ساز/saz: ڕگ ، ن:[ ڕەگی چاووگی( سازان)ـە]

  نەشوناس شوناس
تاک كۆ تاک كۆ
شێوەزاری كرمانجی باكوور ەک ان ەكە ەكان
شێوەزاری كرمانجی ناوەند ێ ، ێک ان ەكە ەكان
شێوەزاری هەورامی ێوە ێ ، ن ێ ەكێ

1 –[ کەرەستە] ئالەت، ئالات، ئامراز، ئەمراز، مراز، هامراز، ئامووير، ئامێر، ئامیر، ئەسباب، ئەسپاب، ئەسپابات( ع : اسباب)، هەسپاو، چێو، حاجەت، کەرستە، کەرسه، کەرەسته، کەرەسە، کەلەسته، ماعزمە، ماعزەمە، مالزەمە، هالەت، هەجەت، هەراز، هەژەت.

2 – بنەمای وشەی ساچان، بنەمای سازان، ساچ، ساز.

3 – قایل، ڕازی، پەسەند.

4 – هێمن

5 – ڕاست.

1 –  پێداويستی يەکان _ پێويستی يەکان، حاجەتەکان، داخازەکان، داخوازەکان، داوخوازەکان، دۆزەکان، ناگوزيريەکان، نيازەيەکان، ويستەمەنیيەکان.

2 – بەش، بەهرە، بێش، بيش، سامان، ماف، نسيب، نسيو، نيحمەت، نيعمەت.

3 – ماڵ، مووچە، وارە، وەش، هۆخ، هەق، هيسا، سامان.

4 – تێشووی سەفەر.

5 – ڕەخت و زينی ئەسپ.

:: ئەسپەکەی سازدابوو.

6 – بەرگری.

7 – مەکر

:: ساز و ناز.

8 – سوود.

9 – بارودۆخ، چۆنيەت، دۆخ.

10 – هاوسەنگی، هاوکێشبوون، هاوکێشی.

11 – چاکەرەوە، وەشکەر.

12 – بين، بێنەرەوە، دابينکەر، دۆزەرەوە، وين.

سازا/saza: نتـ: چاک، گونجاو، شیاو.

سازان/sazan: ن، کتن: ئاشتبوونەوە، ئاشتەوبيەی، ئاشتیکردن، ئاشتينی، پەنەکەوتەی، پنەکەوتەی، پێسازان، پێکڤەژيان، پێ کەوتن، پێکهاتن، پێکهاتنەوە، تەبابوون، تەبايی، تەڤايی، تەناهی، تەنايی، خۆشبوونەوە، خونجان، دۆستايەتی، دەنگ، ڕێكبوون، ڕێک کۆتەی، ڕێککەوتن، ساچان، سازشت، سازگاربوون، سازهاتن، سازيان، سازيای، سوڵح، سەفا، شیان، شییان، فێسان، ڤێککەتن، کران، کريەی، کۆکی، گونجان، گونجای، لەڤهاتن، لەهەڤهاتن، لووان، لوان، لێکهاتن، مەسڵەت، نيوانخۆشی، وەرەی ئامايش، وەش وەبيەی، وەشەوبوون، وەکهەڤی، هاش، هاشتی، هووری ئاردەنە.[ ئینگـ: accommodation ، adoptation].  

سازاندن/sazandin: ن: ئاشتکردنەوە، ئاشتەوەکردن، پێکئانين، پێکئينان، پێک هانين، پێکهينان، پێکهێنانەوە، خۆشکردنەوە، خونجاندن، خونجانن، ڕێكخستن، ڕێکخستنەوە، ڕێکوسەی، سازنای، فێساندن، لەڤئانين، لێکئانين، گونجاندن، گونجانن، گونجنای، نيوان خۆشکردنەوە. تێکخستن، ئامادەکردن، بژاڤتن، بزووتن. 

:: سازو سەودا.

سازاو/sazaw: ئانفا:[ سازان] گونجاو، ڕێککەوتوو.{ گیو، ل، 556}.

سازاوی/sazawî: ئانفا:[ سازان] ڕێکوپێکی، دووزەنە.[ ئینگـ: Order]

سازای/sazay: ن: دروس کردن. 

سازەر/sazer: ن: تەسليمبوو، حاواوه، خۆڕێخەر، خۆڕێکخەر، ژێرباربوو، ساچەر، سازەر، سازشت کەر، قبووڵکەر، گونجەر، وێهەڵکەر، هەڵکەر.

سازبوون/sazbûn: ن:[ ساز+بوون] ئامادەبوون، گەڵالە بوون، ڕێککەوتن. 

سازدان/sazdan: کتن:[ ساز+ دان] ترەکووزکردن، پێکهێنان، ڕێکخستن، سازکردن.[ ئینگـ: Construct].  

سازکار/sazkir: ئانفا: ئەو کەسەی لە گەڵ هەموو کەسێک بسازێت و ڕێک بکەوێت.

سازکەر/sazker: ئانفا: چێکەر، دروستکەر، سازگەر.

سازکەردەی/sazker: کتن:[ هـ] سازکردن.

سازکراو/sazkiraw: ئانفا: بەرهەڤکری، حازر، سازکراو، دەست پێکراو _ ئامادە.

سازكردن/ sazkirdin: کتپ: ئامادەکردن، بەرهەڤکردن، حازرکردن.

1 – ئيرادەکردن، بڕيارلەسەردان، بەتەمابوون، عەزم کردن.

2 – پێدانی کەرسته و تێشووی سەفەر، سازکردن بۆ سەفەر.

3 – خواردن پێدان، خۆراک پێدان.

5 – جێبەجێکردن، گرتنەپێش.

6 – دەست پێکردن.

7 – ڕەسم کردن، کێشانەوه.

سازکردن/sazkirdin: ن: دەستەکبازی، پیلانگێڕان، بڵاوکردنەوە، کاروبارێک خستن، دەستە و بەستە دروست کردن.

سازکردن/sazkirdin: کتپ: ئەشێر کردن، بەڵێن دان، پەیمان بەستن : ڕیکخستنی تشتێک. دروست کردن، گەڵاڵەکردن، ئامادەکردن، چاخ کردن.  

سازکردنی کلۆرۆفیل/sazkirdinî kilorofîl: نتـ:

سازگا/sazga: نتـ:[ ساز+ گا] وەرشە: شوێنێکی ئامادەکراوە لە ڕووی پیشەسازیییەوە، بۆ چاککردنەوەی ئامراز و دەزگای تێکچوو. یان شوێنێکە کۆمەڵێ کەس کۆدەکاتەوە بۆ بەڕێکردنی کارێکی دیاریکراو.[ ئینگـ: workshop] 

سازۆ/sazo: نتـ:

سازواز/sazwaz: ن: هاوڕا، پەسەند. 

سازوەر/sazwer: ن:

سازو ئامادەکردن/sazûamadekirdin: کتپ: تێشووپێدان، باربووکردن، وەخت کردن. 

سازوباز/sazûbaz: نتـ:[ ئەردە] 

1 – پاڵەوانی سەر تەنافی، پەتباز، تەنافباز.

2 – ساخت و پاخت.{ گیو، ل، 556}. 

سازوبازکەر/sazûbazker: نتـ: بەدزی قەراردانەر، بەين وبەسکەر، پيلانگێڕ، تەگبيرکەردی کسێ، ت هونوبه ستکەر، خلێنەوبلێنەکەر، دەستەبەند، سات وسەوداکار، سازوسەوداکار، سەروساختکەر، سەروسوڕکەر، سەينوبەينکەر، سەينەوبەينەکەر، کاکەوبرالکەر، کەين وبەينکار.

سازوبەرگ/saz: نتـ:

سازودەپ/sazûdep: نتـ:

سازوسەدا/sazûseda: نتـ:

سازو سەودا/sazû sewda: نتـ:[ ] کەڵکەڵەی شتێک. 

:: تۆ منت خستەسەر ساز و سەودایەک، هەر نەبێتەوە.

سازوسامان/sazûsaman: نتـ: 

سازوسەرگەرم/sazûsergerim: ن: سازوتەیارکراو، سازولەبار، چاخ. 

سازونیهاد/sazû nîhad: نتـ:

سازیان/saziyan: ن ، کتپ: دەسبەدەس دان، پێکەوەساچیان. ، سازان : گونجاندنەوە لەگەڵ بارودۆخی ژینگە.[ ئینگـ : Accommodation].  

سازیدەن/saziyden: ن:

سازی/sazî: نچ: باری رێککەوتن و یەکێتی ڕێکی، ئامادەیی. 

سازیین/sazîyin: کتن:[ ئەردە] سازان.{ گیو، ل، 556}. 

بتساز/bitsaz: نتـ: پەیکەرساز _ پەیکەرتاش.

هیچ بتسازێک نابێتە بت پەرست.{ پەندی هیندی}

{ بەڵام مرۆڤی خۆپەرست بتێک لەخۆی دەتاشێت پاشان دەبێتە دیل و ئەسیری دەسپەروەری خۆی، خۆفریودان دەبێتە هۆی مرۆڤ بەخۆی نەزانێت ئەوەی شەیدای بووە بەدەستی خۆی دروستی کردووە وجودێکی درۆینە و ساختەی هەیە.}

.

.

_________

ساز/saz: ن:[ مۆسیقا] .[ ئینگـ : harmonious]. 

زاز : ئامێری ساز، تەمبور، تەنبور.

هارمۆنی : بەپێی ياساکانی مۆسيقا.

سازەکی/sazekî: ئان:[ مۆسیقا][ کباک] سازی، مەزیقەیی.[ ئینگـ: harmonic]{ سەلاحەدین، ل، 380}.

سازبەند/sazbend: نتـ:[ مۆسیقا][ ساز+ بەند] سازڤان( کباک)، مۆسیقار.ئاهەنگ.{ گیو، ل، 556}.

سازبەندی/sazbendî: ن:[ مۆسیقا][ سازبەند+ ی] ڕێکوپێك کردنی ئاهەنگێک بۆ ژەنین لەلايەن ئۆرکێسترا وە.

ساززەیە/sazxeye: ن:[ مۆسیقا][ کهـ] ئاوازژەن، سازلێدان. 

سازژەن/sazjen: نفا:[ مۆسیقا][ ساز+ ژەن( ژەندن)] سازژەنیار، سازڵیدەر، مۆسیقاژەن. سازبەند: کەسێکە کە ساز باش لێبدات. 

سازژەندن/sazjendin: کتپ:[ مۆسیقا][ ساز+ ژەندن] سازژەنن، سازلێدان : سازکردنی بەزم و ئاهەنگ، لێدانی ئاهەنگ، لێدانی ساز، هەوا لێدان.

سازژەنین/sazjenîn: کتپ:[ مۆسیقا] ئاوازژەندن.

سازڤان/sazvan: نتـ:[ مۆسیقا][ کباک][ ساز+ ڤان] سازبەند، مۆسیقار.

سازلێدان/sazlêdan: کتپ:[ مۆسیقا] ئامێری مۆسيقا که بەکوتان دەژەنرێت، سازی زەربی، سازی کوتانی، هەر ئامێرێکی مۆسێقا که به لێدان بژه ندرێت وەک: دەهۆڵ).

سازکار/sazkar: نتـ:[ مۆسیقا] هاوئاواز، هاوئاهەنگ.

سازکراو/sazkiraw: ئانفا:[ مۆسیقا] سازی ئامادەکراو بۆ ژەنین، سازی کۆكکراوی مۆسيقا.

سازكردن/sazkirdin: کتپ:[ مۆسیقا] کۆککردنی سازی مۆسيقا.

سازن/sazin: ن:[ مۆسیقا][ کهـ] سازندە: گۆرانی بێژ. 

سازنە/sazine: ن:[ کهـ] سازندە. 

سازندە/sazinde: ن: چەندەباز، کار و فرمانی ڕێکخەر. 

سازندەی/sazindey: ن: چەنەبازی. 

سازنەورۆز/saznewroz: ن:[ مۆسیقا]

سازوبەند/sazûbend: ن:[ مۆسیقا] سازلێدەر، سازژەن، دەستەی مۆسیقا ژەنان. 

سازو دەمبک/sazûdembik: نتـ:[ مۆسیقا][ ساز+ و+ دەمک] سازوتەپڵ، سازودەنبەک. 

سازو دەهۆڵ/sazûdehoľ: نتـ:[ مۆسیقا][ ساز+ و+ دەهۆڵ] سازودەهۆڵ. 

سازودهل/sazûdihil: نتـ:[ مۆسیقا][ کهـ] سازودەهۆڵ. 

سازۆ/sazo: نتـ:[ مۆسیقا]

سازوان/sazwan: نتـ:[ هـ] شایلۆغانەوان.{ گیو، ل، 556}. 

سازونەوا/sazûnewa: نتـ:[ مۆسیقا]

سازيای/saziyay: کتن:[ هـ] سازیان، سازین. 

سازی/saz: نچ:[ مۆسیقا] دەزگا، سازەکی، مەزیقەیی.[ ئینگـ : harmonic]. 

سازی باژن/sazî bajen: نتـ:[ ] سازی بايی، شاور.

سازی چلچەنگ/sazî çilçeng: نتـ:[ هـ] جوورەسازێکە. { گیو، ل، 556}. 

سازی دەمی/sazî demî: نتـ:[ ] سازی زاری.

سازی ژێدار/sazî jêdar: نتـ:[ مۆسیقا][ ]  ژێژەن : سازی ژێژەن.

سازیتی/sazîtî: نچ:[ مۆسیقا] .[ ئینگـ : harmonicality]. 

پەیهاتیکا سازەکی/peyhatîka sazekî: نتـ:[ کباک] [ پەیهاتیکا+ سازەکی] [ ئینگـ : harmonic progression].

زنجیرا سازەکی/zincîra sazekî: نتـ:[ کباک][ زنجیر+ ئا+ سازەکی] [ ئینگـ : harmonic series].

شیکرنا سازەکی/şîkirina  sazekî: نتـ:[ کباک][ شیکرنا+ سازەکی] [ ئینگـ : harmonic analysis].

لەرەیا سازەکی/lereya sazekî: نتـ:[ کباک][ لەرە+ یا+ سازەکی] [ ئینگـ : harmonic oscillation].

لڤینا سازەکی/livîna sazekî: نتـ:[ کباک][ لڤین+ ئا+ سازەکی][ ئینگـ : harmonic motion].

ناڤینێ سازەکی/navînê sazekî: نتـ:[ کباک][ ناڤین+ ێ+ سازەکی][ ئینگـ : harmonic mean].

.

.

___________

. . سازی/sazî . . : ن: پاشگر: پاشگرێکە لەزمانی کوردی بەواتای ڕێکخستن یان دروستكردن تێت. هەروسا بەواتای ئامێرش تێت.

:: پیشەسازی

:: چەکسازی.

.

.

.

.