفسور دەیە دەمت
تەحرێکی تۆیە گڕ لە تەنوورا کە دێتە دەر
}{ سالم}
.
.
___________________
ئاب ² /ab: ن: ترووسکه، وورشه: بریسکه‌ی هه‌ندێ شت یان بریقە.
ئابدار/abdar: ئانتـ:[ ئاب+ دار] به‌ترووسکه، وورشه‌دار : بریسکه‌ی هه‌ندێ شتی کانزا
:: شمشێری ئابدار.
:: تیخی ئابدار.
.
.
______________
ئاب ³ /Ab: ن:[ کات][ رووم ـ ئاسوو، عب] ئاوگوست : مانگی هه‌شته‌می ساڵی رۆمییه که به augustus ناوداره، وه مانگی هه‌شته‌مه له ساڵنامه‌ی هه‌تاوی که ده‌که‌وێته نێوان( ته‌مووز) و( ئه‌یلول)وه، واتا 21ی رۆژ له که‌لووی شێر دایه، و له ئه‌وه به دوا ده‌چێته که‌لووی سونبوله‌وه. به کوردی مانگی ته‌باخ/ tebax پێ ده‌ڵێن یان گەلاوێژ.
.
.
___________________
ئاب 4 /Ab: ن:[ بیا][ زمان] پێشگرێکە لەزمانی ئینگلیزی و دەلکێت بەپێش پەیڤەوە و واتایەکی نوێی پێدە بەخشێت، ئەم ( ئاب )ـە لەزمانی کوردییدا هاوواتای( دوور لە)، ( زۆر ، فرە)، ( دا) دێت.[ ئینگـ : Ab]
| تێبینی |
| زۆربەی ئەو وشانەی کە بە (ab) دەستپێدەکەن دەستەواژەی زانستین وە فرە بەکاردەهێندرێت لە ڕشتە زانستییەکان. |
: abacus
: Abdomeno
: Abnormal
: Abrade
: Absolute
: Abandante
…. هتد.}
{ سەرچاوە : شەوکار، ل، 2 – 6}.
.
.
.
.