[ فیز] فیزیا



.

 ئا  ئابی  ئاتۆم  ئاخێز  ئار  ئاڕاستە  ئاراستەتیشكۆ  ئاڕستە‌دار
 ئاڕاستەکەر‌ە  ئاراستەکراو  ئاڕاستە‌ی  ئاڕاستە‌ی بڵاوبوونه‌وه‌  ئاڕاستە‌ی جه‌مسه‌رگریی   ئاسایی  ئاڤرێ   
   ئالفا  ئامپێر  ئامپێرپێو  ئامپێرمه‌تر  ئامێزۆتۆپ  ئانالۆگ  ئانگسترۆم
 ئانۆد  ئاوه‌بیستۆك  ئاوتۆماتیک  ئاوێزه  ئاوێزەدار  ئاوێزەی پۆزاکی  ئاوێزەی دووانیەکەی فڕنل  ئاوێزەی ڕاستەوخۆ بینین
 ئاوێزەی شووشە  بەردین  ئاوێزەی فۆکۆ  ئاوێزەی فێڕی  ئاوێزەی لادان نەگۆڕ  ئاوێزەی لێڵبڕ  ئاوێزەی نیکۆڵ  ئاوێزه‌یی  ئامیتەر
 ئایۆد    بەربەستە موگنەکاری بەستنی موگنەبارگ      
  ئه‌تۆم   ئه‌تۆمه‌شوێن که‌وتووه‌کان  ئه‌تۆمه‌ ره‌دووکه‌وتووه‌کان  ئه‌تۆمه‌ووزه  ئه‌تۆمی  ئه‌تۆمی گرامی  ئەرمیەچر  ئەستێرەناسی
 ئەڤۆمەتر  ئەلەکترۆن  ئه‌له‌كتریك  ئەلەکترۆنیك  ئەمپێر  ئەمپێرپێو   ئەمپێرمه‌تر  ئەمێتر
 ئەممەتر   ئەنگسترۆم  ئەلكترۆلیت   ئێكراستی        ئه‌میته‌ر
   ئۆم   ئۆنس  ئێلێكترۆن  ئیکۆنۆسكۆپ  ئینڤار  ئیۆد  ئیۆن
     ئاوێنەکان        ئیۆدید  

.

      بادانەوە      بەندۆڵ      
 بارسا  بارسایی  بارست  بارستایی  بارست بوون  بارگە  بارگە خاڵی بوونەوە   بارگە خاڵی کردنەوە
 به‌ئاڕاستە  به‌ئاڕاستە‌ی  به‌ئاڕاستە‌ی پانی  به‌ئاڕاستە‌ی ڕۆژئاوا     بەریەک کەوتنی تەنۆلکەکان  بەرکار  
 بارن    بەربەستكەر  به‌ره‌و  بەرقەست  بەرکەوتە    بزاڤ
 بەرەی شەپۆڵی بیردۆز  بواری موگنەکاری    برووسك  برووسكە  به‌ڕێڕەوی  بزاووز   بزووتنەوە
 بڕست    بەجووڵە  بزۆك    بەشەوارەخستن    بێرێ
 بوارەکانی زانستی فیزیا    بەرگری  بەرگەگر  بواری کارەبا  بزاووز  بۆلۆمەتر  
 بیناییەکان      بیناییەکان     بزوێنەرەکان     بیردۆز

.

   پارتیکل        پارسیك    پاڵهێز
 پاڵهێنزی کارەبای موگنەکار    پەتی        پەلەك  
 پرشەنگ  پەرشبينەوەی جیڕانە  پەردە   پەستان  پەرتاڤ   پەرتەو     پشکنین بە تیشکی ئێکس 
 پڕشنگ  پرۆتۆن      پرشنگ دانەوە      
       پێوەری ئابی        
 پۆزه‌تیڤ      پێکهاتەی گەردیلە       پێبینی ئاوێزەدار‌  پیوەری هێڵمەتەر

.

 تابشت            تانسیستەر    
 تەزوو    تەزووەقینەوە  تەزووی کارەبا        
   تەقینەوەی ئەتۆمی  تەقینەوەی ئەتۆمی سەرئاو  تەقینەوەی ئەتۆمی سەرزەوی     تەگەرە  تەگەرەی ڕواڵەتی دیار   
   تەن     تەنكۆڵە      
 تەزووی موگنەکار       تەوژم      تەبار  
     ترازان          
        تۆبزایی     تەبار  تیەن  تۆبزایی
 توان  توانا      تەنۆلکە کوڵاوەکان بە هەر خێراییەک      
   توخمە تیشکاوەرەکان    توێژاڵ  تویشک  تەنە خولخۆرکان    
 تیج  تیرۆژ  تیرێژ  تیژە  تیزی    تیژک   تیژگ
 تیشک              تیشکاندن
 تیشکەڕووناکی   تیشک بلاوبوونەوە  تیشک خستنەسەر  تیشکدانەوە  تیشک شیبوونەوە  تیشک لەچاودان  تیشکۆ  تیشكی ئەلفا
 تیشكی ئێكس  تیشكی بێتا  تیشكی بیندراو  تیشکی خوار سووردانەوە  تیشكی ڕۆنتگەن  تیشكی ڕووناکی  تیشكی ژوور دەنگ تیشكی ژوور و بنەوشەیی
 تیشكی ژێرسوور  تیشکی سەرووی وەنەوشەیی  تیشكی گاما  تیشکی گەردوونی تیشكی نەبیندراو   تیشكی نەرم  تیشكی یەكڕەنگی  تیشكی یەكسەر
 تین    تیەن          

.

               c
               
  جەمسەر    جەمسەرگر  جەمسەرگرتن  جەوسەر  جەوسەرگەری جەوسەرگر جەوسەرگرتن
 جم
 جووڵاندنەوەی چشت
   جوڵەو هۆکارەکانی  جوڵەی بەپات  جووڵە   جووڵەتەووژم  جووڵەجووڵ  جووڵەدار
 جووڵەر  جووڵەزانی  جووڵەكردن   جووڵەلێبڕان  جووڵەوزە    جووڵەی  جووڵەی بازنەیی  جووڵەی بەپات
 جووڵەی بەلەرە  جووڵەی بەخوڵ  جووڵەی بەسووڕ  جووڵەی بەشەپۆڵ  جووڵەی بەهێڵ  جووڵەی بێپات  جوولەی بێماوەیی  جوولەی بێ وەختی
     جووڵەی بێ تاودانی ڕێک  جووڵەی ڕووكەش  جووڵەی ڕێك  جووڵەی سەرەو ژووری ئاو  جووڵەی كلاسیكی ناهارمۆنی  جووڵەی گۆشەیی
 جووڵەی گێژەك  جووڵەی ناسەربەست  جووڵەی هارمۆنی سادە  جووڵەی هارمۆنی كپكراو  جووڵەی هەرەمەكی  جووڵەی هەمیشەیی  جووڵەی بازنەیی جووڵەیی
 جووڵەی ماوەیی
 جێکه‌وت
 جیاكەر

.

   چاولێپۆشین    چەقەهێز    چرچە    
 چڕی    چەخماخ  چەخماخەی هەور.        C

.

خاڵی وێنە  خاڵی تیشكۆ        خڕۆكی    
 

 

   خزانەلا    خوست      x

.

 دەنگ وەرگرەی ئاڕاستەدار‌  دایاموگناكاری   دەنگ     دووتیشكۆكەی هاوێنە  دابڕەڕ      دابڕكەر
     داینامیكی  دەرەڕوو        
 داینەمیکی گەرمی   دوورەتیشکۆ            

.

 ڕانگ  ڕەو    ڕۆکار  ڕەها    ڕۆگە  ڕووکار  ڕێڕەو
 ڕابەری با   ڕادەی تێربوون  ڕووانگە  ڕێژە  ڕووناکی  رادە  ڕووناكی هەتاو  
 ڕەوشتی تەنۆلکە ووردیلەکان  ڕێژەیی رادە     ڕووشێن
 ڕووشێنەر   پشتێنی ڕووشێن  
 ڕۆشنی  ڕۆناهی  ڕووناكی  ڕووناهی    ڕووکاری  ڕووناکی ئاوێنەکان  

.

 زەبر  زەبری بارنەگۆرین  زەبری بەرگر  زەبری جووت جەمسەر  زەبری سفر  زەبری فرەجەمسەرەكان  زەبری موگناتیسی  زەبری نەبوو
 زەبری هێز       زنستی جووڵە        

.

        سوورەکارەبا  سەمت  سیلە    
     سەرووبەنەوش  سەرڕووی زەوی  سوڕەکانی کارەبا      سپرینگ

.

         شەبەنگ  شەش ئاڕاستە    شۆرش
   شۆق       شەپۆڵە بیردۆز  شەبەنگبینی ئاوێزەدار‌  شەبەنگی ئاوێزه‌  
شلبونەوە و بەستن     شیکردنەوە بە تیشکی ئێکس          

.

 فراوانبوونی لە ناکاو              
 فیزیا  فیزیای ئاماری  فیزیای پلازما  فیزیای پزیشکی  فیزیای تەنۆلکەکان  فیزیای تیۆرییەکان  فیزیای دۆخی چڕی ماددە  فیزیای دۆخی ڕەقی
 فیزیای دەنگ  فیزیای دینامیکی  فیزیای دینامکی هەوا  فیزیای شلەگاز  فیزیای کوانتووم  فیزیای گەردیلە  فیزیای لەیزەر  فیزیای ماددە
 فیزیای ناووکی  فیزیای وزە  فیزیای وزەی بەرز( باڵا)  فیزیای ڕاگەێاندن و پەیوەندی  فیزیای ڕیژەیی  میکانیکی کوانتەم    
 فیلم              

.

         قەبارە      
               

.

 كار  کارەبا        کارۆموگناتیسی     
 کاردەرەوە  کاردەرەوەی ناووکی کاردەرەوەی ناوەکی
كەردوو
 کەوتنە خوارەوەی سەربەستی تەنەکان  کۆکراوە  كۆمەڵ بوون       کێش   کۆتیشکۆ  کۆیلی موگنەکاری

.

 گه‌ردیله  گه‌ردیله‌یی  گه‌رده‌ووزه  گه‌ردیله‌ووزه  گۆڕانی ڕێڕەو  گۆڕانی ڕێ  گەردوونناسی  گۆی ناووك
 گەیەنەر  گونجان  گونجانی ئەلەکتریکی  گونجاو  گۆشەجووڵە  گەڕۆك  گەرمی و پلەی گەرمی   
 گەیێنەر              

.

 لابردن  لادان  لادانە گۆشەی موگناتیسی  لادانەوە  لادان لە یاسا  لادانی  لادانی بینین  لادانی پێوانەیی
 لادانی تیشكی  لادانی خڕی  لادانی ڕەنگی  لادانی ڕووناكی  لادانی چارەكی  لادانی موگناتیسی  لادانی ناونجی  لاداو
 لادە  لادەر  لارێ  لەرێگە  لادران  لادراو  لادەری  
   لێشاوی کارەبا    ڵێڵ گۆیی  لەرزەلەرز  ڵێڵ ڕەنگی  لەرینەوەی دیاردە شەپۆڵیەکان   
 لییسك      لەرزە  لەخش      

.

 میکانیک  موگناتیس بارگەی کارەبا   موگناتیسی کارەبایی.  موگناتیسی هەمیشەیی        
 موگناتیسی  موگناتیسی موگنەکار           مەوشوور کارۆموگناتیسی
موگنە  موگنە بارگ  موگنە بارگی پوخت  موگنەکار  موگنەکاری

.

     نائاسایی          
 ناووکی ئه‌تۆم  نانۆد  ناووک یەکبوونەوە  نێووترۆن  نەگەیەنەر  نیوەگەیێنەر  نێگه‌تیڤ   نەگەیێن

.

 ووزە              
   وێنەگرتن بەتیشکی ئێکس            

.

     هایدرۆجین    هاوێنە  هاوتایی    هەناو
        هەستەوەر      هێڵەتیشكۆ  
 هێز  هێزەکارەبا  هێرتز  هێڵی یەکسانی موگناتیسی  هێزی لێکخشان  هاوێنەکان    هەژان

.

      یاسای جەبر  یەکخستنی ناووکی   یاسای ئۆهم  یاسای ڕاکێشان
یاسای ووزە پاراستن   یاساکانی گاز یاساکانی نێوتۆن   یاسای هێزی راکێشان (ی زه‌وی)‌    

.

.

.

.