له‌ساڵی 1909 یه‌که‌مین په‌رتووکی به ناوی[ الفبای کرمانجی ] له چاپخانه‌که‌ی ماموه‌ستا ئه‌حمه‌د رامز له شاری ئه‌ستانه به چاپ گه‌یاندراوه. ئه‌م په‌رتووکه له 27 لاپه‌ڕه پێک هاتووه ، به ڕێنووسی عه‌ره‌بی ئه‌لفبای کوردی نووسیوه‌ته‌وه ، که ژماره‌ی پیته‌کانی 34 پیت بوونه. گرنگیی ئه‌م ئه‌لفبایه له‌وه‌دایه که بۆ یه‌که‌م جاربوو تیپی ( ڤ) بنووسرێت و به‌وورده‌کاریی زمانی کوردی جودا بکاته‌وه له زمانی فارسی و تورکی و عه‌ره‌بی.
|
ا |
ب |
پ |
ت |
ث |
ج |
چ |
ح |
خ |
د |
ذ |
ر |
ز |
ژ |
|
س |
ش |
ص |
ض |
ط |
ظ |
ع |
غ |
ف |
ڤ |
ق |
ک |
گ |
ل |
|
م |
ن |
و |
هـ |
ی |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
شێخ محه‌مه‌دی خاڵ
ئه‌لفبای کوردی 27 پیتی هه‌یه :
|
ا |
ب |
پ |
ت |
ج |
چ |
ح |
خ |
د |
ر |
ز |
ژ |
س |
ش |
|
ع |
غ |
ف |
ڤ |
ق |
ک |
گ |
ل |
م |
ن |
و |
هـ |
ی |
|
له زمانی کوردییدا ئه‌م پیتانه یان تیپانه بوونیان نییه
|
ث |
ذ |
ص |
ض |
ط |
ظ |
به‌ڵام هاوکات بزوێنه‌کانی ئه‌م شێوه‌یه داڕشتووه:
|
ئا |
بزرۆکه |
ئۆ |
ئو |
ئوو |
ئه |
ئێ |
ئی |
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
بۆ قامووسی زبانی کوردی 37 پیتی هه‌یه، به‌م جۆره ئه‌لفوبێتی ڕێزکردووه:
|
ء |
ا | ب | پ | ت | ج | چ | ح | خ | د | ر |
| ڕ |
ز |
ژ |
س |
ش |
ص |
ع |
غ |
ف |
ڤ |
ق |
|
ک |
گ |
ل |
ڵ |
م |
ن |
و |
و (بۆر) |
وو |
هـ |
ه ، ـه |
|
ی |
ی (ژێر) |
ێ |
یی |
زه‌بێحی ده‌فه‌رمووێت: ده‌نگی (ص)، به‌لایه‌نی که‌مه‌وه له چه‌ند ووشه‌یێکدا هه‌یه، بۆیه وه‌کوو ده‌نگێکی هێشتا به‌ته‌واوی ساغ نه‌بۆته‌وه له ناو که‌وانه‌دا نووسراوه. {ل. 110} .
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
عه‌بدول ره‌حمانی هه‌ژار
بۆ فه‌رهه‌نگی هه‌نبانه‌بۆرینه 31 پیتی داڕشتووه :
|
ء |
ب |
پ |
ت |
ج |
چ |
ح |
خ |
د |
ر |
ڕ |
ز |
ژ |
س |
|
ش |
ع |
غ |
ف |
ڤ |
ق |
ک |
گ |
ل |
ڵ |
م |
ن |
و |
ۆ |
|
هـ |
ی |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
له هه‌مزه‌دا بزوێنه‌کانی وه‌ها ڵکاندوه به (ئـ) وه : ئا، بزرۆکه{ ئسپار، ئنجا }، ئۆ، ئو، ئوو، ئه، ئی، ئێ.
{ تێبـ: به‌ڵام نازانم له کاتی چاپکردندا ووشه‌کانی ( ئۆ، ئو، ئوو) یان ( ئی، ئێ) پاش و پێش خراون یان هه‌ر بۆ خۆی وه‌های داناوون}.
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
د. ئیزۆلـی
بۆ فه‌رهه‌نگه‌که‌ی به شێوه‌یه ئه‌لفه‌بێتی لاتینی له 31 پیت داڕشتووه :
|
K |
J |
Ĭ |
I |
H |
G |
F |
Ě |
E |
D |
Č |
C |
B |
A |
|
W |
V |
Ŭ |
U |
T |
Ŝ |
S |
R |
Q |
P |
O |
N |
M |
L |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Z |
Y |
X |
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
گیوی موکریانی
هه‌مزه و بزوێنه‌کانی له‌پێشه‌وه‌ی ده‌نگداره‌کان داڕشتووه، بزرۆکه‌ی وه‌ها داڕشتووه وه‌ک (ئد، ئنجیل)، هه‌ر‌وه‌ها بۆ ل : له بن دیالێکتی موکریان و له‌گه‌ڵێک جێگادا به( ڵ) و له بن دیالێکتی سۆرانیدا (ر) وه له کرماجی باکووردا به ( ل) دێته گۆکردن.
|
ئا |
ئه |
بزرۆکه |
ئۆ |
ئو |
ئوو |
ئێ |
ئی |
ب |
پ |
ت |
ج |
چ |
ح |
|
خ |
د |
ر |
ڕ |
ز |
ژ |
س |
ش |
ع |
غ |
ف |
ڤ |
ق |
ک |
|
گ |
ل |
م |
ن |
و |
هـ |
ی |
|
|
|
|
|
|
|
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
عه‌لی نانه‌وازاده
له فه‌رهه‌نگی هه‌رمان دا به 35 پیتدا زمانی کوردی داڕشتووه.
|
ئا |
ب |
پ |
ت |
ج |
چ |
ح |
خ |
د |
ر |
ڕ |
ز |
ژ |
س |
|
ش |
ع |
غ |
ف |
ڤ |
ق |
ک |
گ |
ل |
ڵ |
م |
ن |
و |
ئو |
|
ئۆ |
ئوو |
ه |
ئه |
ی |
ئی |
ئێ |
|
|
|
|
|
|
|
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
شه‌وکه‌ت مه‌لائیسماعیل
له فه‌رهه‌نگی شواندا به 35 پیت زمانی کوردی داڕشتووه ، به‌ڵام گرنگی ئه‌م فه‌رهه‌نگه له‌وه دایه که ، به هه‌ر دوو ڕێنووسی ئارامی و لاتینی پێکه‌وه نووسیوه.
|
ئـ |
ئا |
بزرۆکه |
ئو |
ئوو |
ئۆ |
ئه |
ئی |
ئێ |
ب |
پ |
ت |
ج |
چ |
|
ح |
خ |
د |
ڕ |
ز |
ژ |
س |
ش |
ع |
غ |
ف |
ڤ |
ق |
ک |
|
گ |
ل |
ڵ |
م |
ن |
و |
ه |
ی |
|
|
|
|
|
|
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++