[ کوردستان]

[ کوردستان] جێۆگرافیای کوردستان

: ناوی شار، دەڤەر، شارۆچکە، ناوچە، گوند، لادێ، زنجیرەچیا، شاخ، گرد، تەپۆلکە، دەریاچە، ڕووبار، گۆم، چەم، ڕۆخانە و هەمووناوێک پەیوەندی بە کورستانەوە هەبێت لێرە کۆدەکرێتەوە.   

: ناوی هۆز و ئێلەکانی کورد. 

.

ئابادان	ئابدانان	ئارارات	ئاراس	ئاریۆس	ئارچاک	ئارۆن
ئادیەمان	ئارووناوا	ئارێز	ئازەربایجانی ڕۆژاوا	ئازگەلە	ئاسپەهان	ئاسۆس
ئاش قەڵا	ئاڤان	ئاڤکەڤر	ئاڤۆک	ئاڤنیک	ئاغبڵاغ	ئاغزەمەرشن
ئاقدیش	ئاکرێ	ئاکۆ	ئاگری	ئاسناوێ	ئالان	ئالتین
ئالدووش	ئالشتر	ئالوونی	ئاڵاڵ	ئامانۆس	ئامەد	ئامەرا
ئاڵکاوێ
ئامۆد	ئامێدی	ئاوەسپی	ئاوده‌ڵ	ئاودانان	ئایناخی	ئاوەکە
ئاوبارە	ئاوەسپی( خان ڕۆستەم)	ئاوایی نامیق	ئاوایی عەلی	ئاوایی ڕەزا
ئەترووش		ئەلجەواز	ئەحمەد ئاغا	ئەحمەندە
ئەرزگان	ئەرخەنی	ئەردەڵ	ئەردێخان	ئەرزڕۆم : ئەرزیڕۆم	ئەرزنجانی	ئەرزنگان
ئەرکەواز	ئەزگڵە	ئەزنا	ئەسەداوا	ئەستوولی	ئەلکێ	ئەگل
ئەلیگوودەرز			ئەمیرئاوا	ئەگین	ئەگینی ژێرین	ئەوڵاقوت
ئەلکێ	ئەلیشتەر	ئەلیگوودەرز	ئەندیمشک	ئەنتاکیا	ئەهرەم	ئەیوان
ئۆخلێ	ئۆمێدییە
ئێلح	ئێوۆغلی	ئۆخلێ (ئۆخلێ)		ئیسلاملوو	ئیسلاحیە
ئیدر	ئیلام	ئیلیچ	ئیبراھیم خانی دەلۆ	ئیبراھیم خان	ئیمام محەمەد ڕەشید ئاغا

باب : حەلەب	باتمان	باخ مەلێک	بازەرگان (شار)	بازید	باسقیل	باشان
باڵاگیر					باشت	بانە : کوردستان
بەندەر دەیلەم	بەندەر گناوە	بەھار (ھەمەدان)	بەھبەھان	بەردەڕەش	بەدرە	بەھمەئی (لێکەک)
بێرەجووگ	بسمل	بنەسڵاوە	بناوێن	باشتەپەی بچوک	باشتەپەی گەورە	بەردەڕەش
بوژنۆرد : خۆراسانی باکوور	باشان	بۆرازجان	بۆرووجن	بۆکان	بۆن (چوارمەحاڵ و بەختیاری)	بۆنگلان
	بێکلۆی خواروو	بێکلۆی سەروو	بۆیرەحمەد	بێژاوێ	بێرەجووک	بێسنی
		بێسنی (بێسنی)	بیمزۆرتە	بێشیر	بێتریان
بینگۆل	بیجاڕ : کوردستان	بیارە	بێناسە	بابخاڵاوێ	بانزینخاڵ	بەکرەشەل
بەلەکەی بچوک	بەلەکەی گەورە	بان ئاسیاو	بان سندوق	باوەکڕ	بنکەی شانەزەر	بەکرەگەڕە
بدلیس		بینگۆل	بۆنگلان	باسقیل	باسان	باخچە
بێلکیس	بەدرە (بەدرە)	بۆکان (بۆکان)	بۆرووجن (بۆرووجن	بانە (بانە)	بیجاڕ (بیجاڕ)	بەھار (بەھار)

.

پاپێڵ : لورستان	پاشا	پاسوور	پاسینی ژێرین	پالۆ	پانۆس	پاوە
پەڕەخ					پۆڵێ	پشدەر (قەڵادزێ)
پردێ	پرسووس	پلوور	پلەموریە	پشدەر	پێگەڵە
پۆلدەشت			پووشاوێ	پرداوێ		پەڵکانەی سادە
پێرتاگە	پێنجوێن					پەڵکانەی سالم
پیران	پیرانشار : ورمێ	پێروان	پیرمۆنی	پیرەفەقیرە	پیرسووس

.

تاتۆس	تازاوای سەلاس	تەقتەق	تەلەعفەر	تاجیناوێ تاچیناوێ	تاژەندەرێ	تازەشار
تلکێف	تەپەسەرایی	تەپەگزن	تەپەعەلی	تەپەقەوی	توکن	تاڵاو
تۆحید	تووت (تووت)	تلبشار	تێشبەروون	تۆپراب قەڵا	تللۆ	تاوەدێ
تووت	تووختەوان			تووسرکان		تەپەچەرموک
تێرجان	تاوسانە	تەپەسپی	تەکێ کۆن	تەلەبی	تۆپخانە	تیلەکۆی
تیکاب	تیربێسپی

.

جەرابلوس : حەلەب	جەسان	جەڵدیان		جەدیدە
جزیر	جمنی	جلاوز	جینگیڤە
جۆلەمێرگ
جوانڕۆ	جورنی ڕەش		جبریلاوێ

.

چەلێ	چەمچەماڵ : کەرکووک	چەمچەمال : کرماشان	چەوار	چەولیگ	چەمشگەزەک	چەکشە
چلگرد	چنار، دیاربەکر	چنگوش	چەلاش	چەشمەگۆل	چاڵەرەش	چنارە
چۆمان	چێلکان (چێلکان)				چاڵەسورک	چەوری
چوخووڕ	چورام	چاڵەسوک	چوارشاخی خواروو	چوارشاخی سەروو	چاڵۆخالید	چوارڕوو
چێرمک	چێرمە	چێغابەل	چێلکان	چەپەراوێ	چەتاڵ
چەرداوڕ (سەراوڵە)
چوارمەحاڵ و بەختیار	چاڵدێران (سیاھچەشمە)	چایپارە (قەرەزیائەددین)	چۆمان	چەمیشگەزەک	چنار	چنگوش
چێرمووگ	چەلێ	چوخووڕ	چۆنەک	چەولیگ	چێرمە	چێرمک

.

حاجیاوا	حازرۆ	حاجی حەسەن	حاجیلەر	حسێن کوردی	حەسیرە	حەیدەرەسوورە
حەزۆ	حەڕان	حەسکیف	حەسەن قەڵا	حەسیچە، حەسیچ	حەوتکل	حەویجە
حەمدانیە (قەرەقووش)
حەسەن نووران	حەسەن پرچن

.

خارپێت	خاموور	خانەقین	خانسوور	خانلەر		خدروەلی
خەلات	خەلفەتی	خەلیفان، سۆران	خەتای	خەبات	خورشت	خۆرنەوازان
خنووس	خسخێر	خەلفەتی	خیزان		خان ڕەئوف	خەپەکوێر
خۆزات	خۆی
خوورمەوج
خوڕەماوە	خورمەڵە
خیزان		خیاڵ	خان

.

داری ھێنی	داڕێژە	داقووق	دەشتی ھەولێر (بنەسڵاوە)	دھۆک	دھ	دوڕاجی
دەپ	دەڕەشار	دەربەندیخان	دەرەکێ	دەروێنە	دەشتەبێڵ	دواوان
دبس	دژپێڵ : خووستان	دزڵی	دۆستەگ	داری ھێنی	دووتاخ (دووتاخ)
دووبز	دووتاخ	دووزخورماتوو	دووروود	دووگۆمان	دووگۆنبەدان	دووکان
دھۆک	دووربە		دێشەمس	دێ گورج
دێرسیم	دێدەشت : کۆھگیلوویە	دێرک، سووریا	دێلوڕان	دێرک	دێولان	دێنا (سی سەخت)
دیواندەرە	دیمەک	دیلۆک	دیربێسی	دڕوو	دوانزەئیمام
درۆزنەی بچوک	درۆزنەی گەورە	دێ بنە	دووزخورماتوو	دێرسم	دێرخاس	دیخۆر
دێلوڕان
دەڕەشار	داڵاھۆ (کرن، گاوارە)	دیواندەرە	دێولان	دووروود	دەورە (سەراو دەورە)	دڵفان (نووراوا)

.

ڕامشێر	ڕامھورموز	ڕانیە		ڕۆستەم		ڕوومێشکان (چێغابەل)
ڕەشقەلاس	ڕەواندز	ڕەوانسەر		ڕەمەکان	ڕەمەزان شەشە
ڕبات	ڕحا ٠ ڕها
ڕۆری			ڕەحیم وەرەقە
ڕوانسەر		ریمێلان				ڕەفاعیە

 

زاخۆ				زۆراب بەگزادە
زەڕینە	زەکی حاجی عەواد		زمێ
زێدکان				زینانەی بچوک	زینانەی گەورە

.

ژیوار

.

سامان	ساینقەڵا	سەرگیز		سەوڵاوا	سەرقەڵا
سەتەر	سەحنە	سەراو دەورە	سەراوباغ	سەراوڵە	سەرپێڵی زەھاو	سەردەشت : ورمێ
سەرگۆل	سەرمەس	سەری کانی	سەری کانی، پارێزگای حەسیچە	سەقز	سەمسوور	سەمیساد
سەوڵاوا	سەید سادق	سەرپێڵ	سەرپیر	سەوجە	سۆفیان	سەنگەرێ
سلێمانی	سنجق	سنە	سلین : سڵێن	سەرگیز	سەردەرێ
سۆران	سەعداوا	سەی جەژنی	سەیدە	ساڵەیی	سنکور	سەرچنار
سوومار	سەرچەمی داودی	سەفەربەیات	سپی سەر	سەرەڕەش
سونقوڕ	سوێرەک	سۆفێنانە	سێکانی		سینگان	سیاوان
سی سەخت	سیدەکان	سێرت	سیلۆپی	سێواس	سێمێل	سێوەڵە
سیتەپان	سامی	سەرچەم	سەی موراد	سەیدحسێن	سەیدماڵ ئەڵا	سیامەڕۆ
سنجق (سنجق)
سەیدسادق	سۆران	ساینقەڵا	سەردەشت	سەڵماس	سونقوڕ	سەرپێڵی زەھاو
سەلاسی باوەجانی (تازاوای سەلاس)	سەحنە	سەقز	سەوڵاوا	سلسلە (ئەلیشتەر)	ساریقامیش	سەلیم
سپەناق	سێمێل	سلێمانی	سەری کانی	سوێرەک	سێرت	سلۆپیان

.

شائاباد	شارستانی بانە	شارباژێر	شارەزوور	شاری کورد	شاوانە	شاوانێ
شەنبۆ	شۆراوی حەمە غەریب	شەقڵاوە	شەلەمزار	شڵەمڕە	شەمزینان	شۆراو
شرنەخ : شرناخ	شنۆ	شنگال	شیوە بیرۆ	شاکەل	شەرەف خان	شێخ حەوێزی
شووشتەر	شارەبان	شنۆ (شنۆ)	شەوت	شەمزینان
شوێشە	شێروان	شرنەخ	شێخان	شاھیدبەی	شاھیدکامیل	شارباژێڕ (چوارتا)
شێخان	شێخ لەنگەری گەورە	شێخ لەنگەری بچوک	شێتکان سالم	شیلان	شێخان (شێخان)	شەھری کورد (شەھری کورد)

.

عاموودێ				عەرەب ئاغا	عومەرسۆفی
عەفرین	عەلیانی گەورە	عاڵیاوێ	عەلی خەڵەف	عەزیزقادر	عەبدوڵاھۆری	عەلیانی بچوک
عوسمانیە	عەنتاب	عەلیی مەنتار	عارابان

.

فارسان	فارقین		فەقێ مستەفا	فەتاح ھۆمەر
فیروورەق

.

قابلجەواز	قامیشلۆ	قەڵا	قەڵاچەڕمەڵە	قەواڵی	قولیجانی ئەمین قارەمان	قولیجانی سەرحەد
قەرس	قەرەقولاک	قەرەکۆسە	قەرەموسالیان	قەرەیازی	قەسری شیرین	قەلادزە
قۆشلان	قۆمبەلەک	قەڵغانلوی گەورە	قەرەقولاک	قەرەکۆسە	قەرەباخان
قەرەداغ	قەرەقووش	قەتوور	قوڕووشاوێ	قەرەسەقەل	قەزەناوێ	قەڵاتیان
قسلە	قوبین	قولپ		قوروە		قەڵغانلوی بچوک
قۆچان : خۆرستانی ڕەزەوی	قوڵەشار	قۆریان	قەرەبوڵاغی براحەمە	قەرەبوڵاغی کۆن	قچ قرخ	قوبین
		قەرەداغ	قەرس	قیلابان		قابلجەواز
قوتان

.

کاراز	کامیاران	کانی ڕەش	کانیی غەزاڵان	کانی بەرد	کانی سۆرک	کانی سپی
کارێزی حەمەکەیفە	کاکۆڵی	کانی ماران	کاکەبرا	کانی عوبێد	کاخزمان
کەبان	کەرجەوس	کەرکووک	کەلار	کەماخ	کەنگەوەر، کەنگاوەر	کەلجی
کەماڵە	کەبوودەر ئاھەنگ	کەریم باسام			کەواچەرمۆ	کوڵەجۆ
کرماشان	کرن	کوردستان	کفری
کۆکس	کۆپ	کۆبانی	کۆشکی بەرەومنارە	کۆلیک	کۆیە	کۆھگیلوویە
کۆیک
کوودەشت	کووزران	کوخان	کوڕڕەی میانە	کورودەرە
کلیس		کیسەڵاوێ		کییار (شەلەمزار)

.

گاوارە	گیەڵان	گمگم	گەرمک	گوڵەکانی	گۆمەتەپور	گۆمەیی
گەرجان	گەڤەر	گۆبان عەرەب	گەردەنەی ژاڵانە	گەچساران (دووگۆنبەدان)	گوندەوێڵە	گرکاشان
گردەشێخاڵ	گرێ سپی	گۆگسی (قەرەیازی)	گەڵاز	گرێ موراد	گرگامێش	گۆلی ھەزار
گۆمان	گیرە	گەڤەر	گێغی	گیادین	گورگاوێ	گوندی مام برایم
گیادین	گێغی	گێل	گیەڵان	گیرکێ لیگێ	گێلان	گومار
گزنگ	گەرمیان

.

لالی		لیجێ	لوڕستان
لجێ	لوڕدێگان	لوومار	لێکەک	لێندە	لۆرکان	لەلبن
لەکی قادرسەرھەنگ		لەک	لوتفی ئاغا

.

مادەن	مارگوون	مازگێرد	ماکۆ	مامەکی	مدیاد	ماوەت
ماداکتۆ	مادەن
مەڵگشای (ئەرکەواز)	مەندەلی	مەلایێر (مەلایێر)
مەرعەش	مەریوان	مەسجێد سولەیمان	مەلایێر	مەلەتی	مەنگوڕ	مەھاباد
مەخموور	مەرچەلمی	مەنبج	گوندی مەلاعیسا		میل قاسم
مرند		ملازگرد	مسرج	مڕە
مۆتکی (قەزا)	مۆسە
مورموری	مووسڵ	مووش	میراوێ	محەمەدسەلیم	مەلاھۆمەر	میل ناسر
مێردین	مێرگەسۆر		مێھران	مەحمودبەگ
میانڕیان	میاندواو : ورمێ

.

نووراوا
نەغەدە	نەڵاس	نەڵۆس	نەڵیوان	نەوجول	نەینەوا
نگل			ناساڵەح
نوین
نیاوەن

.

وان
وەیسیان			وەسوێنە	وارانی بان غاز	وارانی خواروو	وارانی سەروو
ورمێ	وێرانشار	وڕووگڕ : لورستان	وەرگەوێر
				وەلی ھەیەر

.

هەباساوا	ھۆسنەک	ھاوێل	ھەزەخ	ھاروونیە	شارەزوور (ھەڵەبجەی تازە)	ھەڵەبجە
ھەرسین	ھەڵەبجە	ھەڵەشی	ھەمەدان	ھەمەیل	ھەولێر	ھەوەنج
ھیندیجان	ھێنێ	( هەکاری : حەکاری)	ھێ	ھۆمەربەلی بچوک	ھۆمەربەلی گەورە
					ھەرمۆڵە	ھەوارەقوڵە

.

یاسووج : کۆهگیلوویە و بۆیەر ئەحمەد			یەکەچاڵاو

.

.

.

.