ئاسۆ ¹ /aso: ن:[ جێۆ][ بیر]

1 – ئاسۆگ، ئاسوو، بەرگەهـ، سییله‌، که‌له‌مل، مله‌ : جێگای هه‌ڵاتن، یان ئاوابوونی ڕۆژ و مانگ و ئه‌ستێره‌ : بازنه‌یه‌کی هزریه‌ که‌ سنوری نێوان ئاسمان و زه‌وی دیاری ده‌کات.[ ئینگـ : Horizon].

:: ئاسۆی چارەنووسی كوردستان روونە.

2 – مه‌یدان، به‌رینایی، پانایی، مه‌ودا ( زانیاری ).

ئاسۆبین/asobîn: نفا:[ کەرەستە][ ئاسۆ+ بین( بینین)][ ئینگـ :  periscope] ئامێرێکه‌ که‌ ئاستی ئاسۆی پێده‌بیندرێت. پتر بۆ کاری که‌شتیه‌وانی و ژێرده‌ریایی به‌کاردێت. ئامێره‌که‌ بریتییه‌ له‌ لووله‌یه‌ک، له‌ هه‌ر دووجه‌مسه‌ریدا ئاوێنه‌ دانراوه‌  به ‌پله‌ی 45 پله‌ی سه‌دی، به‌م شێوه‌یه‌ ئاستی سه‌رووتر یان خوارووتر پێ ده‌بیندرێت.

ئاسۆگ/asog: ن: ئاسۆک. که‌ناره‌ی ئاسمان.

ئاسۆگا/asoga: نت:[ ئاسۆ+ گا] دیارگا، بینینگا.  

ئاسۆگه‌/asoge: نتـ:[ ئاسۆ+ گه‌] ئه‌وپه‌ڕی هانای چاو له ‌ئاسۆدایه.

:: زۆر شت لەبارەی چارەنووسی ئێمەوە، لە ئاسۆگەدا دەركەوتوون

ئاسۆیانه‌/asoyane: ئاک:[ ئاسر+ یانه‌] به‌پۆپی، لابه‌لا.

ئاسۆی جێۆگرافیایی/asoyî cêogirafyayî: نتـ:[ ئینگـ : Visible horizon].

ئاسۆی سروشتی/asoyî siruštî: نتـ:[ ئینگـ : Natural horizon].

ئاسۆیی/asoyî: نچ:[ بیر] پۆپی، پانه‌وپان، هێلی کشاو: بڵاوبوونه‌وه‌ی گه‌رمایی ڕێکاوڕێك.[ ئینگـ : Horizontal ].

ئاسۆییە درز/asoyiye dirz: نتـ:[ جێۆ] ئاسۆییەشکان.[ ئینگـ : Horizontal fault].

.

جولەی ئاسۆیی هەوا/culey asoyî hewa: نتـ:.[ ئینگـ : Horizontal movement].

.

______________________

ئاسۆ ² /aso: ن: [ ناڤ] ناوه‌ بۆ کوڕان.

.

.

_________________________

ئاسۆ ³ /aso: ن: سنووری دوو چۆنێتی کۆمه‌ڵایه‌تی.

.

.

_________________________

ئاسۆ 4 /aso: ن: ڕۆشنایی، سۆمایی، ڕووناکی.

.

.

__________________________

ئاسۆ 5 /aso: ن:[ ڕوو] (گوڵ) گوڵی ئاسۆ.[Bot : aster amellus].

.

.

.