سارد ¹ /sard: ئان: چای ( کهـ)، چایگ _ چاییگ ( ئەردە) _ چەییگ _ چەییک، جێیی، چیاو، سار( باد)، سەرد : شتێکە کە جگە لەوە گەرم نەبێت لە فێنیکیش بەولاوەتر بێت. { گیوی، ل، 555}.
| لە فەرهەنگی زمانی ئاڤێستادا، وەها تۆمارکراوە. ل. | ||
| گۆکردنی بە کوردی | زمانی ئاڤێستایی | واتای بە |
| سەریتە | Atvras | |
:: ساردی خۆش : Cool.
:: سەهۆڵ و بەفر ساردن.
:: زستانان هەوا ساردە.
:: هەوای سارد : سەرما.
سارداو/sardaw: ئانتـ، نتـ:[ سارد+ ئاو]
1 . ئاڤسارک، مەسنا، ناویس، مچ، سەرداو، سارنج.
2 . زێرزەمێن _ ژێرزەمین : چاڵێکە لەدەشت هەڵکەندا بێت و سەرەکەی گیرابێت و ئاوی تێکدابێت بۆ خواردنەوە.
3 . [ ئەند] حەوزێکی سەرداپۆشراوی پڕ ئاوە و هەتاوی وێناکەوێت و ئاوەکەی سارد دەبێت. سا لە چۆڵی یان لە ناو ماڵان بێت.
سارداوە/sardaw: نتـ:[ کباش، ل][ ئەند][ سارداو+ ئە] حەوز : قولکەیەکی بن زەوی بۆ ئاوساردکردن.
ساردایی/sardayî: نچ: ساردی، سڕی : هەستی سەرما یان تینی شتی سارد.
ساردەسیڕ/sard e sîřî: : ئانتـ:[ سارد+ ئە+ سیڕ] کووێستان.
ساردەسیڕی/sard e sîřî: : نچ:[ ساردەسیڕ+ ی] کووێستانی.
ساردەمەنی/sardemenî: نچ: بەستەنی، تەزیاتی : بۆ هەموو چشتێکی سارد بەکاردەبرێت، کە بۆ خواردن و خواردنەوە دەست بدات.
ساردەوەبوو/sardewebû: ئانفا: تەزی. چێیگ.
ساردبوون/sardbûn: کتن: نەمانی گەرما و هاتنی سەرما. بریتی یە لە لووت لابوونی یەکێک لە یەکێکی تر.
چایین( ئەردە)، سەرمابوون، گەرمایی نەمان.
هەست بەساردی کردن.{ هەژار. ل. 201}.
: کە بەفر و یان سەهۆڵ لە نێو ئاوی بخرێ سارد دەبێت.
ساردبوونەوە/sardbûnewe: کتن: چایەوبوون.( کهـ)، گەرمایی نەمان. لاچوونی گەرمی تشت.
ساردکەر/sardker: نفا: چایەوکەر، سڕکەر.
ساردکەرەوە/sardkerewe: نتـ:
ساردکردن/sardkirdin: کتن: چایەوکردن ( کهـ)، سەردکردن. بازگردانین.
: دووایی پاییزە سووی سارد کردووە.
ساردکردنەوە/sardkirdinewe: کتن:
1 . چایەوکردن ( کهـ) : گەرمایی چشت لابردن، نەهێشتنی گەرما لە تشتێک.
2 . کوژتنی گیان لە بەرێک.
3 . پەشیمان کردنەوەی یەکێک لە کارێک یان لە بڕیار و دووانێک.
ساردنەوێ/sardnewê: ن:[ خۆ] شیناوەردی ئاودان، لە بنەڕەتدا مەبەست لە ساردکردنەوەیە.
: تووتنی دەسێرمەوە : تووتنم ساردەوە.
ساردوسەرما/sardûserma: نتـ:[ سارد+ و+ سەرما] کاتی سەرما و سۆڵە.
ساردوسڕ/siřsardû : نتـ:[ مجـ]
1 . زۆرسارد : مەبەست لە کەسێک بێت کە ڕووی خۆش نەبێت لەگەڵ ئەم و ئەو.
2 . هه‌ستپێنه‌کردنی هه‌وه‌سی سێکس، که‌سێکی سارد له‌ڕووی سێکسه‌وه[ ئینگـ : Frigid ].
ساردوسڕی/siřîsardû : نچ:
1 . سەرما و سۆڵە، ڕوونەدان، ڕووی خۆش نیشان نەدان بە کەسێکی.
2 . نامیهرەبانی.
ساردوگەرم/sardûgerim: نتـ:[ سارد+ و+ گەرم] چشتی شیرتێن.
ساردوگەرمکەوتن/sardûgerimkewtin: کتپ:[ ساردوگەرم+ کەوتن] مەبەست لە باڵ و پەڕکردنێیە.
ساردی/sardî: نچ:
1 . ساردایی، سەردی، ساری، سەماوسۆڵە، ساردەمەنی.
2 . لەرز.
ساردی و سڕی/siřîsardî û: نچ: سەرما و سڕی.
ئارەقەی ساردی لەش/areqey sardî leş: نتـ: ئارەقەی سەرەمەرگ، ئاوی مردار، ئارەقەی مردوو، چیامانی.
.
.
___________
سارد ² /sard: ئان: نەگەتیڤ.
ساردەوەبوون/sardewebûn: کتن: دامرکان، دامردن، کوژانەوە، سیسان، دڵ ساردی.
ساردبوون/sardbûn: کتن: بریتییە لە لووت لابوونی یەکێک لە یەکێکی تر.
ساردبوونەوە/sardbûnewe: کتن:
1 . مردن.
2 . پەشیمان بوونەوە یان ناهومێدبوون
3 . خاوبوونەوە لە کردنی کارێکی.
ساردکردنەوە/sardkirdinewe: کتن: پەشیمان کردنەوەی یەکێک لە کارێک یان لە بڕیار و دووانێک.
ساردی/sardî: نچ:
:: ساردی دەروون بڕ.
سارد و سەودا/sard û sewda: نتـ:[ سارد+ و+ سەودا] مامڵە لە کڕین و فرۆشتن.
هەناسەسارد/henasesard: ئانتـ:[ هەناسە+ سارد] ئاهی سارد، بێچارە، كۆڵەوار، نائومێد، ناهومێد، نک، هیوابڕاو.{ هەنبانەبۆرینە، ل، 868}
.
.
.
.