یاگ/yag: ن:[ هـ] جێ، جێگا، شوێن، یانگە.
| لە فەرهەنگی زمانی ئاڤێستادا، وەها تۆمارکراوە. ل. | ||
| گۆکردنی بە کوردی | زمانی ئاڤێستایی | واتای بە ئینگلیزی |
| گاتی | itAg | |
| تێبینی |
| لە هەندێک وشە پیتی( ج ) چ لەسەردەمی ئاڤێستا و چ لە سەردەمی هەورامی کۆندا دەنگی( ج) و( ی) دەگۆردرێت وەک ( یەوە:awaY : جەوە بۆ جۆ لە کرمانجی ناوەندا) یان( یاگە : جاگە _ جێگە). |
| هەروەها لە نێوان زمانی ئێنگلیزی و دانیمارکی کە وشەی( جوڵای) juli -july ( یولـی) دەگووترێت یان julia کە بە ئیتاڵی و ئینگلیزی بە جوڵیا دەگووترێت بەڵام لە زمانی دانیمارکی بە یولیا دەگووترێت : ئەم گۆڕانکارییانە یەكێکە لە دیاردەکانی زمانە هیند و ئەوروپییەکان. |
:: تاکە یاگە دڵت وەش کەرونە هورامانا.
یاگا/yaga: ن:[ هـ] جێگایانی کە، شوێنان.{ وشەنامە، ل، 1119}.
یاگانە/yagane: ئاکتـ:[ هـ][ یاگ+ ئانە] لەجێگایانی کە، لە شوێناندا.
یاگە/yage: ن:[ هـ][ یاگ+ ئە] جێگا، جێگە.{ گیو، ل، 938}.
یاگەئەرەکۆتەی/yage erekotey: کتن:[ هـ][ یاگە+ ئەرە+ کۆتەی] جێ و بان ڕاخستن.
یاگەئەرەگیرتەی/yage eregîrtey: کتن:[ هـ][ یاگە+ ئەرە+ گیرتەی] جێ و بان داگرتن.
یاگەئەرەوزتەی/yage erewiztey: کتن:[ هـ][ یاگە+ ئەرە+ وزتەی] جێ ڕاخستن یان داخستن، یاگە ئەرە وستەی( هـ).
یاگەئەرەیاوای/yage ereyaway: کتن:[ هـ][ یاگە+ ئەرە+ یاوای] جێ ڕاخستن.
یاگەئەنگوس/yageengus: نتـ:[ هـ][ یاگە+ ئەنگوس] جێپەنجە : جێگە قامک کە لە جیاتی واژۆ بەژێرنووسراەردا دەنرێت.{ ناهید، ل، 710}
یاگەئەوەبییەی/yage ere bîyay: ن:[ هـ][ یاگە+ ئەوە+ بییەی] جێ بوونەوە، یاگە بییەیۆ( هـ).
یاگەئەوەفاڕای/yage erefařay: کتپ:[ هـ][ یاگە+ ئەوە+ فاڕای] جێ گۆڕینەوە، یاگەفاڕایۆ( هـ).
یاگەئەوەکریای/yage ewekiryay: کتپ:[ هـ][ یاگە+ ئەوە+ کریای] جێکرانەوە.
یاگەئەوەکەرڎەی/yage ewekirđey : کتپ:[ هـ][ یاگە+ ئەوە+ کەرڎەی] جێکردنەوە.
یاگەئەوەگرتەی/yage ewegirtey: ن:[ هـ][ یاگە+ ئەوە+ گرتەی] جێگرتنەوە.
یاگەئەوەگیر/yage ewegîr: ن:[ هـ][ یاگە+ ئەوە+ کەرڎەی] جێگرەوە، یاگەئەوەگیرە( هـ).
یاگەئەوەگیریای/yage ewegîryay: ن:[ هـ][ یاگە+ ئەوە+ گیریای] جێ گیرانەوە، یاگۆگیریای.
یاگەپا/yagepa: نتـ:[ هـ][ یاگە+ پا] جێ پێ.
یاگەپاچاڵ/yage paçaľ: نتـ:[ هـ][ یاگە+ پا+ چاڵ] جێگەپێچاڵ
یاگەپاهورگرتەی/yage pahurgirtey: کتپ:[ هـ][ یاگە+ پا+ هور+ گرتەی] جێ پێ هەڵگرتن.
یاگەپنەلەق بییەی/yage pineleq bîyey: ن:[ هـ][ یاگە+ پنە+ لەق+ بییەی] جێ پێ لەق بوون.
یاگەپنەلەق کەرڎەی/yage pineleq kerđey: ن:[ هـ][ یاگە+ پنە+ لەق+ کەرڎەی] جێ پێ لەق کردن.
یاگەپنەلیژ بییەی/yage pinelîj bîyey: ن:[ هـ][ یاگە+ پنە+ لیژ+ بییەی] جێگە پێ لێژ بوون.
یاگەپنەلیژ کەرڎەی/yage pinelîj kerđey: ن:[ هـ][ یاگە+ پنە+ لیژ+ کەرڎەی] جێگە پێ لێژکردن.
یاگەپنەهورگرتەی/yage pine hur girtey: ن:[ هـ][ یاگە+ پنە+ هور+ گرتەی] جێگە پێ هەڵگرتن.
یاگەپنەیاوایرە/yage pine yawayire: ن:[ هـ][ یاگە+ پنە+ یاوای+ رە] جێگە پێ ڕاخستن.
یاگەتەنگ بییەی/yage teng bîyey: ن:[ هـ][ یاگە+ تەنگ+ بییەی] جێ تەنگ بوون.
یاگەتەنگ کەرڎەی/yage teng kerđey: ن:[ هـ][ یاگە+ تەنگ+ کەرڎەی] جێ تەنگ کردن.{ وشەنامە، ل، 1119}.
یاگەتەنگی/yage tengî: نچ:[ هـ] جێ تەنگی.
یاگەجیائەوەکەرڎەی/yage ciyaewe kerđey: ن:[ هـ][ ] جێ جیاکردنەوە : جێ جیاکردنەوەی هاوسەر لە هاوسەرەکەی خۆی. یاگەجیاکەرڎەیۆ _ یاگۆ جیاوەکەرڎەی( هـ).
یاگەجیایی/yage ciyayî : نتـ:[ هـ][ ] جێگەجیایی : پێکەوە نەخەوتن.
یاگەڎار/yageđar: ئانتـ:[ هـ][ ] یاگەڎارە، جێگەدار، جێگر، بریکار.
یاگەڎاری/yageđarî: نچ:[ هـ][ ] جێگەداری، جێگری، بریکاری.
یاگەدەس/yagedes: نتـ:[ هـ][ ] جێگەدەست، دەسك.
یاگەدەم/yagedem: ن:[ هـ][ ] جێگەدەم.
یاگەسەغلەت بییەی/yage seẍlet bîyey: ن:[ هـ][ ] جێ سەغلەت بوون.
یاگەسەغلەت کەرڎەی/yage seẍlet kerđey: ن:[ هـ][ ] جێ سەغلەت کردن.
یاگەسەغلەتی/yage seẍletî: نچ:[ هـ][ ] جێ سەغلەتی.
یاگەفاڕای/yage fařay: ن:[ هـ][ ] جێگۆڕین.
یاگەفاڕایۆ/yage fařayo: ن:[ هـ][ ] جێگۆڕینەوە، یاگۆ ئەوەفاڕای( هـ).
یاگەفاڕی/yage fařî: ن:[ هـ][ ] جێگۆڕکێ.
یاگەفاڕیای/yage fařiyay: ن:[ هـ][ ] جێ گۆڕان، جێ گۆڕان.
یاگە قاچ/yage qaç: نتـ:[ هـ][ ] جێ قاچ، جێ پێ.
یاگەقەپ/yage qep: نتـ:[ هـ][ ] جێ گەز، جێ قەپ.
یاگەکار/yage kar: ن:[ هـ][ ] جێکار، مەحەل.
یاگەکریایۆ/yagekiryayo: ن:[ هـ][ ] جێکرانەوە، یاگە ئەوە کریای.
یاگەکەرڎەی/yage kerđey: ن:[ هـ][ ]
1 . جێکردن.
2 . بەجێ هێشتنی شوێنەوار.
یاگەگاز/yage gaz: ن:[ هـ] جێگەی گاز، جێگەی قەپ.
یاگەگەرم ئەرە کەرڎەی/yage germ ere kirđey: ن:[ هـ] جێگەگەرم داکردن، یاگە گەرم کەردەیەرە.
یاگەگەرم کەرڎەی/yage germ kirđey: ن:[ هـ] جێگەگەرم کردن.
یاگەگرتەی/yagekar: کتن، کتپ:[ هـ][ ] جێگرتن.
یاگەگرتەیۆ/yagekar: ن:[ هـ][ ] جێگرتنەوە.
یاگەگیر/yag gîr: ن:[ هـ] یاگەگیرە، جێگیر، جێنشین.
یاگەگیری/yag gîrî: نچ:[ هـ] یاگەگیری، جێگیری، جێنشینی.
یاگەنشین/yage: ن:[ هـ] جێنشین.
یاگەنشینی/yage: نچ:[ هـ] جێنشینی.
یاگۆگیریێ/yago gîriyê: ن:[ هـ] جێگاوە گیریاگ.
یاگۆگیریی/yago gîriyî: ن:[ هـ] جێگرتنەوە، بریکاری.
یاگەوەشکەر /yage: نفا:[ هـ] جێخۆشکەر.
یاگەوەش کەرڎەی/yage weş kirđey: کتپ:[ هـ] جێخۆشکردن.
یاگەوەشی/yage weşî: نتـ:[ هـ] جێ خۆشی.
یاگەوبار/yage: نتـ:[ هـ] جێ و بار، نوێن.
یاگەوبان/yage: نتـ:[ هـ] جێ و بان.
یاگەوزتەیەرە/yage: کتن:[ هـ] جێ داخستن، جێ ڕاخستن، یاگە وزتەیرە، یاگە وستەیەرە _ یاگە وستەیرە.
یاگەهەرمان/yage: نتـ:[ هـ] جێکار، مەحەل.
یاگەیانە/yage yane: نتـ:[ هـ] جێخانوو.
یاگەیاوایەرە/yag yawayere: کتپ:[ هـ] جێ ڕاخستن.
یاگێنە/yagêne: ن:[ هـ] لە جێگەیەکدا.
یاگێو/yagêw: ن:[ هـ] جێیەک، شوێنێک.
یاگێوۆ/yagêwo: ن:[ هـ] بەشوێنێکەوە.
یاگێوەنە/yagêwene: ن:[ هـ] لە شوێنێکدا، لە جێگەیەکدا.
یاگی/yagî: ن:[ هـ، کهـ] جێ _ جێگا، شوێن، نوێن، پێجەف.
یاگ یاگ/yag yag: ن:[ هـ] جێ جێ، شوێن شوێن.
یاگ یاگۆ/yag yago: نتـ:[ هـ] بەشوێن شوێنەوە. { وشەنامە، ل، 1120}.
یاگ یاگەنە /yag yagene: ئاکتـ:[ هـ] لە شوێن شوێندا.
یاگ یاگێ/yag yagê: ن:[ هـ] جێ جێ یەک.
یاگ یاگێنە/yag yagêne: ن:[ هـ] لە جێ جێیەکا.
یاگ یاگیوە /yag yagîwe: ئاکتـ:[ هـ] لە جێ جێیەکا، لە شوێن شوێنێکدا.{ وشەنامە، ل، 1121}.
.
.
.
.