ماچ/maç: ن:

1 . پاچ، ڕامووس، ڕامووسان:Ramûsan، ماچک( کباک)، ماچۆ، مۆچ، مووچ.[ ئینگـ: kiss]{ هەژار، ل، 788}

2 . دەمنان بەشتێکەوە و شڵپە لێهەڵستاندنی بەلێو لەبەر خۆشەویستی.{ فەرهەنگی خاڵ، ب 3، ل، 441} 

3 . مرۆڤ لێڤێن خوە د گەهینشت لێڤ یان رووێن کەسەک خوەشدڤی دەنگی ژ دەڤێ خوە د هینت:Mirov lêvên xwe di gehînit lêv yan rûyên kesekxweşdivî dengî ji devê xwe di hînit.{ فەرهەنکا کامێران، ل، 423}

{

وه‌ره‌ ماچم ده‌یه‌ ماچی خودایی !

که‌ بێزارم له‌ ماچی سینه‌مایی !

}{ هێمن}

ماچان/maçan: ن:[ کۆ] چەند ماچێک، چەند ڕامووسێک.  

ماچاندن/maçandin: کتپ:[ کباک] ماچ کرن : maçkirin : ماچ کردن( کناو). 

 گەردان کردن بە شێوەزاری کرمانجی باکوور 
 تاک  کۆ   ko   tak 
 کەسی یەکەم   ئەز د ماچینم  ئەم د ماچینین  em di maçînîn  ez di maçînim 
 کەسی دووەم   تو د ماچینی  هون د ماچینن hûn di maçînin  tu di maçînî 
 کەسێ سێهەم  ئەو د ماچینێ  ئەوان د ماچینن ewan di maçînin   ew di maçîne 
 دێ  dê 
 د ماچاند  د ماچاندن di maçandin   di maçand 
 دوور            dûr  ماچاندبوو  ماچاندبوون maçandibûn   maçandibû 
 مەرجی          F  ب ماچینە bi maçîne 

ماچانی/maçan: نچ:[ هـ] ماچ ماچێن.

ماچدان/maç dan: کتن: ماچ وە پێ دان.{ فەرهەنگی باشوور، ل، 687} 

ماچک/maçik: ئانتـ:[ کباک][ ماچ+ ک] سووکەڵە ماچ. 

ماچکەر/maçker: نفا:[ ماچ+ کەر( کردن _ کردن _ کەردەی)] ئەو کەسەی کە کەسێکی دیکە ماچ دەکات.[ ئینگـ: kisser]

ماچ کەرڎەی/maç kerđey: کتپ:[ هـ] ماچ کردن. [ ئینگـ: to kiss]  

ماچ کران/maç kiran: کتپ:[ کارابزر] ماچ کریای( هـ)

ماچ کراو/maçkiraw: ئانفا: ماچ کریێ( هـ)، ماچ کریا( هـ)

ماچ کردن/maç kirdin: کتپ:[ کناو][ ماچ+ کردن]

1 . پاچ کردن، ڕامووسان _ ڕامووسیین، رامیسیین. : Dema mirov yekî maç di kit. 

2 . ڕامووساندن. 

ماچ کریا/maç kirya: ئانفا:[ هـ] ماچ کراو. 

ماچ کریای/maç kiriyay: کتپ:[ هـ] ماچ کران. 

ماچماچان/maçimaçan: نتـ: ئێک و دوو ڕامووسانـ ماچ مووچی کردن. 

ماچماچانی/maçimaçanî: نچ: ماچماچان. 

ماچماچۆک/maçimaçok: ئانتـ: ماچماچان. 

ماچومووچ/maçûmûç: نتـ: ڕووبۆسی( کباک).[ ئینگـ: smooching]{ فەرهەنگی شارەزوور، ل، 516}

ماچانێ/maçanê: ن: یەکترماچکردن.{ فەرهەنگا کانی، ل، 469}. 

ماچ ماچان/maçimaçên: نچ: ماچانی. 

ماچێگ/maçêg: ن:[ کباش] یەێ ماچ. { فەرهەنگی باشوور، ل، 688} 

ماچی/maçî: نچ:[ ماچ+ ی]

1 . ئەوەی پەیوەندی بە ماچەوە هەبێت. 

2 . ڕامووسی ئەو

ماچیک/maçîk: ن:

1 . ماچ، ڕامووس

2 . دانێ ماچ. 

ماچی/maçîn: نچ: ئەوەی پەیوەندی بە ماچەوە هەبێت. 

  گوڵبژێک لە جۆرە جیاکانی ماچ کردن  

ماچاژنێ/maçajînê: نتـ: مەچەکە یامرۆڤ پڤ دکت دەڤێ کەسێ بێهۆش( بێهنچک) داکۆ دووبارە بێهنا وی بێتوبچت: Maçeke ya mirov pif di kit devê kesê bêhoş ( bêhinçik) dako dubare bêhina wî bêt û biçit. 

ماچامرنێ/maçamirinê: نتـ: کەڤن کەسێ خوونمێژ( ڤامپیر) ب د دانان لەقا د هەڤێژن و خوینێ لەشێ مرۆڤی د مژین : kevin Kesê xûnmêj(vampîr) bi di danan leqa di havêjin û xwînê ji leşê mirovî di mêjin

ماچی ژیان/maçînî jiyan: نتـ:[ ئینگـ: life kis]{ کەمالنامە، ل، 1033} 

چاو ماچ کردن/maç kirdin: کتپ: ماچكردنی چاو : جۆرێكە لە خۆشەویستی دەربڕین و پەیوەست بوون بە گەرم و گوڕی نێوانیان. وەک باووک و منداڵ یان  خزم و منداڵ. 

دەست ماچ کردن/maç kirdin: کتپ: بە دوو شێوە دەبنیدرێت. خۆشەویشتی و پێزانین.  

1 . خۆشەویستی دەربرێن لەدوو کەس : ئەو كاتەی مرۆڤ ماچی دەستی هاوسەرەكەی دەكات بە واتای ئەڤینداری خۆی بۆی دەردەبڕێت. یان وەک ڕێزلێنان لە جێندەری مێیینە لە ئاهەنگەکان دەستی ئافرەت ماچ دەکرێت. 

2 . پێزانین و دانپێنان بە پلەیەک لە خۆ بەرز تر : وەک دەستی ئاغا، ملهوڕ‌ و شێخ ماچ کردن.  ئەمیش دەگەڕێتەوە بۆ ترس یان ناچاری کۆیلەیی.  

دەم ماچ کردن/maç kirdin: کتپ: 

1 . شێوەیەکە لە ماچ کردن لە بۆ دەربڕینی خۆشەویستی و هۆرمۆنی دڵخۆشی و ئارەزووی سێکسی دەبزوێنێت. 

2 .  شێوە ماچێکە بە ماچی مەرگ دەژمێردرێت لە نێوان دووکەس، کە یەکێکیان ئەوی دیکە بکوژێت. 

سەر ماچ کردن/ser maçkirdin: کتپ: ناوچەوان ماچ کردن :  ئەو كەسەی کە ماچی ناوچەوانی کەسێکی دیکە بکات. بەو  واتایە دێت کە هەست بە بەرپرسیارێتی هەبێت لە ئاستی ئەودا و، ماپەی پەسن و ڕێز لێگرین بێت.

كوڵم ماچ کردن/kuľim maçkirdin: کتپ: گۆنا ماچ کردن : شێوە دەربرێنێکی هەڤالانەئە  لە نێوان دوو هاوڕێ یان دوو دۆست و ئاشان، کاتیک دەگەن بەیەک، دوای ماوەیەک.  

.

.

__________

ماچ/maç: ن:[ واز] جگ، قاپ، مووچ ، میچ. 

ماچان/maçan: ن:[ واز] جگێن، قاپێن.  

ماچانێ/maçanê: ن:[ واز] جگێن. 

ماچێن/maçên: ن:[ واز] ماچانی. 

.

.

___________

ماچان/maçan: ف:[ هـ] ئێژن، ئویشن : ئـۊشن( کباش) مەواچان : لەگیلەکی ( ماچەن : maçen) واتە وەتیام.{ فەرهەنگی باشوور، ل، 687} 

دبێژن، دەڵێن.

ماچۆ/maço: نتـ:[ هـ، ژا، شەبە] ئێژێ، دبێژێ، دەڵێت.{ گیوی، ل، 845}. 

ماچێ/maçê: ن:[ هـ] دبێژن، ئەوشین، دەڵێین. 

ماچی/maçî: ف: 

1 . دەڵێم.{ گیوی، ل، 845}. 

2 . تۆئێژی، هەردەڵێی.

.

.

_________

ماچی/maçî: ئمـ: ئەدی؟ ، چۆن؟.

.

.

.

.