گەڵا/geľa: ن:[ ڕوو] به‌رگ، بەڵگ، بەنگ، پەژە( کباک)، پەلک، وەڵگ، وەڵنگ.[ ئینگـ: leaf, blade, foil]

پەژە/peje: ن:[ کباک] پەلک، گەڵا، بەڵک.

 ڕووەک لەسێ بەشی سەرەکی پێکهاتوون
 ڕەگ
 قەد( لاسک)
 گەڵا  لەزمانی زانستی ڕووەکدا بە گەڵا دەگووترێت( فیولووم : phyllom)
 گەڵا لەقەدی لاسکی دار دەترۆقێت و چرۆی لەسەرلقەوە ھەڵدەدات و فۆتۆسەنتێزی لەئەستۆدایە. گەڵا کان بەڕێکوپێکی لەسەرلقی گیاکان دەڕوێن. گەڵا لەدوو بەشی سەرەکی پێکھاتووە:
( 1 ) پانکە  بەشی کارای گەڵایە کە تژی لە سەوزێنەیە، ھەناسەدان و فۆتۆسەنتێزی تێدا بەڕێوەدەچێت.
( 2 ) دووچکە  باریکە کلکێ کە گەڵا بەلاسکەوە دەلکێنێت و لەشانەی نێرۆکی پێکهاتووه‌.

 گه‌ڵای ھەر ڕووەکێک تایبەتمەندی خۆی ھەیە. ئەم تایبەتمەندییە

 لە پلەی یەکەمدا دەگەڕێتەوە بۆ جینیتیکی ڕووەک، و

 لە پلەی دووھەمدا بەھۆکارەکانی ژینگەیی، وەک بە ڕووناکی، بە شێ وە بەستراوە. 

گه‌ڵاپانه‌/geľapane: نتـ:[ ڕوو] [ ئینگـ : Lamina]

گه‌ڵاچكه‌/geľaçike: نتـ:[ ڕوو] گه‌ڵاكۆكه‌، سێ په‌لكه‌یی. [ ئینگـ : Tri-foliate]

گەڵادارانە بۆ ئاژەڵان/geľadarane bo ajeľan: نتـ:[ ڕوو] پەلچم، گزرەی.

گه‌ڵاڕێز/geľařêz: نتـ:[ ڕوو] رووه‌کێک که‌ له‌ پایزدا گه‌ڵاکه‌ی ده‌وه‌رێ. [ ئینگـ : Deciduous]

گەڵاڕێزان/geľařêzan: نتـ:

گه‌ڵاسازی/geľasazî: نچ:[ ڕوو][ ئینگـ : Foliation]

گه‌ڵاکۆکه‌/geľakoke: نتـ:[ ڕوو] په‌لکۆکه‌، گه‌ڵاچکه‌، گه‌ڵای بچووک، نیمچە گەڵا. [ ئینگـ  : Leaflet، Stipel ]

گەڵاكوتک/geľakutik: نفا:

گەڵامێو/geľamêw: نتـ:[ ڕوو] ئاپراغ _ یاپراغ، بەرگەمێو، بەرمێو، پەلكەمێو.

گەڵاوەرین/geľwerîn: کتن:[ گەڵا+ وەرین]

گەڵایی/geľayî: نچ:[ هونەر][ گەڵا+ یی] شێوەی گەڵای نەخشی کلاسی.[ ئینگـ : acanthus]{ زاراوە فەرهەنگییەکان، ل، 28}

نه‌خشه‌ی گه‌ڵا/nexişey geľa: نتـ:[ ڕوو] دیزاینی گه‌ڵا[ ئینگـ : Acanthus]

بەگه‌ڵابوو/be geľabû: نفا:[ ڕوو] بەگەڵا [ ئینگـ : Foliated]

    هەندێک لە چەشنی گەڵا   

گه‌ڵای ئاوێته‌/geľay awête: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ : Compound leaf]

گه‌ڵای باده‌می شێوە/geľay bademî šêwe: نتـ:[ ڕوو] هێلکه‌یی. [ ئینگـ : ‌ Ovate]

گه‌ڵای به‌ر/geľay ber: نتـ:[ ڕوو] خرزک، کارپه‌ل. [ ئینگـ : Carpel]

گه‌ڵای بچووک/geľay biçûk: نتـ:[ ڕوو] گه‌ڵاكۆكه‌، پەلكۆكه‌. [ ئینگـ : Stipel ] 

گه‌ڵای بزماری/geľay bizmarî: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ : Cuneate]

گه‌ڵای په‌ڕشکل‌/geľay peřşikil: نتـ:[ ڕوو] هه‌بوونی گه‌ڵای له‌ دوو لاوه. [ ئینگـ : Pinnate]

گه‌ڵای په‌نجه‌یی/geľay peniceyî: نتـ:[ ڕوو] له‌پ شێوە[ ئینگـ : Palmate]

گه‌ڵای پچڕاو/geľay piçiřaw: نتـ:[ ڕوو] [ ئینگـ : Truncate]

گه‌ڵای تاک/geľay tak: نتـ:[ ڕوو] [ ئینگـ :  Simple ،Single leaf]

گه‌ڵای خڕ/geľay xiř: نتـ:[ ڕوو] گرۆڤه‌ر شێوە، جه‌غری. [ ئینگـ : Orbicular]

گەڵای ده‌رزی/geľay derzî: نتـ:[ ڕوو] هه‌ر شتێکی وه‌کوو ده‌رزی بێت. [ ئینگـ : Needle]

گه‌ڵای ددانه‌دار/geľay didanedar: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ : Thoothed]

گه‌ڵای درەخت/geľay dirext: نتـ:[ ڕوو] بەرگ، بەڵگ، پەلك، ڤەرگ، ڤەلگ.

گه‌ڵای دڵ شێوە/geľay diľ şêwe : نتـ:[ ڕوو] دڵئاسا. [ ئینگـ : Heart-shaped، Cordate]

گه‌ڵاڵه‌ی سه‌ره‌تایی/ geľa: نتـ:[ ڕوو] . [ ئینگـ : Draft]

گه‌ڵای سووخن/geľay sûxin: نتـ:[ ڕوو] نووکدار.[ ئینگـ : Pointed]

گەڵای کول/geľay kul: نتـ:[ ڕوو] بێنووک [ ئینگـ : Obtuse]

گه‌ڵای له‌بزینه‌یی/geľay lebzînî: نتـ:[ ڕوو] له‌وزی شێوە [ ئینگـ : Rhombic]

گه‌ڵای لووس/geľay lûs: نتـ:[ ڕوو] گه‌ڵای ساف [ ئینگـ : Smooth]

گه‌ڵای لوول/geľay lûl: نتـ:[ ڕوو] لوولپێچ [ ئینگـ : whorl ]

گه‌ڵای مشاری/geľay mişarî: نتـ:[ ڕوو] ددانه‌ددانه‌ی. [ ئینگـ : Serrate‌]

گه‌ڵای نه‌یزه‌ی شێوە/geľay neyizey şêwe: نتـ:[ ڕوو] رمبئاسا. [ ئینگـ :  Hastate]

گه‌ڵای نووک باریک/geľay nûk barik: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ : Acuminate] 

گه‌ڵای وشک/geľay wişk: نتـ:[ ڕوو][ ئینگـ : Shrivelled leaf]

گه‌ڵای هێڵکه‌یی/geľay hêlkeyî: نتـ:[ ڕوو] هێلكه‌یی شێوە.[ ئینگـ :  Obovate]

ئه‌كسیلا/eksîla: ن:[ ڕوو] گۆشه‌ی نێوانی گه‌ڵا و لقه‌كه‌ی.

بۆشایی نێوانی دوو له‌پی گه‌ڵا/boşayî nêwanî dû lepî geľa: نتـ:[ ڕوو] سینوس. [ ئینگـ : Sinus]. 

تاجی گه‌ڵا/tacî geľa: نتـ:[ ڕوو] جامی گوڵ، کۆرۆڵا [ ئینگـ : Corolla].

جوچكه‌گه‌ڵا/cuçike geľa: نتـ:[ ڕوو] لاسكی گه‌ڵاچكه‌ (گه‌ڵای بچوك). [ ئینگـ : Petiolule ]. 

ڕه‌گ گه‌ڵای ناوه‌ڕاست/řeg geľay naweřast: نتـ:[ ڕوو] ده‌ماری ناوه‌ڕاستی گه‌ڵا .[ ئینگـ : Midrib]

سه‌رپۆشی گه‌ڵا/serpoşî geľa: نتـ:[ ڕوو] [ ئینگـ : : Leaf scar]

قنچکه‌ گه‌ڵا/qinçke geľa: نتـ:[ ڕوو] ستیپول، قنچکی گیا.[ ئینگـ : Stipule]

گۆشه‌ی نێوان لق و گه‌ڵا/goşey nêwan liq ûgeľa: نتـ: [ ئینگـ : : Axil] 

لاسكی گه‌ڵا/laskî geľa: نتـ:[ ڕوو] .[ ئینگـ : Petiole ]

لقی گه‌ڵاشێوە/liqî geľa şêwe: نتـ:[ ڕوو] چلی‌ گه‌ڵائاسا .[ ئینگـ : Cladophyll].

هه‌بوونی گه‌ڵای له‌ دوو لاوه/hebûnî geľale dû lawe: نتـ:[ ڕوو] (گه‌ڵای) پە‌ڕشكل‌ . [ ئینگـ : Pinnate ]

یه‌که‌م گه‌ڵا/yekem geľa: نتـ:[ ڕوو] له‌تکه‌، کۆتیلیدۆن. [ ئینگـ : Cotyledon]

یه‌که‌م گۆڵکه‌/ geľa: نتـ:[ ڕوو] [ ئینگـ : Plumule ]

.

.

.