کاتژمێر katjimêr

کاتژمێر/katjimêr: ن:[ تێک][ تشت]

1 . دەمژمێر: ئامێرێکی داهێندراوە بۆ دیاریکردن و زانینی کات. جۆری داهێنانی کاتژمێر گۆڕانکاری زۆری بەسەرداهاتووە هەتا گەیشتووەتە ئەمڕۆ. 

2 . سەعاتێکە کە کات ئەژمێرێ.{ خاڵ، ب 3، ل، 66}

کاتژمێرساز/katjimêr: ن: سەعاتچی. 

مێژووی سەرنج و داهێنانی جۆرەکانی کاتژمێر

کاتژمێری خۆری/katjimêr: ن:[ تشت] لە مێژا گەڵی ئامێر و ئامراز بەکارهێندراوە بۆ زانینی کات. سۆمەرییەکان لە دوو هەزارەی پێش زایینی سستێمی سەشت یان داهێناوە بۆ پێوانی کات. فیرعەونەکانیش ڕۆژیان دابەش کردووە بەسەر 12 کاتژمێر و میل( دنگە)یان بەکاردەهێنا بۆ چاودێریکردنی جووڵەی هەتاو. 

کاتژمێری ئاوی/katjimêr: ن:[ تشت]

1 – سەعاتی ئاوی : ئامرازێکە بۆ پێوانی کات بە دڵۆپاندنی ئاو. [ ئینگـ : ]{ کەمالنامە، ل، 511}

2 – فیرعەونەکان  پەرەیان بە کاتژمێری ئاوی دا، بۆ یەکەمین کەرەت لە گۆڕی ئامون ڕەع بەکارهێندرا و دواتر بڵاو بووەوە بۆ دەروەی وڵاتی فیرعەونەکان. بۆ نموونە گرێکییەکان کە ناوییان نا کلێپسیودراێ : clepsydrae. لەن چینییەکان لەسەردەمی فەرـانڕەوای شانگ کاتژمێری ئاوییان بەکار دەهێنا لە هەمان کاتدا. 

کاتژمێری مۆمی/katjimêr: ن:[ تشت] لە مێتزۆپۆتامیا ئامێری کۆن دۆزاروەتەوە کە مۆم تێیدا بەکارهاتووە. 

کاتژمێری لمی/katjimêr: ن:[ تشت] لە ئەوروپا بڵاوبووەوە، بیرۆکەکەی هاوشێوەی کاتژمێری ئاویییە. 

کاتژمێری ئانالۆگ/katjimêr: ن:[ تشت]

کاتژمێری دەست/katjimêr: ن:[ تشت]

کاتژمێری دیگیتاڵ/katjimêr: ن:[ تشت]

کاتژمێری ئەستێرەیی/katjimêr: نتـ: 1/24 ی ڕۆژی ئەستێرەیی.[ ئینگـ : ] 

کاتژمێری ئەستێرەوانی/katjimêr: ن: سەعاتی ئەستێڕەوانی. 

کاتژمێری ئەتۆمی/katjimêr: نتـ: سەعاتێکە کاری توخمە سروشتی یە تیشکدەرەکانی وەک بورانیوم دەردەخات لە مەیانی چۆنێتی پەیدابوونی توێکڵی زەوی. 

کاتژمێری میقات/katjimêr: ن: کاتژمێرێک کە بە میقات( قورمیش) ئیش بکات.

کاتژمێری یاری/katjimêrî yarî: نتـ:[ وەرزش][ کاتژمێر+ ی+ یاری].[ ئینگـ: game watch]{ فەرهەنگی وەرزش، ل، 52}.

زەمبەلەک/zembelek: ن:[ تێک][ تشت] زەمبەرەک، فەنەری سەعات( کاتژمێر)[ ئینگـ: spiral spring].{ خاڵ، ل، }{ هەمبانەبۆرینە، ل، 389}

.

.

.

.