ئه‌نگوت/engut: ف: هه‌ڵات، هاته‌ده‌ر، پشكوت.
:: مانگ ئەنگوت.
:: رۆژ ئەنگوت.
:: ئەستێر ئەنگوتن.
:: چاوی یارم ئەنگوتن.
ئه‌نگوتن/engutin: كتن:
1 . هه‌ڵكردنی با به‌هێواشی، هه‌ڵه‌نگوتن.
{
به‌یان ئه‌نگوت و شه‌و رابوورد و من هێشتا خه‌وم نایه
ده‌خوێنن بولبول و قومری، به‌ڵام قاسپه‌ی كه‌وم نایه
}{ هێمن}.
2 . هه‌ڵاتنی تاک ئه‌ستێره، سه‌رده‌رهێنان، له ئاسۆده‌ركه‌وتن.
3 . دەركەوتنی رۆژ، مانگ، ئەستێرە.
:: گه‌ڵاوێژیش ئه‌نگوت كه‌چی هێشتا گه‌رمایه.
:: نه‌خێر هێشتا نه‌نگووتووه( نه‌ئه‌نگووتووه)، سێ ڕۆژی دیكه‌ی ماوه بنگوێ( بئه‌نگوێ).
| تێبینی | |
| ٤. ئەنگۆتن بە مانای « پێکران، پێکیان، ئەنگێوران »:
ئەنگوتم، ئەنگوتی، ئەنگوت.. تا دوایی. ئەلفێک هاتۆتە نێوان « گ» و « و» بۆتە: ئەنگاوتن: ئەنگاوتم، ئەنگاوتت، ئەنگاوتی، ئەنگاوتمان، ئەنگاوتیان، ئەنگاوتتان. دەئەنگێوم، دەئەنگێوی، دەئەنگێوێ، دەئەنگێوین، دەئەنگێون. ئەم فیعلە ئەگەر پێشگری « هەڵ» ی پێشکەوێ ئەلف زیاد ناکرێ. « ئەنگێوە» سفەتی فاعیلە، ئەو کەسەی باش دەپێکێ. |
|
| لە بارەی هێندێ لە نهێنییەکانی ڕێزمانی کوردی ، حەسەن قزڵچی ، ڤەژین |
تێکهه‌ڵه‌نگوتن/têkheľengutin: كتپ:[ تێک+ هه‌ڵ+ ئه‌نگووتن][ رۆژک، مكـ] تووشی یه‌كترهاتنی دوو یان چه‌ند كه‌س و ده‌سته و له‌شكر، به‌رانگیر بوونه‌وه.
تێهه‌ڵه‌نگوتن/têheľegutin: كتپ:[ تێ+ هه‌ڵه‌نگوتن][ رۆژک، مكـ]
1 . تووشی كەسێک بوون.
:: له‌سه‌ری كوچه‌ی خۆیان ده بارام هه‌ڵه‌نگووتم.
2 . ده‌شتێک هه‌ڵه‌نگووتن.
:: لاقی ده به‌ردێک ههڵهنگووت هه‌ر چابوو ملی نه‌شكا.
:: ئه‌وه ده‌چی هه‌ڵه‌نگوو تووی؟ .
:: دارێک له‌وێ بوو تێیهه‌ڵه‌نگووتم.
هه‌ڵه‌نگوتن/heľengutin: كتپ:[ هه‌ڵ+ ئه‌نگوتن] له‌رێ ڕۆیشتندا تووشی به‌رد یا هه‌ر كۆسپێكی تربوون، كه پێش به‌خێرایی لاق بگرێت و لای ژووره‌وه‌ی له‌ش هه‌ر لەسه‌ر خێرایی خۆی بمێنێته‌وه و بەئه‌و بۆنه‌وه‌یه‌وه سه‌ره‌نگرێ بوون.
:: چاوتان له‌به‌ر پێی خۆتان بێ باهه‌ڵنه‌نگوون( نه‌ئه‌نگوون).
:: وه‌یسه دوێنێ زۆر خراپ ههڵهنگووت.
:: یاخودا هه‌ر ئه‌وجاره هه‌ڵبنگوێ و له ئه‌ژنۆ به‌ره‌ژێری وورد و خاش بێت.
1 . [ مجـ] تووشی به‌ڵابوون، خراپه به‌سه‌رهاتن. گیروگرفت بۆ په‌یدابوون.
2 . له‌كاراندا به‌سه‌هووچوون، له‌قسه‌دا به‌سه‌رچوون.
.
.
.
.