ئاتۆم atom

ئاتۆم/atom: ن:[ فز][ لا: atomos : واتا که‌رت نابێت]

ئه‌تۆم : بچووکترین پارچه‌یه‌ له‌ که‌ره‌سته‌ی سه‌ره‌کی. ناووکی ئه‌تۆم پێکهاتووه‌ له‌ دووجۆری پارتیکله‌ . پۆزه‌تیڤه‌که‌ی پێی ده‌گوترێت پرۆتۆن، بێلایه‌نه‌که‌ی پێی ده‌گوترێت نێووترۆن، که‌ پێکه‌وه‌ یه‌که‌یه‌کی پته‌وی ناووکی دروست ده‌که‌ن. گۆی ناووکه‌که‌ ده‌وره ‌دراوه‌ به‌ نێگه‌تیڤێک پێی ده‌گوترێت ئێلێکترۆن. له‌ ماده‌یه‌که‌وه‌ بۆ ماده‌یه‌کی تر ژماره‌ی ئێلێکترۆنه‌کان ده‌گۆردرێت 50، 32،18،8،2 هتد.  ژماره‌ی پرۆتۆنه‌کان پێکهێنه‌ری ژماره‌ی ئه‌تۆمی ماده‌که‌ن. سووکترین ئه‌تۆم هایدرۆجینه‌که‌یه‌ک پۆرتۆن ویه‌ک ئێلێکترۆنی هه‌یه‌، وقورسترین ئه‌تۆم ئورانیۆمه‌ که ‌92 پرۆتۆن و 146 نێوترۆنی هه‌یه‌. وه‌کێشی ئه‌تۆمێکه‌ی 238،03  یه‌و ژماره‌ی ئه‌تۆمێکه ‌ی92 ـه‌.

.

.

.

.