گەڵا/geľa: ن:[ ڕوو] به‌رگ، بەڵگ، بەنگ، پەژە( کباک)، پەلک، وەڵگ، وەڵنگ.[ ئینگـ: leaf, blade, foil]
پەژە/peje: ن:[ کباک] پەلک، گەڵا، بەڵک.
| ڕووەک لەسێ بەشی سەرەکی پێکهاتوون | |
| ڕەگ | |
| قەد( لاسک) | |
| گەڵا | لەزمانی زانستی ڕووەکدا بە گەڵا دەگووترێت( فیولووم : phyllom) |
| گەڵا لەقەدی لاسکی دار دەترۆقێت و چرۆی لەسەرلقەوە ھەڵدەدات و فۆتۆسەنتێزی لەئەستۆدایە. گەڵا کان بەڕێکوپێکی لەسەرلقی گیاکان دەڕوێن. گەڵا لەدوو بەشی سەرەکی پێکھاتووە: | |
| ( 1 ) پانکە | بەشی کارای گەڵایە کە تژی لە سەوزێنەیە، ھەناسەدان و فۆتۆسەنتێزی تێدا بەڕێوەدەچێت. |
| ( 2 ) دووچکە | باریکە کلکێ کە گەڵا بەلاسکەوە دەلکێنێت و لەشانەی نێرۆکی پێکهاتووه.
گه‌ڵای ھەر ڕووەکێک تایبەتمەندی خۆی ھەیە. ئەم تایبەتمەندییە لە پلەی یەکەمدا دەگەڕێتەوە بۆ جینیتیکی ڕووەک، و لە پلەی دووھەمدا بەھۆکارەکانی ژینگەیی، وەک بە ڕووناکی، بە شێ وە بەستراوە. |
گه‌ڵاپانه/geľapane: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Lamina]
گه‌ڵاچكه/geľaçike: نتـ:[ ڕوو] گه‌ڵاكۆكه، سێ په‌لكه‌یی.[ ئینگـ: Tri-foliate]
گەڵاخان/geľaxan: نتـ:[ ڕوو] سەردەمی گەڵاڕێزان.
گەڵاخەزان/geľaxezan: نتـ:[ ڕوو] بەرگڕێزانئ پاییز.{ هەمبانەبۆرینە، ل، 732}.
گەڵادار/geľadar: نتـ:[ ڕوو] داری بەپەلک.
گەڵادارانە بۆ ئاژەڵان/geľadarane bo ajeľan: نتـ:[ ڕوو] پەلچم، گزرەی.
گەڵادەرکردن/geľaderkirdin: کتپ:[ ڕوو] پەلک لێڕووانی ڕووەک.
گەڵاڕن/geľadarřin: ف:[ ڕوو] پەلک لە ڕووەک داکەندن، پەلک لێکردنەوە.
گه‌ڵاڕێز/geľařêz: نتـ:[ ڕوو] رووه‌کێک که له پایزدا گه‌ڵاکه‌ی ده‌وه‌رێ.[ ئینگـ: Deciduous]
گەڵاڕێزان/geľařêzan: ن: جەنگەی پەلکی داروەرین.
گەڵاڕێزان/geľařêzan: ن:[ کات] مانگی خەزەلوەر.{ هەمبانەبۆرینە، ل، 732}.
گەڵاڕێژان/geľařêjan: ن: گەڵاڕێزان.
گه‌ڵاسازی/geľasazî: نچ:[ ڕوو][ ئینگـ: Foliation]
گەڵاکەوتن/geľakewtin: کتن: گەڵاڕێزان : جەنگەی پەلک وەرینی داران.
گەڵاکردن/geľakirdin: کتن:
1 . پەلک لێڕووان.
2 . پەلکەمێو لەدارچنین.
گه‌ڵاکۆکه/geľakoke: نتـ:[ ڕوو] په‌لکۆکه، گه‌ڵاچکه، گه‌ڵای بچووک، نیمچە گەڵا.[ ئینگـ: Leaflet ،Stipel]
گەڵاكوتک/geľakutik: نتـ:[ تشت][ گەڵا+ کوت( کوتان)+ ک] تێڵای گەڵاووردکردن.
گەڵامێو/geľamêw: نتـ:[ ڕوو] ئاپراغ _ یاپراغ، بەرگەمێو، بەرمێو، پەلكەمێو، پەلکی ڕەز.
گەڵاوەرین/geľwerîn: کتن:[ گەڵا+ وەرین]
گەڵایی/geľayî: نچ:[ هونەر][ گەڵا+ یی] شێوەی گەڵای نەخشی کلاسی.[ ئینگـ: acanthus]{ زاراوە فەرهەنگییەکان، ل، 28}
نه‌خشه‌ی گه‌ڵا/nexişey geľa: نتـ:[ ڕوو] دیزاینی گه‌ڵا.[ ئینگـ: Acanthus]
بەگه‌ڵابوو/be geľabû: ف:[ ڕوو] بەگەڵا.[ ئینگـ: Foliated]
| هەندێک لە چەشنی گەڵا |
گه‌ڵای ئاوێته/geľay awête: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Compound leaf]
گه‌ڵای باده‌می شێوە/geľay bademî šêwe: نتـ:[ ڕوو] هێلکه‌یی.[ ئینگـ: Ovate]
گه‌ڵای به‌ر/geľay ber: نتـ:[ ڕوو] خرزک، کارپه‌ل.[ ئینگـ: Carpel]
گه‌ڵای بچووک/geľay biçûk: نتـ:[ ڕوو] گه‌ڵاكۆكه، پەلكۆكه.[ ئینگـ: Stipel]
گه‌ڵای بزماری/geľay bizmarî: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Cuneate]
گه‌ڵای په‌ڕشکل/geľay peřşikil: نتـ:[ ڕوو] هه‌بوونی گه‌ڵای له دوو لاوه.[ ئینگـ: Pinnate]
گه‌ڵای په‌نجه‌یی/geľay peniceyî: نتـ:[ ڕوو] له‌پ شێوە.[ ئینگـ: Palmate]
گه‌ڵای پچڕاو/geľay piçiřaw: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Truncate]
گه‌ڵای تاک/geľay tak: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Simple ،Single leaf]
گه‌ڵای خڕ/geľay xiř: نتـ:[ ڕوو] گرۆڤه‌ر شێوە، جه‌غری.[ ئینگـ: Orbicular]
گەڵای ده‌رزی/geľay derzî: نتـ:[ ڕوو] هه‌ر شتێکی وه‌کوو ده‌رزی بێت.[ ئینگـ: Needle]
گه‌ڵای ددانه‌دار/geľay didanedar: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Thoothed]
گه‌ڵای درەخت/geľay dirext: نتـ:[ ڕوو] بەرگ، بەڵگ، پەلک، ڤەرگ، ڤەلگ.
گه‌ڵای دڵشێوە/geľay diľşêwe: نتـ:[ ڕوو] دڵئاسا.[ ئینگـ: Heart-shaped، Cordate]
گه‌ڵاڵه‌ی سه‌ره‌تایی/ geľa: نتـ:[ ڕوو].[ ئینگـ: Draft]
گه‌ڵای سووخن/geľay sûxin: نتـ:[ ڕوو] نووکدار.[ ئینگـ: Pointed]
گەڵای کول/geľay kul: نتـ:[ ڕوو] بێنووک.[ ئینگـ: Obtuse]
گه‌ڵای له‌بزینه‌یی/geľay lebzînî: نتـ:[ ڕوو] له‌وزی شێوە.[ ئینگـ: Rhombic]
گه‌ڵای لووس/geľay lûs: نتـ:[ ڕوو] گه‌ڵای ساف.[ ئینگـ: Smooth]
گه‌ڵای لوول/geľay lûl: نتـ:[ ڕوو] لوولپێچ.[ ئینگـ: whorl]
گه‌ڵای مشاری/geľay mişarî: نتـ:[ ڕوو] ددانه‌ددانه‌ی.[ ئینگـ: Serrate]
گه‌ڵای نه‌یزه‌ی شێوە/geľay neyizey şêwe: نتـ:[ ڕوو] رمبئاسا.[ ئینگـ: Hastate]
گه‌ڵای نووک باریک/geľay nûk barik: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Acuminate]
گه‌ڵای وشک/geľay wişk: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Shrivelled leaf]
گه‌ڵای هێڵکه‌یی/geľay hêlkeyî: نتـ:[ ڕوو] هێلكه‌یی شێوە.[ ئینگـ: Obovate]
ئه‌كسیلا/eksîla: ن:[ ڕوو] گۆشه‌ی نێوانی گه‌ڵا و لقه‌كه‌ی.
بۆشایی نێوانی دوو له‌پی گه‌ڵا/boşayî nêwanî dû lepî geľa: نتـ:[ ڕوو] سینوس.[ ئینگـ: Sinus].
تاجی گه‌ڵا/tacî geľa: نتـ:[ ڕوو] جامی گوڵ، کۆرۆڵا.[ ئینگـ: Corolla].
جوچكه‌گه‌ڵا/cuçike geľa: نتـ:[ ڕوو] لاسكی گه‌ڵاچكه (گه‌ڵای بچووک).[ ئینگـ: Petiolule].
ڕه‌گ گه‌ڵای ناوه‌ڕاست/řeg geľay naweřast: نتـ:[ ڕوو] ده‌ماری ناوه‌ڕاستی گه‌ڵا.[ ئینگـ: Midrib]
سه‌رپۆشی گه‌ڵا/serpoşî geľa: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Leaf scar]
قنچکه گه‌ڵا/qinçke geľa: نتـ:[ ڕوو] ستیپول، قنچکی گیا.[ ئینگـ: Stipule]
گۆشه‌ی نێوان لق و گه‌ڵا/goşey nêwan liq ûgeľa: نتـ:[ ئینگـ: Axil]
لاسكی گه‌ڵا/laskî geľa: نتـ:[ ڕوو].[ ئینگـ: Petiole]
لقی گه‌ڵاشێوە/liqî geľa şêwe: نتـ:[ ڕوو] چلی گه‌ڵائاسا.[ ئینگـ: Cladophyll].
هه‌بوونی گه‌ڵای له دوو لاوه/hebûnî geľale dû lawe: نتـ:[ ڕوو] (گه‌ڵای) پە‌ڕشكل.[ ئینگـ: Pinnate]
یه‌که‌م گه‌ڵا/yekem geľa: نتـ:[ ڕوو] له‌تکه، کۆتیلیدۆن.[ ئینگـ: Cotyledon]
یه‌که‌م گۆڵکه/ geľa: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ: Plumule]
.
.
.
.