چاڤ/çav: ن:[ توێ][ کباک] چەم ( هـ) _ چەشم، چاو : ئەندامی بینین، شێوەیەکی خڕی هەیە، دەکەوێتە نێو چاڵی کەللە سەرەوە، داپۆشراوە بە پێستی سەرچاوە و برۆ و برژانگ.
{ تێبـ : لە دیدی دڕاشتنی وشەوە چاڤ دەبێت بەچەند ڕشتەیەکی جیاواز :
1 – لەڕووی توێکارییەوە چاو چۆن پێکدێت و ئەو وشانە چێن کە چەشم، پێکدەهێنن.
2 – لەڕووی زانستی نەخۆشییەوە ئەو وشانە چێن کە دەبنە هۆی تووشبوونی چاو و چارەسەرکردنی چاو.
3 – لە دیدی وێژە وە چاو چۆن گووزارشتی لێکراوە وەک ڕەنگ، شێوە، پێکهاتەی چاو، جوانی چاو، خێلێتی چاو…هتر.
4 – لەڕووی سروشتەوە چاو چ مەبەستێکی تری هەیە. پاکانە ناکەم، بەڵام بەڕاستی هۆکارن ناپۆختەگێتی پوختەی فەرهەنگ دارشتن، وە بابەتی فرترە هەس لەم شێوە}.
.
چاڤ بەردان/çavberdan: کتپ:[ چاڤ+ بەردان] چاڤ کرن.
:: وان چاڤ بەردان پەران.
چاڤبەرگ/çavberg: نتـ:[ کباک] چاوێلکە.
چاڤ بەلۆق/çavbeloq: نتـ:[ کباک]
1 – چاولەدەر.
2 – بێشێواز، بەدکردار.
چاڤبڕین/çavbiřîn: کتپ: چاوبڕین.
چاڤبلندکرن/çavbilindkirin: کتپ:[ کباک] چاوهەڵـهێنان.
چاڤ بینین/çav bînîn: کتن:[ کباک] چاوبینین.
چاڤبینی/çavbînî: نچ:[ کباک] تێبینی.
:: وێ چاڤبینیێدە نابینە. چاڤچاڤان نابینە. چاڤ چاڤان ناسدکە. { ئیزۆلـی. ل. 87}.
چاڤپۆشین/çavpoŝîn: کتپ: چاوپۆشین.
چاڤ پێکەڤتن/çavpêkevtin: کتپ:[ کباک] چاوپێکەوتن.
چاڤ پێکەڤتی/çavpêkevtinî: نفا:[ کباک] چاوپێکەوتوو.
چاڤترس/çavtirs: ئانتـ:[ کباک] چاوترس.
چاڤ ترساندن/çav tirsandin: کتپ: لێ گەف خوارن.{ ئیزۆلـی. ل. 606}.
چاڤ ترسیایی/çav tirsyayî: ئانفا:[ کباک] چاوترساو.
چاڤترسەنۆک/çav tirsenok: نتـ:[ ئد][ کباک][ چاڤ+ ترسەنۆک] دڵسارد، تێکشکاو.
چاڤترسەنۆکی/çavtirsenokî: نچ:[ ئد][ کباک] [ چاڤ+ ترسەنۆک] دڵساردی، تێکشکاوی.
چاڤ ترووکاندن/çav tirûkandin: کتپ: چاڤ هەلانین و داملاندن.
چاڤ تێبڕین/çavtěbiřîn: کتپ: چاوتێبڕین.
چاڤ داملاندن/çav damilandin: کتپ:[ کباک] چاڤ نقاندن.
چاڤدان/çavdan: کتپ:[ کباک]
1 – چاڤ تژی کرن.
:: گەنمێ مە خوەش چاڤددە.
2 – لاسایی کردنەوە.
3 – چاوەدێری، سەرپەرشتی، ئاگالێ بوون.
چاڤدانان/çavdanan: کتپ: چاودەبەری، منەکێشان.
چاڤدایی/çavdayî: ئانتـ:[ باد] لاسایی کراوە.
چاڤ دەرئانین/çavderanîn: کتپ: چاودەرهێنان.
چاڤ دەرخستن/çavderxistin: کتن:[ کباک] چاڤ دەرئانین، چاڤرژاندن.
چاڤ دزەکێ/çavdizekê: نتـ: بۆ هەڵ و دەرەفەت ڕوانین.
چاڤدێر/çavdêr: نتـ:[ کباک] چاودێر، تەماشاکار.
چاڤ دێران/çavdêran: نتـ:[ کباک] چاڤدێران.
چاڤدێراندن/ çavdêrandin: کتپ:[ چاڤ+ دێراندن] چاودان.
چاڤدێری/çavdêrî: نچ:[ کباک] تەماشا.
چاڤدێری کرن/çavdêrî kirin: کتپ:[ کباک] تەماشاکردن.
چاڤ رامووسان/çav ramûsan: کتن: چاوماچ کردن.
چاڤڕەشۆك/çavřeŝok: نتـ:
1 – [ ڕوو][ چاڤ+ ڕەش+ ئۆک] گیایەکە گەڵاکانی زۆرجوان و ڕەنگاوڕەنگە.
2 – پەشەمی( كباك، زا).
چاڤڕێیی/çavřêyî: نتـ:[ کباک] چاوەڕێ.
چاڤ ژێ گرتن/çav jê girtin: کتپ:[ کباک] کوێرکردن.
:: خوەدێ چاڤ ژێ گرتن.{ ئیزۆلـی. ل. 87}.
چاڤسست/çavsist: ئانتـ:
1 – ترسەنۆک، بێ غیرەت.
2 – بێ ئابڕوو.
چاڤسڤک/čavsivik::
چاڤسڤکی/čavsicikî::
چاڤسۆر/çavsor: ئانتـ:[ کباک]
1 – چاوسوور، پشتیوان.
2 – جەور، خەلک ترسێن، بەهەیبەت و مەترسی.
چاڤسۆری/çavsorî: نچ: چاڤسووری، پشتیوانی، بێدادی.
چاڤشار/çav: نتـ:[ کباک] چاوسوور.
چاڤشاری/çav: نچ:[ کباک] چاوسووری.
چاڤشکاندن/çavšikandin: کتپ: چاودڕگرتن، هیما بە گۆشەی چاوکردن.
چاڤشکەست/çavšikest: ئانتـ:[ کباک] چاوشکاو، چاوترساو.
چاڤشکەستی/çavšikestî: نچ:[ کباک] چاوشکاوی، چاوترساوی : کەسێکە چاوی لەبەر دوژمنی هەڵنەیێ و لەڕاست ویدا دەستنەکاتەوە.
چاڤشکێن/çavšikên: ئانتـ:
چاڤشۆر/çavšor: ئانتـ: فهێتکار، فەدیکار، شەرمەزار، خەجاڵەت، تەریق.
چاڤفرە/çavfire: ن:[ کباک] دڵفراوان، چکووس، چوومەرد.
چاڤ ڤەکرن/çav vekirin: کتن:[ کباک] چاوکردنەوە.
چاڤ ڤەکری/çav vekirî: ئانفا:[کباک]
1- چاوکراوەوە، ووشیار، زیرەک، تێگەیشتوو.
2- دڵاوا، بەخشندە.
چاڤ ڤەکری چوون/çav vekirî çûn::
چاڤقرچ/çavqirç: ئانتـ: چاونووقاو.
چاڤقرچاندن/çavqirçandin: کتپ: چاومچاندن.
چاڤکال/çav: ئانتـ:[ کباک] چاوکاڵ.
چاڤکل/çav: ئانتـ: چاوبەکل.
چاڤکل کرن/çav: کدان لە چاو.
چاڤکەڕۆک/çav: نتـ:[کباک][چاڤ+کەرۆک] چاولێکەر، لاسایی كەرەوە.
چاڤکز/çavkiz: ئانتـ: چاوپروش.
چاڤکلدایی/çavik: ن:[ کباک] چاو بە کل.
چاڤکوور/çavik: ئانتـ:[ کباک] ئازوەر، قارنان، چاوبرسی.
چاڤ کوسکانێ/çav kuskanê: نتـ: بەزەقی ڕوانین، زەق تێ ڕوانین _ بەزەقی تێڕوانین.
چاڤگەڕۆک/çavgerok: نتـ:[ کباک][ چاڤ+ گەڕ(گەڕان، گێڕان)+ ۆک] چاوگێر.
چاڤگەڕۆکی/çavgerokî: نچ:[ کباک][ چاڤگەڕۆک+ ئی] چاڤگێڕی.
چاڤگەش/çavgeŝ: ئانتـ:[ کباک] چاوگەش.
چاڤ گرتن/çavgirtin: کتپ:[ کباک] چاوگرتن.
چاڤگرتۆک/çav: نتـ:[ چاڤگرت( چاڤ+ گرت( گرتن))+ ئۆک]
چاڤگرتی/çav: نفا:[ ئد][ کباک][ چاڤگرت+ ئی] چاوبەستراو، گێتی کەم دیتوە، ساد، نابەلەد.
چاڤگرتیتی/çav: نچ:[ ئد] سادە یی، چاوبەستراوی.
چاڤ گرێدان/çavgirêdan: کتپ:[ کباک] چاوگرێدان.
چاڤ لا/çav: ن: خێلی.[Squint. Strabimus].
چاڤلدەر/çav: ئانتـ: چاوحیز و ژنباز.{ هەژار.ل. 197}.
چاڤ لدەربوون/çav: کتن: .
چاڤ لدەری/çav: نچ:[ کباک] چاولەدەرێ، تۆلاز.
چاڤلدوو/çav ::
چاڤ لدوورژین/çav ::
چاڤ لرێ/çav ::
چاڤلێبڕین/çavlêbiřîn: کتپ:[ کباک] چاولێبڕین.
چاڤلێبوون/çavlêbûn: کتپ:[ کباک] چاولێبوون، دیتن.
چاڤلێتاری بوون/çavlêtarîbûn: :
چاڤلێخستن/çavlêxistin: :
چاڤلێدان/çavlêdan: کتپ:[ کباک] چاولێخشاندن.
:: مە چاڤێک لێدا ئەم هاتن.
چاڤلێ سووربوون/çavlêsûrbûn: کتن:[ئد][ کباک] چاولێسووربوون.
چاڤلێشکێناندن/çavlêŝkênandin: کتپ:[کتپ] چاڤ ترساندن.
چاڤلێکەتن/çavlêketin: کتن: دیتن.
:: ئەو کەسا چەند رۆژە کۆ چاڤێ من لێ نەکەتیە.
چاڤلێکرن/çavlêkirin: کتپ:[ کباک] چاولێکردن، لاسایی.[ ئینگـ : emulate]
چاڤلێگەڕاندن/çavlêgeřandin: کتپ:[ کباک] چاولێگێڕان.
چاڤلێگەڕین/çavlêgeřîn: :
چاڤماچ کرن/çav maç kirin: کتپ:[ چاڤ+ ماچ کرن] ڕێزڵێنان.
چاڤمات/çavmat: ئانتـ:[چاڤ+ مات]
چاڤمار/çavmar: ئانتـ: چاوتیژ، چاوڕوون.
چاڤناس/çavnas: نفا:[ کباک][چاڤ+ ناس( ناسین)] ئەو کەسەیە، کە بەرچاو خەڵکی دەناسی یا خەڵکی بە چاو یانڕا دەناسێت، شارەزا، زرنگ.
چاڤنەباری/çav: نچ:[ کباک] نەکێشان، چاو لە دوویی، بەرچاوتەنگی.
چاڤنەبەر/çav: نتـ: .
چاڤنەبەربوون/çav: کتن:
چاڤنەرم/çav: نتـ: ژنی خۆ زوو بەدەستەوە دە.
چاڤنێر/çav: نتـ:[ کباک][ چاڤ+ نێر] چاوەنۆڕ، چاودێر، چەمەڕا، بەندەمانی، بەندەوار.
چاڤنێری/çav: نچ:[ کباک][ چاڤنێر+ ئی] چاوەنوڕای، بەندەواری، بەندەمایی، گیراوی، زیندانێتی، بەندەگێتی، بێئیشی، بێتۆر، بێکاری، چاودێری.
چاڤنی/çav: نتـ:[ کباک] چاڤینۆک:چاوێنی، چڕووزار، چاوی پیس.
چاڤنی بوون/çav: کتن: .
چاڤنی کرن/çav : کتپ: .
چاڤۆک/çavok: ئانتـ:[ کباک] بەرچاڤک، بەرچاوکەی ئەسپ.
چاڤوڕوو/çavřû: نتـ: چاووڕوو.
چاڤوڕوولێنەمان/çavřûlêneman: کتن:
چاڤهار/çavhar: ئانتـ:[ چاڤ+ هار][ کباک] ئازریا، هاربوویی، هارودین. بتر.
چاڤهاڤێژ/çav: ئانتـ:[ کباک] کۆدقەلێن، چفت، سەرخورە، بەدەختەر، قدۆش، شۆوم.{ ئیزۆلـی. ل. 817}
چاڤ هەبین/çav:: .
چاڤ هەل کری/çav:: .
چاڤ هیشک/çav: ئانتـ: بێ چاوەروو، بێشەرم و شوڕەیی.
چاڤی/çav: نتـ:[کباک]
1- وێچوون، لێکردن.
2- زاری کانی و سەرچاوان.
چاڤیگورگین هاتە شکێناندن/çav: کتپ: بەدخوودی و داوێن پێسێتی تێکچوو.
چاڤین/çav: نتـ:[ باد] چاولێدراو.
چاڤینبوون/çav: کتن:[ باد] چاولێدان.
چاڤینبووی/çav: نچ:[ باد] چاولێدراوی.
چاڤینکرن/çav: کتپ:[ باد] چاولێدان.
چاڤینکری/çav: نفا:[ باد] چاولێدەر.
چاڤینۆک/çav: ئانتـ:[ کباک][ چاڤین+ ئۆک]
1 – چاوپیس.
2 – چاونەزێر، بەئێرەیی، چاوێنی، چاووزار.
:: بارام چاڤینۆکە : چاڤێ وی ب خەلکێ ڤەددن.
چاڤینووک/çav: نتـ:[ کباک، زا][ چاڤین+ ووک] چاڤكەر.
.
ئانین بەرچاڤ/çav: کتپ:[ کباک] هێنانەبەر چاو.
بەرچاڤ کەتن/çav: کتپ: بەرچاوکەوتن.
راچاڤ کردن/çav: کتپ:[ کباک] ل بەر چاڤان هشتن.
ژچاڤ دەرکەتن/çav: کتن:[ کباک] لەچاودەرچوون.
| گولبژێرێک لەو زاراوانەی کە پەیوەندیان بە چاڤەوە هەیە، لە ڕووی تەندروستەوە |
چاڤێ بەلەک/çavê belek: نتـ:[ توێ][ کباک] چاڤبەلەک _ چاوبەلەک، چاوبۆر
چاڤ بیرۆت/çav bîrot: نتـ:[ توێ][ کباک] تەراخوما، وەردێنە : نەخۆشی بەترەی چاو.
چاڤ بۆق/çavboq: نتـ:[ توێ][ کباک] چاودەرپۆڤین، چاوزرەکی : نەخۆشییەکە لە کرمی هۆرمۆنی سیرۆکسینەوە دەبێت بەکەلووی سایرۆید دەری دەدات.[ گر : Exophthalmia].
چاڤ پەرچ/çav perç: ئانتـ: خێل.
چاڤ پەرچڤین/çav perçîn: کتن: خێلبوون.
چاڤپەل/çavpel: نتـ:[ نخ] چاڤپەلمچی: چاوکول، چاوئێشەدار.
چاڤپەلمچی/çavpelmičî: نتـ:[ نخ][کباک][ چاڤ+ پەلم( پل)+چی] چاوکول، چاوئێشەدار.
چاڤپلی/çavpelî: نچ:[ کباک] چاوئێشە، چاوکولـی.
چاڤ پیرپیاچە/çav pîrpyaçe: ن:[ نخ] زاراوەیەکی پزیشکییە، کە برژنگی چاو بەرەو ناوەوەی چاوبڵند دەبێت، دەدات لەچاو و ئازاری دەدات ودەبێتە هۆی هەوکردن و سووتانەوە نەخۆشی وەک: autoimmune، مرۆڤەکە لە دایک بوونەوە وەها ئافرێندراوە.[ ئینگـ : Trichiasis].
چاڤتار/çavtar: نتـ:[ نخ][ کباک][ چاڤ+ تار] چاوبێتین، چاوکز.
چاڤتاری/çavtarî: نتـ:[ نخ][ کباک] [چاڤ+تار] چاوبێتینی، چاوکزی.
چاڤ تاریبوون/çavtarî bǔn: کتن:[ باد] کوێربوون.
چاڤ تاریکرن/çavtarî kirin: کتپ:[ باد] کوێرکردن.
چاڤتراتۆری/çavtiratorî: نتـ:[ باد] چاڤشاش، خێل.
چاڤترایوار/çavtiraywar: نتـ:[ باد] چاجتراتۆری.
چاڤرەش/çavřeŝ: نتـ:[ ڕەنگ] چاوڕەش.
چاڤرەشی/çavřeŝî: نچ:[ڕەنگ] چاوڕەشی.
چاڤزەق/çavzeq: نتـ:[ توێ] چاودەرپەڕیوو.
چاڤشاش/çavŝaŝ: نتـ:[ کباک] خێل.
چاڤشاشی/çavŝaŝî: نچ:[ کباک] خێلی.
چاڤکەسپک/çav kespik: ن:[ کباک] چاوبۆر.
چاڤکەسک/çav kesik: نتـ:[ کباک] چاوکەسک، چاوکەسک و بۆر.
چاڤکتک/çav kitik: نتـ:[ کباک] چاوشینە.
چاڤکول/çavkul: ن:[ کباک]چاوکول، چاوئێشە، وەردێنە[ لا : Ophthalmia].
چاڤکولی/çavkulî: نچ:[ کباک] چاوکولـی.
چاڤکوی/çavkuy: ن:[ کباک] هەندێ جار ئەم هەوکردنە گوێزەرەوەر نیە، گلێنەی چاودەشێوێنێت، لەڕێگای ڤیرۆسی: Epstein-Barr[ ئینگـ : Corjunetivitis].
چاڤمارق/çavmar: ن:[ نخ] بەزەک، زەردوویی، زەردەیی، زەردی، زەردیوی، زەرکی: نەخۆشییەکە کەپێست و ڕەنگی سپێنەی چاو زەرد دەبێت، بەوهۆیەی کە بڕێکی زۆری ( بیرلیرونێن : bilirubin) لە خوێندا دەبێت.
چاڤنقاندن/çav niqandin: کتپ:[ کباک] چاونوقاندن، چاوقووچاندن.
چاڤویر/çav wîr: نتـ:[ باد] خێل، چاڤهڕوول.
چاڤهڕوول/çav haûl: نتـ:[ کباک] خێل.
چاڤهەولی/çav hewlî: نتـ:[ کباک][ چاڤ+ هەولـی] خێلی.
چاڤهەشین/çav heŝîn: نتـ:[ ڕەنگ][ کباک] چاوشین.
چاڤێ ڕەش/çav řeŝ: نتـ:[ توێ][ کباک] چاڤڕەش، چاوڕەش.
چاڤێ زەر/çav zer: نتـ:[ توێ][کباک]
چاڤێش/çavêŝ: نتـ:[ نخ] چاوئێشە، تەراخۆم.{ ئیزۆلـی.ل. 89}.
چاڤێ مێشنی/çavê mêŝinî: نتـ:[ توێ][کباک]
.
.
.
.