یێ/yê: ن:[ زمان][ دەنگ] ئێم، ئەلیف : ناوی پێتێکی کوردییە لە ئەلفەبێتی یان ئەلفبای زمانی کوردی، ئەمیش شێوەی نووسینێتی ی ، ي.
: ئامرازی پەیوەندی: رێزمان ئالاڤەکە ژبۆ توخما نێر یان کەسەک نە دیار بکاردهێت. | Yê (pêrb) rêzman Alaveke jibo tuxmê nêr yan kesek ne diyar bi kar di hêt |
برایێ من | Birayê min |
یێ راوەستاییهەڤاڵی تەیە | Yê rawestayî hevalê teye |
یێ گوهنەدە مەزنان، دێ لێ هێن شاخان بزنان | Yê guh nede mezinan, dê lê hên şaxên bizinan |
یێ ب لنگەکی، خەرا دکە گوندەکی | Yê bi lingekî, xera dike gundekî |
یێ گوت و کر مێرە، یێ نە گۆت و کر شێرە، یێ گوت و نەکر، کەرێ نێرە | Yê got û kir mêre, yê ne got û kir şêre, yê got û ne kir, kerê nêre |
یێ نەکە ، نا خوە، یێ نە ل شەری، شێرە | Yê neke, na xwe , Yê ne li şerî, şêre |
.
.
__________
یێ/yê: ن:[ کباک] ئەوەی :
:: یێ نەکەت؛ ناخوات( پپ).
1 – لەوی
2 – ئەو
3 – ئەوانە
یێرا/yê: ن:[ کباک]
1 – بۆوی
2 – لەوی.{ هەژار، ل، 1035}
.
.
____________
یێ/yê: ن: ئەو بۆ نێر یان ئی : تایبەتی بۆ نێر.
:: یێ هەنێ کییە ؟.
:: ئەو پەرەیێ مستۆیە.{ هەژار، ل، 1035}.
.
.
__________________
یێ/yê: ن: هێشتان :
:: دەمێ مازی چنینی؛ هێستا ێی مای.
.
.
_____________
یێ/yê: ن: لەوکاتەی :
:: ئاری یێ هنگی یە هێشتا تۆ نە چوویە ماڵ.
.
.
________________
– یێ/yê: ئمـ، خستنەسەر: [ کباک]
1 – کە لەگەڵ ڕاناو دا بێت بۆ نێر.
:: کوڕێ من، بابێ من، کەسێ من.
2 – دەکەوێتە پاش ناو و ئاوەڵناوە وە بۆ گازکردن لە مێ یینەدا.
:: جانێ
:: عەزیزێ
:: بەسێ
یێ خاستی/yê xastî: ن: خواستوویەتی، داوای کردووە.
یێد/yêd: ن:[ هەکاری] نیشانەی کۆیە بۆ دانەپاڵ.
یێ دای/yê day: ف: دایەتی.{ فەرهەنگا کانی، ل، 623}.
یێ دکەنیت/yê dikenît: ن: پێدەکەنێ.
یێ دگرێت/yê digirêt: ن: دەگرێی.
یێ دی/yê dî: ن: ئەوی تر.
یێ ڤەخاستی/yê vexastî: ن: داوەتی کردووە، یێ دەعوەت کری.
یێ ڤێ/yê vê: ن: پێیەتی.
یێن/yên: ن:[ بۆتان] نیشانەی کۆیە بۆ دانەپاڵ.
یێنای/yênay: ن: هێنایتی.
یێهەنێ/yêhenê: ن: ئەویان
یێهەی/yêhey: ن: هەیەتی.
.
.
__________________
یێ/yê: ف:[ کناو، بابا][ باری کەسی سێهەمی تاکە لە دۆخی ڕانەبردوو لە چاوگی( هاتن) دا] دێن، تێن.
تاک | کو | |||||
کەسی یەکەم | کەسی دووەم | کەسی سێهەم | کەسی یەکەم | کەسی دووەم | کەسی سێهەم | |
یێم | یێت | یێ | یێین | یێن | یێن | |
دێم | دێت | دێ | دێین | دێن | دێن | |
تێم | تێت | تێ | تێین | تێن | تێن |
یێت/yêt: ف: دێت.
یێت/yêt: ن:[ بادینان] نیشانەی کۆیە بۆ دانەپاڵ.
:: تو لازێت ئیرۆ زەلامێت پاشەرۆژی نە. { فەرهەنگا کانی، ل، 623}.
– یێت/yêt: ئمـ، خستنەسەر: [ کباک]
:: مریشکێت سپی
:: پەزێت من
یێن/yê: ف: دێن.
.
.
____________
یێ/yê: ن: هی، بۆ ئەشیا( تشت) :
:: ئەڤ پارەیێ کێیە ؟ .
.
.
.
.