کردار/kirdar: ن:[ رێز][ کرد(کردن)+ ار] پشک، فرمان، فێل( فیعل )، کار، کردێر، کرن.[ ئینگـ : Verb][ لا: verbum] فەرمان.
:: کار وشەیەکە ڕوودان و کاتی تێدایە.{ ڕێزمانی ئاخاوتنی کوردی – کۆڕی زانیاری کورد}.
| کار لە ڕووی( هێز) ەوە دابەش دەکرێت بۆ تێپەڕ و تێنەپەڕ لە زمانی کوردیدا. | |
| کاری تێپەڕ | ئەم کارە لە کوردیشدا وەک زمانەکانی تر تایبەتیێکی بنجی تێدایە، ئەو تایبەتیەش بریتییە لەوەی کە پێویستی بەبەرکار ( مفعول ) هەیە بۆ تەواوکردنی واتەکەی |
| خواردم | نانم خوارد |
| گرتیان | مەلیان گرت |
| کاری تێپەریش لە ڕووی هێزەوە لە کوردیدا دەبێت بە دوو جۆر | |
| جۆری یەکەم | ئەو کارەیە کە پیویستی بەیەک ( بەکار) هەیە و تاوی ناڕوا بۆ دووەم |
| کاغەزی نووسی | |
| دەرسمان خوێند | |
| جۆری دووەم | ئەو کارەیە کە پێویستی بە پتر لە بەرکارێک هەیە |
| پارەت دەدەمێ | |
| نازەنین دراو دەداتە ئەڤین | |
| بەردم گرتە چۆلەکە کە | |
| کاری تێپەر ئەو کارەیە کە پێویستی بە بەکاری ڕاستەقینە هەیە | |
| پشیلە گۆشت دەخوات | |
| پۆڵا دەستی خۆی بڕی | |
| دارەکە مەشکێنە | |
| کاری تێنەپەر ئەو کارەیە کە پێویستی بە بەرکاری ڕاستەقینە نییە | |
| دانا هات | |
| ئازاد نووست | |
| دوو کیلۆ ڕۆیشتم | |
| مانگێک بە ڕۆژوو بووم | |
| کار لە ڕووی فۆرمەوە | ||
| کار لە ڕووی فۆرمەوە دەکرێت بە دوو بەشەوە | ||
| کاری سادە | ئەو کارەیە کە لە تاکە یەک وشە پێکهاتووە و ناشێت کەرت بکرێت | خواردی، نوست ، پسا |
| کاری ناسادە | ئەو کارەیە کە لە کارێک و زیادییەک پەیدا بوو بێت | هەڵکەوتن، دەستگرتن، سەربڕین، چاوپۆشین |
| کاری ناسادە لە زمانی کوردیدا سێ جۆری هەیە | ||
| جۆری یەکەم | ئەو جۆرەیە کە زیادییەکەی وشەیەکی واتادار بێت | سەربڕین، دەستگرتن |
| تێبینی | لەم کارانەدا کۆبوونەوەی کارەکە و وشە واتادارەکە واتایەکی تازە پێک دێنێت کە هیچ کامیان بە تەنیا نایبەخشن | لیژنە زاراوەی ( لێکدراو)ی پەسەند کرد بۆ ئەم کارانە |
| جۆری دووەم | ئەو جۆرەیە کە زیادییەکەی پێشگر یان پاشگر بێت، لەمەدا زیادییەکە واتای سەربەخۆی نییە، بەڵام واتای کارەکە دەگۆڕێت | هەڵگرتن، دابەزین، کردنەوە |
| تێبینی | لیژنە زاراوەی | ( داڕژاو : دروستکراو )ی پەسەند کرد بۆ ئەم کارانە |
| چۆنیەتی کاری تێنەپەڕی بۆ تێپەڕ | کار بەپێی ناوەڕۆک | |
| شيوازی ڕێژەی ڕاگەیاندن | ئەو رێژەیەی کارە کە ڕاستەوخۆ ئەنجامی هەواڵ دەدات بە کەسێک یان شتێک و شک و گومانی تێدا نییە .. گومانی تێدا نییە کە کارەکە ڕوویداوە یان ڕووینەداوە، ڕوودەدات یان ڕوونادات | |
| شيوازی ڕێژەی دانانی | ||
| شێوازی ڕێژەی کار | ||
| شێوازی ڕێژەی داخوازی |
کرداری بەهێز/kirdar: ن:[ رێز][ کرد(کردن)+ ار].
کرداری بنەڕەت/kirdar: نتـ:[ رێز][ کرد(کردن)+ ار+ی+ بنەڕەت][ ئینگـ: formal subjekt] بکەری ئەسڵی.
کرداری تێپەڕ/kirdarî têpeř: نتـ:[ رێز][ کرد(کردن)+ ار+ تێ+ پەر(پەڕین)][ لا: transitivt verbum].
کرداری تێنەپەڕ/kirdar: ن:[ رێز][ کرد(کردن)+ ار+ ی+ تێ+نە+پەڕ(پەڕین)][ لا: intransitivt verbum] فەرمان.
کرداری سه‌ره‌کی/kirdar: ن:[ رێز][ کرداری+ سەرەکی] شاکردار. [ لا: Lexical Verb ، Main Verb] .
کرداری هۆیی/kirdar: ن:[ رێز][ کرداری+ هۆیی][ لا: Acusative] .
کرداری یاریده‌ر/kirdar: ن:[ رێز][ کرد(کردن)+ ار][ لا: Auxiliary Verb] .
کرداری یاردەدەر/kirdar: نتـ:[ رێز][ کرد(کردن)+ ار+ی یاریدەدەر][ لا: modelverbum] فەرمان.
ناوی کردار/kirdar: ن:[ رێز][ کرد(کردن)+ ار][ لا: participium] بەرکار، کارا، ناوی تەواوکەر.
.
.
______________________
کردار/kirdar: ن:
کرداربار/kirdarbar: ن:[ ئینگـ: practicability]{ سەلاحەدین، ل، 675}.
کردارباری/kirdarbarî: ئان:[ ئینگـ: practicable]
کرداردکت/kirdardikit: کتپ: مەشق دکت، کار دکت، رێزک مەشق.[ ئینگـ: practise]
کردارکرن/kirdar kirin: ن:[ ئینگـ: practising ]
کردارکری/kirdar kirî: ئانفا: کردارکراو [ ئینگـ: practiced or practised]
کرداری/kirdarî: ئان: کردەنی، کردار.[ ئینگـ: practical]
کرداریتی/kirdarîtî: نچ:[ ئینگـ: practicalness]
ب کرداری/bi kirdarî: ئاکتـ:[ ئینگـ: practically]
.
.
.
.