ساڵ/saľ: ن:[ کات] ئەو کاتەیە کە زەوی پێیدەچێت لە خولانەوە بە دەوری خۆردا، کە چوار وەرزی ساڵی پێدروست دەبێت و ماوەکەش لە ڕۆژژمێری زایینیدا بریتییە لە 365 ڕۆژ و 12 کاژێر، کە بۆ ڕێکخستنی ڕۆژژمێرەکان سێ ساڵ دەکەن بە 365و ساڵی چوارەم دەکەن بە 366، یاسای زانینی ئەوەی ئایا ئەم ساڵ ساڵێکی پڕە (366) ڕۆژە یان ساڵێکی پڕ نییە بریتییە لەوە دوو ژمارەی کۆتایی ساڵەکە بێنی و دابەشی چواری بکەیت ئەگەر ژمارەکە بەسەر ژمارە چواردا دابەش بوو و ژمارەیەکی تەواو دەرچوو بەبێ ماوە ئەوا ساڵەکە پڕە بەڵام ئەگەر ماوە مایەوە ئەوا پڕ نییە؛ نمونە : 2008 دێین دوو ژمارەی کۆتایی وەردەگرین کە ژمارە ( 8 )ە و دابەشی ژمارە ( 4 )ی دەکەین دەبینین ( 2 ) دەردەچێت بێ ماوە بەڵام ئەگەر 2010 بووایە؛ 4/10=2،5 واتە دوو و نیو کە ژمارەکە نیوی لەگەڵە و تەواو نییە ئەم ئەوە دەردەخات ساڵەکە پڕ نییە.
.
بەهات ب
وەرزەکان
| کرمانجی باکوور | کرمانجی ناوەند | کرمانجی باشوور | هەورامی | وەرزەکان | خورشیدی | |||||
| لەكی | کەلهووری | فارسی | ||||||||
| 21-03 | نیسان | Cêjnan | Nîskan | خاکەلێوە | پەنجە | جیژنان | نەورۆز | بەهار | فروردین | |
| 21-04 | گوڵان | Gulan | Banemîr | گولان | میریان | گوڵان | پاژ‌‌هـ رەژ | اردیبهشت | ||
| 22-05 | حەزیران : Hêzîran | Zerdan | Cozerdan | جۆزەردان | گاکور | زەردان | چێڵکڕ | خرداد | ||
| 23-06 | تیرمە : Tîrmeh | Puşper | Trîmê | پووشپەڕ | ئاگرانی | پەڕپەڕ | کۆپڕ | هاوین | تیر | |
| 24-07 | تەباخ : Tebax | Gelawêj | گەلاوێژ | مردار | گەلاوێژ | گەلاوێژ | مرداد | |||
| 24-08 | ئیلون : Elûn | Xermanan | Nûxuşan | خەرمانان | مالەژیر | نوخشان | ئاوەوەرە | شهریور | ||
| 24-09 | جوتمە Çiriya Pê | Rezber | Kewcêr | ڕەزبەر | مالەژیر دوماینە | بەران | ترازیێ | پاییز | مهر | |
| 25-10 | مژدار : Çiriya Pa | GelarêzanXezellwer | Xêzan | خەزەڵوەر | تویلتەكن | خەزان | گەڵاخەزان | آبان | ||
| 23-11 | کانون : Çileyé Pê | Sermaviz | Sermawez | سەرماوەز | مانگ سیە | ساران | کەڵەهەرز | آذر | ||
| 23-12 | چلە Çileyê Pa | Befranbar | Befran | بەفرانبار | نووروژ | بفران | ئارگا | زمستان | دی | |
| 21-01 | سبات Sebat | Rêbendan | Sevba | ڕێبەندان | خاکەلیە | بەندان | رابڕان | بهمن | ||
| 20-02 | ئادار Adar | Reşeme | Avdar | ڕەشەمێ | مانگ لیە | رمشان | سیاوکام | اسفند | ||
.
ماه پایانی (اسفند) ۲۹ روزه است و تنها در سالهای کبیسه ۳۰ روز خواهد داشت. طول و نام کنونی این ماه‌ها در جدول زیر آمده است:
| ترتیب | روزها | نام | تاریخ‌های میلادی[۳] | فصل | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| فارسی (ایران) |
فارسی (افغانستان) |
پشتو[۴] (افغانستان) |
کردی | ||||
| ۱ | ۳۱ | فروردین | حَمَل | وری | خاکه‌لێوه | ۲۱ مارس – ۲۰ آوریل | |
| ۲ | ۳۱ | اردیبهشت | ثور | غویی | گوڵان | ۲۱ آوریل – ۲۱ مه | |
| ۳ | ۳۱ | خرداد | جَوزا | غبرګولی | جۆزەردان | ۲۲ مه – ۲۱ ژوئن | |
| ۴ | ۳۱ | تیر | سرطان | چنګاښ | پووشپەڕ | ۲۲ ژوئن – ۲۲ ژوئیه | تابستان |
| ۵ | ۳۱ | مرداد | اسد | زمری | گەلاوێژ | ۲۳ ژوئیه – ۲۲ اوت | |
| ۶ | ۳۱ | شهریور | سُنبُله | وږی | خەرمانان | ۲۳ اوت – ۲۲ سپتامبر | |
| ۷ | ۳۰ | مهر | میزان | تله | ڕەزبەر | ۲۳ سپتامبر – ۲۲ اکتبر | |
| ۸ | ۳۰ | آبان | عقرب | لړم | خەزەڵوەر | ۲۳ اکتبر – ۲۱ نوامبر | |
| ۹ | ۳۰ | آذر | قوس | لیندۍ | سەرماوەز | ۲۲ نوامبر – ۲۱ دسامبر | |
| ۱۰ | ۳۰ | دی | جَدْی | مرغومی | بەفرانبار | ۲۲ دسامبر – ۲۰ ژانویه | زمستان |
| ۱۱ | ۳۰ | بهمن | دلو | سلواغه | ڕێبەندان | ۲۱ ژانویه – ۱۹ فوریه | |
| ۱۲ | ۲۹-۳۰[۵] | اسفند | حوت | کب | رەشەمە | ۲۰ فوریه – ۲۰ مارس | |
.
ساڵانە/saľane: ئان:[ ساڵ+ ئانە]
.
بەرگرتنی دارمێو ساڵێك نا ساڵێك/serî saľ: نتـ:[ کشت] [ ئینگـ : Alternate bearing]
سەری ساڵ/serî saľ: نتـ:[ کات]
کارەساتی ساڵانە/karesatî saľane: نتـ:
وەرزەکانی ساڵ/werzekanî saľ: نتـ:[ کات] بریتین لە چواروەرز : بەهار، هاوین، پایز، زستان.
یەكساڵە/yeksaľe: نتـ:[ ڕوو][ یەك+ ساڵ+ ئە] ڕووەکی یەکساڵی.
یەكساڵە/yeksaľe: نتـ:[ ئاژ ، گیان][ یەك+ ساڵ+ ئە] بچکە یان بێچووی یەکساڵی.
.
.
.
.
.
.
.
.