خوم ¹ /xum: ن:[ تشت] کووپە، کووپەڵە، سەبوو : شتێکە لە قوڕ دروستدەکرێت و سووردەکرێتەوە. سرکە یا شەرابی لەناو دەگیرێتەوە.
خومالیک/xumalîk: نتـ:[ خوم+ ئالیک] جەڕەی گەورە{ ئیزۆلی، ل، 451}.
.
.
____________
1 – خم، چویت، لیلەنگ، هەژ، هەش : ڕەنێگێکی شینی تێرە، بەن و کوتاڵ و شتی تری پێ ڕەنگ دەکرێت و هەر لە ناو ئەو کووپانەش دەگیرێتەوە.
2 – ڕەنگی خومی نیلی لە ناو کوردەواری هیمای مردن، پرسە و نەکورتەیە.
3 – ئەو كووپە گەورەیەیە یان ئەو مەركانە زلەیە كە رەنگی تێدا دەگیرێتەوە.
خومەشوێنە/xumeşwêne: ئانتـ: خەمەشێونە، ئاوورکەرەوە(ئەردە)، سەربەگێچەڵ، هەراوهوریاکار.
خومەشووێنکە/xumeşuwênike: ئانتـ:[ ئەردە] خومەشێونە.
خومەشێونە/xumesêwne: ئانتـ:[ ئەردە] مەردومی بە ئاشووب.
| تێبینی |
| هاوبەشی و گۆڕانکاری لەنێو ئەم ئەم هاوشێوەیی یەدا (خوم) و(شوێن)نە. |
| 1 – خوم کە هیمای مردن، پرس و خەم هێنەرە. |
| 2 – گۆرانکاری لە بزوێنەکانی نێو (شوێن، شووێن، شێون) چۆن دەگۆردرێت |
خومچێیەتى/xumçêyetî: نتـ:[ خوم+ چی] پیشە و هونەری ڕەنگ گرتنەوە.
خومچی/xumçî: نتـ:[ خوم+ چی] خومخانەچی.
خومخانە/xumxane: نتـ:[ کهـ][ خوم+ خانە] خمخانە : خومخانەش ئەو شوێنەیە، كە کوتاڵی و خام و بلورى شاڵ و كڵافەبەن و هەندێک جار خورى تێدا رەنگ دەكرێت بۆ بەرە و مافوور و فەرش دروست کردن.
خومشێوان/xumşêwan: نتـ:[ خوم+ شێوان] خمشێوان.
خومشین/xumşîn: نتـ:[ ڕەنگ] چویت : ڕەنگەکی شینتاری یە : تۆزەکی یە ژ رەهەکا چویتێ دە دەردخن و شووشتنتا کەسەسان دە تێ بکارئانین.{ ئیزۆلـی، ل، 540 .451}.
خومگەر/xumgir: نتـ: خمگەر.
خومی/xumî: نچ:[ کهـ] ڕەنگی خمی.
خومی چینی/xumî çînî: نتـ:[ ڕوو] گیایەکی تەمەندرێژە خومی لێدەردەهێندرێت.[ ئینگـ : chaines indigo].
.
.
.
.