ئاخڵ/axiľ: ن:[ كباش، کهـ] ئاخڵە.
1 – کۆمه‌لێک له داری چیلکه.
2 – هاڵە : خه‌رمانه‌گ ده‌ووری مانگ.{ سەرئەنجام، ل، 453}
:: ئاخڵەی مانگ.
ئاخڵه/axiľe: ن:[ کناو، سنـ]
1 – خه‌رمانه‌ی ده‌وری مانگ :
:: مانگی چاردە لە نێوەڕاستی ئاسماندا ئاخڵە(خەرمانە)ی دابوو.
2 – ئاخڵ، ئاخوڕ، ئاوه‌ڕۆ، ئاهویر : کۆلیت شوێنی کا و گژ و گیا و ئالیکی وولاغ.
3 – جوێخوێن، جێخه‌رمان – خین، جووخینه.
4 – ئاخه‌ڵ، زاخه، گه‌وور، گه‌له‌خان، که‌وڕک کۆتان، ته‌ویله، پانگه.
5 – پووش، پاوان، کا.
6 – پاپۆکەی مار، په‌پکه، په‌ڵۆکه( مار..).
:: مارەکە ئاخڵەی دابوو.
ئاخله‌دان/axiledan: کتن:
1 – خه‌رمانه‌دان (مانگ)، خه‌رمانه له ده‌وری مانگ دروستبوون.
2 – پێچ خواردن – دان ، خۆلوول دان، لوول بوون.
ئاخڵدان/axiľdan: کتن:[ کهـ] مانگ ئاخڵ داگه.
.
.
_____________
ئاخڵه/axiľe: ن:[ ناڤ] لە زمانی کوردییدا ناوە بۆ ڕەگەز یان جێندری مێینە. هاوواتای ناوی ( هێڤ)ـە لە شێوە زای کرمانجی باکوور. بە واتای : مانگی چواردە لە نێوەڕاستی ئاسماندا ئاخڵە( خەرمانە)ی دێت.
.
.
.
.