ئه‌تۆم/etom: ن:[ فیز][ کیمیـ] ئاتۆم، گه‌ردیله : بچووکترین پارچه یه له که‌ره‌سته‌ی سه‌ره‌کی. ناووکی ئه‌تۆم پێکهاتووه له دوو جۆری پارتیکله. پۆزه‌تیڤه‌که‌ی پێی ده‌گووترێت پرۆتۆن، بێلایه‌نه‌که‌ی پێی ده‌گووترێت نێووترۆن، که پێکه‌وه یه‌که‌یه‌کی پته‌وی ناووکی دروست ده‌که‌ن. گۆی ناووکه که ده‌وره دراوه به‌نێگه‌تیڤێک پێی ده‌گوترێت ئێلێکترۆن. له‌مادده‌یه که‌وه بۆ مادده‌یه‌کی تر ژماره‌ی ئێلێکترۆنه‌کان ده‌گۆردرێت 50، 32،18،8،2 هتد. ژماره‌ی پرۆتۆنه‌کان پێکهێنه‌ری ژماره‌ی ئه‌تۆمی ماده‌که‌ن. سووکترین ئه‌تۆم هایدرۆجینه‌که یه‌ک پۆرتۆن و یه‌ک ئێلێکترۆنی هه‌یه، و قورسترین ئه‌تۆم ئورانیۆمه که 92 پرۆتۆن و 146 نێوترۆنی هه‌یه. وه کێشی ئه‌تۆمێکه‌ی 238،03 یه‌و ژماره‌ی ئه‌تۆمێکه‌ی 92 ـه.[ لا : atomos: واتا که‌رت نابێت]
ئه‌تۆمه‌شوێن که‌وتووه‌کان/etome ŝwên kewtuwekan: نتـ: [ فیز][ کیمیـ] [ ئه‌تۆم+ ئه+ شوێن+ که‌وتووه‌کان] گه‌ردیله نیشان کراوه‌کان، ئه‌تۆمه ره دووکه‌وتووه‌کان : ئه‌و ئه‌تۆمه تیشک ده‌ره‌وانه‌ن که به ژمێره‌ی جایجه‌ر یان به له‌وحێکی فۆتۆگرافی شوێنه‌کانیان ده‌دۆزرێته‌وه، هه‌روه‌ها بریتین له ئامێزۆتۆپی(هاوتایی) تیشکده‌ره‌وه بۆ ئه‌و توخمانه‌ی که خۆیان له بنچینه دا تیشک ده‌ره‌وه‌نین. واتا ئه‌و ئایزۆتۆپانه‌ن که به شوێن که‌وتنی ئه‌و توخمانه به‌کارده‌هێندرێت له کارلێکه کیمیایه‌کان یان کرداری بایۆلۆجیوکان یان فیزیای یه‌کاندا.
ئه‌تۆمه‌ووزه/etomeûze: ن:[ فیز][ کیمیـ] [ ئه‌تۆم+ ئه+ووزه] گه‌رده‌ووزه _ گه‌ردیله‌ووزه.
ئه‌تۆمی/etomî: نچ:[ فیز][ کیمیـ]گه‌ردیله‌یی.
ئه‌تۆمی گرامی/etomî gramî: نتـ:[ فیز][ کیمیـ] برێک له توخمێک که بارستایی یه‌که‌ی به‌گرام یه‌کسان بێت به‌کێشی ئه‌تۆمی.
.
.
.
.
.