ئابنووس/abnûs: ن:[ ڕوو][ گر : ἔβενος (ébenos)] ئه‌بانۆس، ئه‌به‌نووس، عه‌به‌نووس : دره‌ختێکه‌ له‌ ناوچه‌ گه‌رمه‌کانی سەر گۆی زەویدا ده‌ڕوێت وه‌ک هیندستان و سیرلانگا و حه‌به‌ش، دارێکی به‌رز و گه‌ڵاکانی گه‌وره‌یه‌ له‌ گه‌ڵای لیمۆ ده‌چێت و گوڵەکەی زه‌ردباوە، گوڵه‌که‌ی وه‌کو گوڵی خه‌نه‌ وایه‌، چێوەی داره‌که‌ی سفت و بێ گرێیه‌، په‌ڵه‌ی ڕه‌‌شی پێوه‌یه‌، له‌ پاش بڕین و ده‌خرێته‌ ناو ئاو و لەدوای ماوه‌یێک ڕه‌‌ش ده‌بێت، له‌ جیهانی دارتاشی به‌کارده‌هێندرێت و زۆر به‌نرخه.[ Bot : Diospyros ebenum].[ ئینگـ : Ebony].

 پۆلێنکردنی زانستی : Scientific classification
kingdom  division class order family  genus Species
فەرمانڕەوایی هۆبە پۆل پلە خێزان چەشن جۆر
plantae magnoliophyta magnoliopsida ericales ebenaceae diospyros diospyros ebenum  
جیهانی ڕووەک کاسە تۆودارەکان  کاسە گوڵدارەکان   ئابنووس

.

{

هەر تەختە ژ عوودێ سەندەلووسی
تەختەک خەتە بەندێ ئابنووسی

}{ئەحمەدی خانی : ڤەژین}

یان

{

بونیانی کیبر و سه‌رکه‌شییه‌ تاقی کیسره‌وی

دانانی زوڵم و ڕوو ڕه‌‌شییه‌ ته‌ختی ئابنووس

}{ نالـی}.

ئابنووسی شین/abnûsî şîn: نتـ:[ ڕوو] دارێکه‌ تایبه‌تی به‌ ئه‌مریکای ناوه‌ندی، شێوه‌ی گەڵاکانی په‌ڕده‌ده‌ن و گوڵه‌کانی شین و هێشوویین، به‌ره‌که‌ی ده‌خورێت و چێوه‌که‌شی زۆرباش و به‌نرخه‌.[ لا: Jacaranda]

ئابنووسی/abnûsî: نچ:[ ئابنووس+ ی]

1 . هه‌رچی که‌ له‌ داری ئابنووس ساز بووبێت.

2 . [ مجـ] ڕه‌‌ش و سیا وه‌ک ئابنووس.

{

ته‌شی که‌ خسته‌بازی به‌ ڕانی نه‌رم و لووسی 

ده‌که‌وته‌ پڕی بووسی دوو زولفی ئابنووسی

}{ وه‌فایی}.

ئابنووسی ڕەنگ/abnûsî řeng: ئانتـ:[ ئابنووسی+ ڕەنگ] ڕەنگی قاوەیی تۆخە.

.

.

.

.