ئاخن/axin: ڕ: ئاخەن( هـ).
1 . رهگی چاووگی [ ئاخنین]ـه.
2 . پاشگره به دوای ناوهوه دێت و ناوێکی نوێ یان ئاوهڵناوێکی لێ دروست دهکات.
:: نێوئاخنینی لێفه کهلۆکهیه.
3 . گلوێناخن، ناواخن، پهستاوته، ناوهرۆکدار.
ئاخناو/axinaw: ئانتـ: تێپهستراو، پهستواو.
:: هیزه ههتا ملان لهرۆن ئاخناوه.
ئاخندرا/axindra: ئانتـ: ئاخناو، ئاخنراو : باری دهفرێکی باش داگیرا بێت.
ئاخنران/axinran: کتنـ: ( ئاخێندران) باش داگیرانی دهفرێکی وهک جهواڵ، هۆر، پێسته، پهنییر…. له ماددهیهک : ئهم تاتووتنه بۆچی وهها ئاخێندراوه دهترسم گهرک دابێت.
ئاخنراو/axinraw: ئانفا:[ ئینگـ : Stuffed].
ئاخنین/axinîn: کتنـ:[ پهـ: ئاكهنتهن]
1 . به زۆریی تێڕاکردن، ئاخاندن، تێپهستاندن، تهپاندنهناو، کردنهنا.( تشتێک له نێو تشتێکی تر)، داگرتن: ئهو جۆرهی لۆکه، خوری دهخرێته ناو لێفهوه و دۆشهک یا کهلوپهل دهکرێتهناوههمبانهوه.
:: کۆمهڵهی موشکهکان چاک باخنه، ههر ئێستا گلوێنهکهداخنم دهست دهکهم بهنان کردن
2 . پڕکردن، سهرلێوان کردن، پەستاوتن .
3 . ئهنبارکردن، داکردن، کۆکردنهوه.
4 . تێ ترنجاندن، تێ تهپاندن، تێخستن( تشتێک بۆ ناو تشتێکی تر بهنارهحهت).
5 . کونپرکردن، قهپاتکردن.
ئاخێنراو/axêniraw: ئانچـ: ئاخێندراو، ههلاخنراو، تێپهتراو، تێترنجاو.
ئاخنینهوه/axnînewe: کتپ: ههر به واتای ئاخنین هاتووه، بهڵام بۆ ئهو جۆره چشتانهی که ماوهیهک له ناو دهفرێکدا بمێننهوه.
پێ ئاخنران/pê axinran: کتپ:[ کناو] پنەئاخەنیای( هـ).
پێ ئاخنین/pê axinîn: کتپ:[ کناو] پنەئاخەنای( هـ). پنەئاخەنیەی.
پێ ئاخێنراو/pê axêniraw: کتپ:[ کناو] پنەئاخەنیا( هـ) _ پنەئاخەنیێ( هـ).
تێ ئاخنین/têaxinîn: کتپ:
1 . پهستاوتن، داگرتنهوه، ئاخنین لهسهرڕا بۆخوار.
2 . تێتراندن، له ڕووی گاڵته یا هیماکردن بۆ زۆرخواردن {پهند}
: ئهرێ حهمه ئهوه بۆهێندهی تێ ئاخنی دهڵێی تێر نه خۆرهی گرتووه.
خۆ تێ ئاخنین/xo tê axinîn: کتنـ: خۆتێههڵ قورتاندن.
ناوئاخن/nawaxin: ن:[ کناو][ ناو+ ئاخن] ناواخن، ناوەخن، تێخستی _ تێدایی، ناڤەڕۆک _ ناڤەروک، ناوئاخن( ناواخن) _ ناوەخن : هەر تشتێک کە لە ناو تشتێکی تردا بێت.
ههڵ ئاخنین/heľ axinîn: کتپ:
1 . ههڵاخنین، قهڵاپهچن کردن، کهلهکهکردنی شت بهسهریهکدا.
2 . کون بڕکردن، تهژی کردن، ماڵاماڵ کردن.
.
.
.
.