خۆر¹/xor: ن: [ ئاڤێستا : rawh : هوەر] خووەر، رۆژی ئاسمان، تاو، هەتاو، هووێر( هـ)، وەر، وەرەتاو، روجیار.[ ئینگـ : Sun ]

خۆرانگاز/xorangaz: نتـ: [ هـ][  خۆر+ ئانگاز( ئەنگاز)] تاوبردو _ هەتاوبردوو : شوێنێكە لە لەش كە تیشكی خۆر سووتاندبێتی.

خۆرانگازبوون/xorangazbûn: كتن: هەتاوگازبوون.

خۆرانگازی/xorangazî: نچ: تاوبردن، هەتاوبردن.

خۆراوا/xorawa: نتـ:

1 – ڕۆژاوا، ڕۆژپەڕ، دەمی ڕۆژئاوابوون، تەنگی نوێژی شێوان : شوێنی ڕۆژاوایە.

2 – ئێوارێ : كاتی ڕۆژاوایی.

3 – وڵاتی ڕۆژئاوایی، خۆر نشین. وەرئاو( هـ).

خۆراوابوون/xorawabûn: كتن:[ خۆراوا+ بوون] ڕۆژپەڕین، نەدیوبوونی زەردەپەڕ، خوەرنیشین، وەرئاوابیەێ(  هـ).

خۆراوایی/xorawayî: نچ: ڕۆژاوایی : كەسێكە لە خاكی ڕۆژاوا یەدا لەدایك بووبێت.

پەڵەی خۆر/peľey xor: نتـ: [ ئینگـ : Sunspot]

خۆرەتاو/xoretaw: نتـ:[ خۆر+ ئەتاو ( هەتاو)] [ ئینگـ : Sunshine ]

1 – بەرهەتاو، هەتاو، وەرەتاو( هـ). 

2 – تیشكی ڕۆژێ.

خۆرەتاودان/xoretawdan: كتپ:[ خۆرەتاو+ دان] وەبەرهەتاو دان.

خۆرەزەرد/xorezerd: نتـ: زەردەڵپەڕ، بەرەئێوارە، وەرەزەردە: كاتی زەردەی بەیانیان و ئێواران.

خۆرەڵات/xoreľet: نتـ: خۆرهەڵات، ڕۆژەڵات، خاوەر، هۆرامان.

خۆرەڵاتناس/xoreľetnas: نفا: [ خۆرەڵات+ ناس( ناسین)] ڕۆژەڵاتناس.

خۆرەڵاتناسی/xoreľetnasî: نچ: [ خۆرەڵاتناس+ ئی] ڕۆژەڵاتناسی.

خۆرەنگاز/xorenigaz: نتـ: [ خۆر+ ئەنگاز] خورانگاز، هەتاوگاز. : چشتێكە هەتاو گەزتبێتی.

خۆرەوەزان/xorewezan: ن:

1 –  بەربەرۆچكە، بەرڕۆژ، بەڕۆژ.  

2 – ڕۆژهەڵات.  

خۆرپەر/xorpeř: نتـ: ڕۆژاوا.

خۆرپەران/xorpeřan: كتن: كاتی ڕۆژاوایە.

خۆرزەدە/xorzede: نتـ: خۆرەنگاز.

خۆركەزەردە/xorkezerde: نتـ: زەردەپەڕ.

خۆركەوتن/xorkewtin: كتپ: تاوهەڵاتن، خۆردەرچوون.

خۆرگە/xorge: نتـ:[ خۆر+ گە] ڕۆژهەڵات : شووێنێكە ڕۆژی لێ هەڵبێت.

خۆرلەزەردە/xorkezerde: نتـ: كاتی زەردەپەڕ.

خۆرنەگەز/xornegez: نتـ:[ خۆر+ نەگەز] نسار، نزار : شوێنێكە لە داوێن یان بەرقەدی چیایانی بڵند، كە خۆرنەیگرێتەوە یان كەمتر بیگرێتەوە.

 

خۆرنشین/xornišîn: كتپ:

1 ڕۆژاوا، خۆراوا، وەرنشین : ئەو شووێنە، كە بە دیمەن خۆری لێ ئاوابێت. 

2 – كەسێك لە خۆراوا دانیشتبێت و یان لەوێ لەدایك بوو بێت. كەسێكە لە پێش خورانیشی.

خۆرهەڵات/xorheľat: نتـ: ڕۆژهەڵات : كاتی ڕۆژهەڵاتن، شوێنێكە خۆری لێ هەلبێت.[ ئینگـ : East ]

خۆرهەڵاتن/xorheľatin: كتپ: ڕۆژهەڵاتن.

خۆرهەڵاتی/xorheľatî: نتـ:[ جێۆ] خەڵكی لای ڕۆژهەڵاتی زەوی.   

خۆرهەڵاتی ناوەڕاست/xorheľatî naweřast::    .

خۆرهەڵاتناس/xorheľatnas: نفا:[ خۆرهەڵات+ ناس(ناسین)] كەسێكە لە مێژوو و وێژە و ئەردناسی خاكی ڕۆژهەڵاتی بەدانیشتووەكانیەوە شارەزابێت.

خۆرهەڵاتناسی/xorheľatnasî: نچ:[ خۆرهەڵاتناس+  ئیی] پیشەی كەسێكییە، كە لە مێژوو و ووێژە و ئەردناسی خاك و دانیشتووانی خۆرهەڵات شارەزابێت.

خۆری/xorî: نچ: [ خۆر+ ی] هەتاوی : ئەوەی پەیوەندی بە خۆرەوە هەبێت. [ ئینگـ : Sunny

.

پەڵەی خۆر/peľey xor: نتـ:[ ئینگـ : Sunspot]

.

 

.

________________________________

خۆر²/xor: ‌رگ: [ ئاڤێستا : rawh : هوەر][ خواردن] وشەیەكە بەدووای هەرناوێكەوە بنووسێ دەیكاتە ناوی بكەر وەكوو : گۆشتخۆر، نانخۆر.

خۆرا/xora: نفا:[ خواران] زۆرخۆر، بخۆر، نەوسن، چڵێس.  

خۆراك/xorak: ن:[ خۆرا+ ك] خواردەمەنی، گێرمی.( شەم)، خووری( هـ)، واردەمەنی بەشی جارەخواردنێك.

خۆراكەترسێ/xoraketirsê: نتـ:[ توێ] ترسەخواردن. [ لا : Sitophobia]{پەزیشكی. ل. 326}.

خۆراكەچارە/xorakečare: نتـ:[ پز] چارەكردن بە خواردەمەنی.[ ئینگـ : Alimentotherapy، Sitotherapy]{ پەزیشكی.ل. 326}.

خۆراكەڕۆ/xorakeřo: نتـ:[ توێ] بۆری خۆراك، لوولەی خواردەمەنی.[ ئینگـ : Alimentary Canal]{ پەزیشكی. ل. 29}.

خۆراكەشێتی/xorakešêtî: نتـ:[ توێ] شێتی خواردن.[ لا : Sitomania]{ پەزیشكی. ل. 326}.

خۆراكێك چا/xorakêk ča: نتـ: تێڕای جارێكی چایی ووشك.

خۆراكێك دەرمان/xorakêk derman: نتـ: بەشی جارێكی دەرمان.

خۆراكی/xorakí: نچ: [ ئەردە] خورادەمەنی. { گیوی. ل. 374}.

خۆرە/xore: نفا: ئەوەی دەخوات .

:: نانخۆر.

{ نان خۆرەم بمرێت، مشور خۆرم نەمرێت }{پپ}.

خۆرەن/xoren: ن:[ ئەردە] خۆراك، خواردەمەنی، شیاوی خواردن.

خۆرەوە/xorewe: نفا: ڤەخۆر( كباك) : كەسێك كە دەنۆشێت.

خۆراكی ماسوولكە/xorakî masǔlike: نتـ:[ پز] خواردەمەنی ماسوولكە.[  ئینگـ : Myotrophy] { پەزیشكی.ل.217}.

خۆرگە/xorge: نتـ:[ توێ][ خۆر( خواردن)+ گە] چێكڵدانە، وورگ، خواردنگە.

پاشماوەخۆر/pašmawexor: نفا:[  پاش + ماوە+ خۆر( خواردن)] بەرماوەخۆر.

پاشماوەخۆری/pašmawexorî: نچ:[ پاش+ ماوە+ خۆر+ ی] بەرماوەخۆری.

پاشماوەخواردن/pašmawexwardin: كتن:[ پاش+ ماوە+ خواردن] بەرماوەخواردن.

خۆرا/xora: ن:[ كیمیـ] ماددەیەكی داخۆر( یان ئۆكسێن)ـە[ ئینگـ : Canker]{ ج. عەبدول. سەردەم. ل. 37}.

خۆراكدەری ئۆتۆماتیكی/xorakderî otomatîkî: ن:[ كان] بەكاردێت لە كوورەی ئۆتۆماتیكی بۆ تواندنەوەی كانزا، كاتێ كرداری تواندنەوە تەواو دەبێت، بری كانزای تر دەخرێتە ناوی بەشێوەی ئۆتۆماتیكی.[  ئینگـ:automatic feeder]{ گەیلان. ل. 14}.

.

.

_____________________

خۆرە/xore: ن:[ نخ][ كباك]

1 – خوورك، ژەنگ، خۆرەسەرە، خۆرك، خۆركە، مافەتە، خیرك، ئاپۆرە: برینێكی پیسە و زۆر خارشتە و چابوونەوەی دژوارە.

:: خۆرەت لەسەری تەدا.

2– جۆرە برینێكە بەهەر شوێنێكی بگات دای دەوەشێنێت و چابوونەوەی نیە.{ گیوی. ل. 374}.

خۆرەبووك/xore: ن:[ ä][ سوو] نۆكێكە لە ناو زیلەمۆدا برژابێت.

خۆره‌تووكه/xore tûke: نتـ: جووجه، میكرۆب. [ ئینگـ : Germ, Bug].

خۆرەچەكەرە/xore: ن:[ نخ][  كە] تەنگەنەفەس، هەناسەبأكە : ئەو لوولەیە لە ئاشیدا، كە دانی پێدا دەأژیتە نێو بەرداشەكەوە.

خۆرەسەرە/xore: ن:[ دەر] خۆرە.

خۆرپەرست/xore: ن:[ ئاین] ڕۆژپەرست.

خۆرپەرستی/xore: ن:[ ئاین] ڕۆژپەرستی.

خۆرپەرست/xore: ن:[ زیند] ڕۆژپەرست، تیرتیرە، كامیلیون : جۆرە مارمێلكێكە.

.

.

.