ئابنووس/abnûs: ن:[ ڕوو] ئه‌بانۆس، ئه‌به‌نووس، عه‌به‌نووس : دره‌ختێکه‌ له‌ ناوچه‌ گه‌رمه‌کاندا ده‌ڕوێت وه‌ك هند و حه‌به‌ش، دارێکی به‌رز و گه‌ڵاکانی گه‌وره‌یه‌ له‌گه‌ڵای سنه‌وبه‌ر ده‌چێت و به‌ره‌که‌ی زه‌رد ڕه‌نگه‌، گوڵه‌که‌ی وه‌کو گوڵی خه‌نه‌ وایه‌، ته‌خته‌ی داره‌که‌ی سفت و بێ گرێیه‌، په‌ڵه‌ی ڕه‌‌شی پێوه‌یه‌، له‌ پاش بڕینه‌ و ده‌خرێته‌ ناو ئاوو و له ‌دوای ماوه‌یێك ڕه‌‌ش ده‌بێت، له‌ دارتاشی به‌کارده‌هێندرێت و به‌نرخه. [ Bot : Diospyros ebenum].[ ئینگـ : Ebony].

{

بونیانی کیبر و سه‌رکه‌شییه‌ تاقی کیسره‌وی

دانانی زوڵم و ڕوو ڕه‌‌شییه‌ ته‌ختی ئابنووس

}{نالـی}.

ئابنووسی شین/abnûsî şîn: نتـ:[ ڕوو] دارێكه‌ تایبه‌تی به‌ ئه‌مریكای ناوه‌ندی، شێوه‌ی گلاكانی په‌ڕ ده‌ده‌ن و گوڵه‌كانی شین و هێشوویین، به‌ره‌كه‌ی ده‌خورێت و چێوه‌كه‌شی زۆرباش و به‌نرخه‌.[ لا: Jacaranda]

ئابنووسی/abnûsî: ئانتـ:[ ئابنووس+ ی]

1 – هه‌رچی كه‌ له‌ داری ئابنووس ساز بووبێت.

2 – [ مجـ] ڕه‌‌ش و سیا وه‌ك ئابنووس.

{

ته‌شی كه‌ خسته‌بازی به‌ ڕانی نه‌رم و لووسی 

ده‌كه‌وته‌ پڕی بووسی دوو زولفی ئابنووسی

}{ وه‌فایی}.

ئابنووسی ڕەنگ/abnûsî řeng: ئانتـ:[ ئابنووس+ ی+ ڕەنگ] ڕەنگی قاوەیی تۆخە.

.

.

.

.