ھیلیۆم/hîliyom: ن:[ کیمیـ] یەکێکە لە توخمە کیمیاییەکان ھێماکەی( He ) و گەردیلە ژمارەکەی (2)ـە. گازێکی بێڕەنگ و بێبۆنە ژەهراوی نییە سووکترین گازە دوای هایدرۆجین. نزمترین پلەی کوڵانی هەیە لەچاو توخمەکانی دیکە. بۆ یەکەم جار لە هیندستان وەک هێڵێکی شەبەنگی زەرد لە کاتی خۆرگیران هەستی پێکرا لە ڕێکەوتی 18.08.1868
هیلیۆم به دووه‌م سووكترین پێكهاته داده‌نرێت له دوای هایدرۆجین له گه‌ردووندا، هیلیۆم %24ی پێكهاته‌ی بارستایی گه‌ردوون پێکده‌هێنێت كه ئه‌مه‌ش ڕێژه‌یه‌كی باشه بۆ ئه‌م گازه. هه‌ر لیترێک له هیلیۆم ده‌توانێت گرامێک به‌رزبكاته‌وه، واته گه‌ر میزه‌ڵدانێک 10 لیتر له هیلیۆمی تێكرابێت، ئه‌وا ده‌توانێت مادده‌یه‌كی 10 گرامی له‌گه‌ڵ خۆیدا به‌رزبكاته‌وه، ئه‌مه له ڕووی كێشه‌وه. ئه‌م گازه به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو سوودی لێوه‌رده‌گیرێت له پرۆگرامه‌كانی بۆشاییدا، ئه‌گه‌ر سه‌رنجت بده‌یت هه‌ڵمژینی یا قووتدانی ئه‌م گازه ده‌بێته هۆی گۆڕانی ده‌نگ، هۆكاری ئه‌م گۆڕانه به‌هۆی سووكی ئه‌م گازه‌یه.
.
| تایبەتمەندییە گشتییەکان | ||||||
| ناو ، ژمارە ، هیما | هیلیۆم، 2، He | |||||
| پۆلێنکردنی توخم | گازی خانەدان | |||||
| کۆمەڵە، خول ، خشتۆک | 18، 1، s | |||||
| گەردیلە بارستە | ||||||
| شێوگی ئەلیکترۆنی | ||||||
| ڕیزبوونی ئەلیکترۆنەکان بۆ ھەر بەرگێک ڕیزبوونی ئەلیکترۆنەکان بۆ ھەر بەرگێک | ||||||
| سیفاتە فیزیاییەکان | ||||||
| دۆخ | ||||||
| چڕی | ||||||
| چڕی شل لە قۆناغی کوڵان | ||||||
| قۆناغی توانەوە | ||||||
| قۆناغی کوڵان | ||||||
| خاڵی لارسەنگ( ناهەموار) | ||||||
| پلەی گەرمای توانەوە | ||||||
| گەرمی بوون بە هەڵم | ||||||
| فراوانیی گەرمایی | ||||||
| پەستانی ھەڵم | ||||||
| P (پاسکاڵ) | 1 | 10 | 100 | 1 کیلۆ | 10 کیلۆ | 100 کیلۆ |
| لە T (کێلڤن) | ||||||
| سیفاتە ئەتۆمییەکان | ||||||
| ژمارە یۆکسیدییەکان | ||||||
| کارۆ سالیبێتی | ||||||
| وزەکانی ئایۆناندن | ||||||
| نیوە تیرەی گەردیلە ھاوبەشی | ||||||
| نیوە تیرەی ڤان دێر والز | ||||||
| تایبەتمەندییەکانی تر | ||||||
| پێکھاتەی کریستاڵی | ||||||
| پێکھاتەی کریستاڵی تێبینی | ||||||
| باری موگناتیسی | ||||||
| گەیاندنی گەرمی | ||||||
| ژمارەی تۆمارکردن | ||||||
| نەگۆڕترین ھاوتاکان | ||||||
| وتاری سەرەکی: | ||||||
| ھاوتاکان | بوونی لە سروشت | نیوە تەمەن | جۆری تیشک | ھێزی تیشک (مێگا ئەلیکترۆن ڤۆڵت) | بەرھەمی تیشک | |
.