باج 1/bac: ن:[ ئاین][ ئاڤێسـ : caW ][ پهـ :vāĵ] لە ( وەچ یان ڕاستر ڤەچ caW)ی ئاڤێستایییەوە هاتووە، ئاثرەوان کانگا بە ئینگلیزی بەواتای Prayer, voice, a word ی بۆ داناوە. هەروەسا بە گوفتار، نرکە : یەکێک لە رێ و شوێنی دەێنەی زەردەشتییە، خامۆشی و کپ و بێدەنگی بەکاردێنێت بۆ هەندێك کاروباری ئایینی بۆ ستایش کردن و ئاهەستە و لەژێرلێوەوە خوێندن، واژ، باژیش دەگووترێن، لە نوێژەکانی مەزدایی بەناوی سروەش باج : سروەش دێت کە لە تاریك و روونی دەمەو بەیانیان دەخوێندرێن.
.
.
_____________________________
باج 2/bac: ن:[ ئاب][ پهـ : vāĵ]
.
| نەشوناس | شوناس | |||
| تاک | کۆ | تاک | کۆ | |
| شێوەزاری کرمانجی باکوور | ەک | ان | ەکە | ەکان |
| شێوەزاری کرمانجی ناوەند | ێ ، ێک | ان | ەکە | ەکان |
| شێوەزاری هەورامی | ێوە | ێ ، ن | ێ | ەکێ |
.
1 – ئەو بڕە پارەیەیە میری لە خەلکی دەستێنت.
2 – باچ _ باژ، پیتاک، خەراج، دارای، خووە_ خووێک، پاسەوانە، ڕادار : ئەوەی میری لە سەرکاڵای بیانی دەیسێنێت.
3 – خاوە، ئەوەی بە ملهوڕێتی دەستێندرێت .
{ تێبـ : جاران ئاغا گەلێک جۆر باجی لە خەڵکی گوند و ناوچەکەی دەسەند وەک
:: بارانە
:: سەرانە
4- تاوان ئەو قەرە بووی هۆزیان دەولەتی تێ شکاو بە سەرکەوتووی دەدات.
باجا ماڵدارییێ/baaca Maldarîyê: نفا:[ ئاب][ کباک] باجا خانووبەران : Baca xanûberan. [ ئینگـ : Land tax، Property tax]
باج ئەستێن/bacestên: نفا:[ ئاب][ باچ+ ئەستێن( ستاندن)] ئەو کەسەی باج کۆدەکاتەوە. باج سێن، باجەوان، باجگر.
باجەوان/bacewan: نتـ: [ ئاب] [باج + ئەوان] باجگر، باجئەستێن.
باج خانە/bacxane: نتـ:[ ئاب][ باج+ خانە] باجگە، ڕادارخانە : ئەوشوێنەی کەباجی لێدەدرێت.
باج دابەزین/bacdabezîn: کتن:[ ئاب][ دابەزین] باج شکان.
باج دابەزاندن/bacdabezandin: کتپ:[ ئاب] باج شکاندن.
باج دان/bacdan: کنن:[ ئاب] گومرک دان لەسەرکاڵایەک کەلەدەرەوەی وولات بـهێندرێت.
باجادەر/bacder: نفا:[ ئاب][ باج+ دەر(دان)] کەسێک کە باج دەدات.
{
باجدەر بار لە سەرلێون
هی زۆر زل قوڕ دەپێون
}{ هەژار}.
باج سەندن/bacsendin: کتن:[ ئاب] باج ئەستاندن.
باج سێن/bac sên: نفا: [ ئاب] باج ئەستێن، باجەوان، باجگر، ڕادار.
باج شکان/bac şikan: کتن:[ ئاب][ باج+ شکان] باج دابەزین.
باج شکاندن/bac şikandin: کتپ:[ ئاب] باج شکاندن.
باجکۆکردنەوە/bac ko kirdinewe: کتپ:[ ئاب] باج خڕکردنەوە.
باجگە/bacge: نتـ:[ ئاب][باج+ گە( گا)] ڕادارخانە : ئەو بنکەی باجگری تێدان یان باجی لێوەردەگرن.
باج گەیاندن/bac geyandin: کتن:[ ئاب][باج+ گەیاندن] وەدەست هێنان.
باجگر/bacgir: نفا:[ ئاب][باج+ گر(گرتن)] باج ئەستێن، باجەوان، باج سێن.[ ئینگـ : tax collector]
{
ڕێی نەوتە کە باجگری گەر زۆرە دەفەرمووی
ڕێی خاسە بە شەو خاڵی یە بابێ بە بلاغا
}{ شێخ رەزا}.
باج گرتن/bac girtin: کتن:[ ئاب][ باج + گرتن] باج گرتەی( هـ)، سەندنی باج لەسەر شتومەک. گومرک کۆکردنەوە، بارانە سەندن.
باج لێ بڕین/bac lê biřîn: کتن:[ ئاب][ باج+ لێ+ بڕین] سەرانە لێ سەندن.
باج لێ گرتن/bac lê girtin: کتن:[ ئاب][ باج+ لێ+ گرتن] بریتی یە لە هەڵ گرتنی شتێک لە شتێک.
باج وەرگرتن/bac wergirtin: کتن:[ ئاب][ باج+ وەر+ گرتن] باج سەندن.
.
.
.
.