– ئانه ¹ /-ane: پپ:[ ئان+ نه]
1- به‌دوای ناو و ئاوه‌ڵناووه ده‌نووسێت و ده‌یانکات به ( قه‌ید)و واتای ( جۆرێک، شێوه‌ی، وه‌کوو، وێنه‌ی، له کاتی- وه‌ختی ) یان لێ زیاد ده‌کات
:: ئازای+ ئانە : ئازایانه
:: پاڵەوان+ ئانە : پاڵه‌وانانه
:: شیر+ ئانە : شێرانه
:: پیاو+ ئانە : پیاوانه
:: ژن+ ئانە : ژنانه
:: مەرد+ ئانە : مه‌ردانه
:: مەست+ ئانە : مه‌ستانه.
2 – به‌دوای ناوه‌وه ده‌نووسێت وناوێکی نوێی لێدروست ده‌کات، بۆکرێ، مزه‌ی ئیش و… که بدرێت به که‌سێک
:: جێژن+ ئانە : جێژنانه
:: ڕۆژ+ ئانە : ڕۆژانه
:: هەفتە + ئانە: هه‌فتانه
:: سەرقەڵەم+ ئانە : سه‌رقه‌له‌مانه
:: مانگا+ ئانە : مانگانه
:: کاڵەدڕ+ ئانە : کاڵه‌دڕانه
3 – به‌دوای ناوه‌وه ده‌ڵکێت و ده‌یکات به ناوێکی تازه بۆ کۆمه‌ڵێ له‌و باج و پیتاکانه‌ی ده‌ره‌به‌گه‌کانی کورستان له جووتیار و هه‌ژارانیان ده‌ستێن
:: پوش+ ئانە : پوشانه
:: ڕۆن+ ئانە : ڕۆنانه
:: سوور+ ئانە : سوورانه
:: فڕووج+ ئانە : فڕووجانه
:: مڵک + ئانە : مڵکانه….هتد.
{ تێبـ : ئه‌مجۆره باجه که له سه‌ر خه‌ڵکی دانرابوو گه‌ڵێک کاریگه‌ربوو، نه‌ی ده‌هێشت هیچ که‌س تێرسکی خۆی نان بخوات یان پاشه‌که‌وت بکه‌ن وه یان پێشبکه‌ون. واتا ئه‌م باجانه هۆی ڕاستە‌وخۆی دواکه‌وتووی نه‌ته‌وه‌ی کوردن له ته‌ک نه‌خوێنده‌واری}.
.
.
_____________________
ئانه ² /ane: ئمـ:[ هـ] هۆوه، ئه‌وه، هیمای دووو.
ئانه‌نه/anene: ئمتـ:[هـ] هۆوه‌تا، هۆوه‌تانێ : بۆ زۆرترین.
.
.
_____________________
ئانه ³ /ane: ن:[ ئاب] دراوێکی هندستانییه ( عانه).
.
.
_____________________
ئانه 4 /ane: ن:[ تور] دایک.
.
.
.
.