تەنگە¹/tenge: نتـ:[ تەنگ+ ئە]
1 – [ باڵە] كێشێكە بە ئەندازەی هۆقە.
2 – ئامرازێكە لە كەرەستەی جووت.
3 – [ ئەردە] پشتیوان.
.
.
_________________________
تەنگە²/tenge: نتـ:[ تەنگ+ئە] پڕمل( كهـ)، بنار، ڕق _ ڕک _ ڕكۆ.
تەنگەبوون/tenge bûn: كتن: پڕمل بوون، ڕق بوون، پێمل بوون، ناچار بوون.
تەنگەكردن/pamil kirdin: كتپ: بناركردن، پڕملكردن، ڕقەبەرێ كردن _ ڕكەكردن _ ڕكگرتن _ ڕكۆكردن.
.
.
_____________________
تەنگە³/tenge: نتـ:[ تەنگ+ ئە] تافتەنگ، تافزەهـ، تەنكێش، جێگای تەنگ، : بەشە دەریایە، كە بەتەنگی كەوتبێتە نێو دوو خاكەوە، دەرووی تەنگی دەریا.
تەنگەبەر/tengeber: ئانتـ:[ تەنگ+ ئە+ بەر]
1 – حاڵی هەر شوێنێكی بەرینایی كەم بێت.
:: كۆڵانی تەنگەبەر.
2 – هەرچی كە سنوور و مەرزی بۆ دیاری كرابێت، دەوروبەرگیراو، بەربەستراو.
:: بیری تەنگەبەر، ژیانی تەنگەبەر.
3 – خانۆک، دۆڵ، دەرە : جێگای تەنگەبەر.{ گیوی. ل. 355}.
تەنگەبەربوون/tengeberbûn: كتن:[ تەنگەبەر+ بوون] مەودای پەرەسەندن و ئازادیی نەبوون، حەد بۆ دیاری كران، بەرپێگیران.
تەنگەبەركردن/tengeberkirdin: كتپ:[ تەنگەبەر+ كردن] مەودای پەرەسەندن و ئازادیی پێنەدان، بنرپێگرتن، سنووربۆ دیاری كردن.
تەنگەبەریی/tengeberîy: نچ:[ تەنگەبەر+ ئیی] تەنگەبەربوون، بەربەستراوی، ئازادنەبوون.
.
تەنگەتاو/tengetaw: ئاكتـ:[ تەنگ+ ئە+ تاو 4] تەنگاو : گیاندارێكە لە ڕوویەكەوە زۆری بۆ هاتبێت و گیری خوواردبێت.
تەنگەتاوبوون/tengetawbûn: كتن:[ تەنگەتاو+ بوون]
1 – زۆربۆهاتن، گییرخواردن.
2 – تەنگاوبوون، تەنگان.
تەنگەتاوكردن/tengetawkirdin: كتپ: زۆر و زەخت بۆ كەسێك هێنان، كەسێك بخرێتە حالێكەوە كە ڕێگەی ڕزگاربوونی نەبێت، گیركردن، بەگییرهێنان.
تەنگەتاویی/tengetawîy: نچ:[ تەنگەتاو+ ئیی] تەنگاویی.
تەنگەتیكە/tengetîke: نتـ: تەنگەتیلكە : تەنگەیەكە لەسەربار و سەربار یا كۆڵەوە ببەسترێت.
تەنگەتیلكە/tengetîlke: نتـ:
1 – [ ئەردە] كەمچیكڵدانە، تووڕەوسەرگەرمی.
2 – [ رۆژ، بابا] تەنگەتیكە: قەڵەوێكی خڕوپڕە، كە نەتوانێت بجووڵێت.
تەنگەتیلكەدان/tengetîkedan: نتـ: تووڕە و سەرگەرمی كردن.
تەنگ وتێلەكە/ tengûtêleke: نتـ:[ خۆ] تەنگاوتیلكە.
تەنگەچەری/tenge çerî: نتـ: تەنگەخەری، ژاندار، شاگرددارۆغە، جانداری( مكـ).
تەنگەخەری/tenge xerî: نتـ: تەنگەچەری{ گیو.ل. 235}.
تەنگەستوور/tengesitûr: ئانتـ:[ تەنگە+ ئەستوور] كەسێك كە دەوری كەمەری زل و ئەستوور بێت. مرۆڤی زگزل.
تەنگەنەفەس/tengenefes: نتـ:[ تەنگ+ئە+نەفەس]1- بەرهەنگدار، پشووسوات، هەناسەتوند، هەناسەسوار: كەسێك كە تووشی نەخۆشی تەنگەنەفەسی بووە. 2-[ ئد] بێسەبر وكەم تاقەت.
تەنگەنەفەس بوون/tenge nefes bûn: كتن:[ تەنگەنەفەس+بوون]
1 – هەناسەسوار بوون.
2 – كەم تاقەت و بێسەبربوون.
تەنگەنەفەسیی/tenggenefesîy: نچ:[ تەنگە نەفەس+ئیی] هەناسەسواریی، بەرهەنگ، هێنكەبڕ، هانكەهانك، پشووتەنگی، هەناسەبڕكێ نەخۆشییەكە كە پتر تووشی مرۆڤی پیر دەبێت و نیشانەكەی تەنگەنەفەس بوونی پەیتاپەیتایە. [ ئینگـ : Astma]
تەنگەوكەرە/tenge û kere: نتـ:[ ئەردە] دەرمانێكە ژنان بۆ تەنگكردنەوەی ئەندامی شەرمیان بەكاردبەن.
.
تەنگەبەرتاڵ/tengeber: نتـ:[ تەنگە+ بەر+ تاڵ] باریکە. [ ئینگـ : isthmus]
تەنگبوون/tengbûn: كتن:[ تەنگ+ بوون]
1 – گوشادنەبوونی جێ و شوێن.
2 – پۆشاكی چووكتر لە ئەندازەی لەش بوون.
:: كەوشەكانم تەنگە، پێم دەگرێ.
تەنگبوونەوە/tengbûnewe: كتن:[ تەنگ+بوون+ ئەوە] لەدەستدانی حاڵەتی فرەوانیی.
تەنگ پێهەڵچنران/teng pěheľ çinran: كتپ:[ كارابزر][ تەنگ+ پێهەڵ+چنران( چنین)] زۆربۆهاتن، وەتەنگ هاتن.
تەنگ( پێ) هەڵچنین/teng ( pě)heľçinîn: كتپ:[ تەنگ+ پێهەڵ+چنین] زۆربۆهێنان، دەرەتان لێبڕین، تەنگهەڵچنین، وە تەنگ هاتن، تەنگاوكردن، .
تەنگدان/tengdan: كتن:[ ئەردە][ تەنگ+دان] تەنگەدان، پشتدانەوە، پشتیواندان( بەدیوار و هتد). تەنگەبەستن بۆ ووڵاغ، كوشین، گووشانن.
تەنگدەس/tengdes: ئانتـ:[ مجـ][ تەنگ+دەس] تەنگدەست.
تەنگدەست/tengdest: ئانتـ:[ مجـ][ تەنگ+ دەست] دەستكورت، هەژار، دەستتەنگ، تەنگدەس.
تەنگدەستی/tenndestî: نچ:[ مجـ][ تەنگدەست+ئی] دەستكورتی، دەستتەنگی، نەداری، هەژاری تەنگدەستی.
تەنگدەسی/tengdesî: نچ:[ مجـ][ تەنگدەس+ئی] تەنگدەستی.
تەنگژە/tengije: نتـ:[ تەنگ+ ژە]1- دۆڵی تەنگ و هەڵدێر. 2- تەنگانە.
تەنگكردنەوە/tengkirdinewe: كتپ:[ ] كەم كردنەوەی فرەوانیی.
تەنگوچەڵەمە/tengûçeľeme: نتـ:[ جا، ڕۆژ][ تەنگ+و+چەڵەمە] ئڕستەنگ، بگرەوبەردە، تەنگانە، چەلەنگ، دژواریی، شێواویی، كۆلێژ، گیروگرفت.
تووشی تەنگوچەڵەمەبوون/tûŝî tengûçeľeme: كتن:[ تەنگ+و+چەڵەمە] تووشی كێشە و بگرەوبەردەبوون.
تەنگهاتن/teng hatin: كتن:[ تەنگ+هاتن] تەنگاوبوون، زۆربۆهاتن.
تەنگ هاووردن/teng hawirdin: كتن:[ ئەردە][ تەنگ+هڕووردن] تەنگاوكردن، هەراسانكردن.
تەنگیی/tengîy: نچ:[ تەنگ+ ئیی]1- تەسك وترووسكی. 2- بێدەرەتانی.
.
.
_______________________
تەنگە4/tenge: نتـ:[ تەنگ+ ئە] گەروو.[ ئینگـ : sound]
.
.
.
.