پیتی( گ ) لە رێزبەندی زمانی کوردی بە ڕێنووسی ئارامی دەکاتە 30 مین پیت.

 ئارامی   لاتینی   ئاڤێستایی 
گ g g
  پێرستی ئەلفبا جیاوازەکان لە مێژوو زمانی كوردییدا
 1 –    خەتی بزماری
 2 –  سییەمین پیتە  بەئەلفبای ئارامی 
 3 –    ئەلفبای پە‌هلەوی
 4 –   سییەمین پیتە  بەئەلفبای جیلوە
 5 –   پیتە  بەئەلفبای دەئێنەبەرە ( ئاڤێستایی)
 6 –     بەئەلفای ماسی سوراتی
 7 –   پیتە  بەئەلفبای لاتینی
 8 –   پیتە  بەئەلفبای( گرلیکی : رووسی)
 هاوێژی ئەم پیتە بەئەم كلۆجە دەبێت   دەم دەکرێتەوە، بردنی زار بۆ مەڵاشووی خوارەوە، بادەرکردن لە قوورگەوە بۆ دەرەوەی دەم

1 – ئەم پیتە لە پیتە دەنگدارەکانە.

2 – ئەم پیتە لە پیتەکانی قوورگ دەژمێردرێت. لە ڕێنووسی عەرەبی لەوێنەی پیتی ( ک)ـە. وە بە چوار شێوە دەگۆردرێت[ گـ، ـگـ، ـگ، گ].

3 – بە هەموو ڕاناوەکانەوە دەنووسێت.

4 – بەپێی لێکدانەوەی پیتی ئەبجەدی(ابجد) لەزمانی عەرەبیدا دەکاتە ژمارە(20) کە لە شیعری عەرووزدا بەکاردەهێندرێت. گۆڕانکاری پیتی( گ) وەبۆ( ک).

5 – گۆرانکاری لە نێوان(ج) بۆ(گ) و بەپێچەوانشەوە، کاتێک کە دەنگی پشتەوە زمانی( گ) دەکەوێتە پێش بزوێنی( ێ ، ی ) ئەوسا وەکو دەنگی( ج )ی پێشەوەی زمانی گۆدەکرێت.

  جێرانەوە   گێڕانەوە
  جێلاس   گێلاس
  جیسین   گیسین

.

.

________

گ / g : ن:[ بیا]

1 – [ بیر][ ژمارە تیپی رۆمی = 400].

2 – [ مۆسیقا] نۆتەی مۆسیقا لە شێوەی. G-mol، G-dur.

3 – [ گ : g ] كورتكەی گرامە.

.

.

______________

گ / g : ن: پێشگرێکە لە زمانی کوردی، وشەی بەداوە دەلکێت و بە تەنێ بەکارناهێندرێت بە واتای هەموو، گشت، تەاوە دێت. لەشێوەزاری گەرمیانی ئەم وشەیە بەکاردێت.{ گیو، ل، 804}.  

:: گژڕۆێ : هەموو ڕۆژێ. 

– گە/ge – : پاشگرێکە لە زمانی کوردی دەلکێت بە دوای ووشەی ئاسایی و ڕەگی چاوگ، واتای وشەکە نوێکە دەبەستێت بە واتای شووێنەوە.

 ئاش + گە   ئاشگە
 جێ + گە   جێگە
 دەر + گە   دەرگە
 ڕوو + گە   ڕووگە
 ڕووان( ڕووان) + گە   ڕووانگە :

1 – ڕووانگە ئەو شوێنەیە راوچی لێیەوە سەیری شوێنی راوەكەی دەكات.

2 – لەزمانی ئاخاوتنی نوێ دا بۆ( index:مرصد) بەكارهاتووە و زۆرشیاوە.

 شەڕ + گە   شەڕگە
 كار + گە   کارگە
 كان + گە   كانگە
 كێڵ( کێڵان) + گە   كێڵگە

 

پاشگری( گە ) ناچێتە سەر چاوگ. ئەمە كێشەیەكی گەورەی نووسینی كوردییە كە نەشارەزایان دەیان زاراوەیان داناوە : چاوگە و پاشگری “ گە ”ی چووەتەسەر وەک:
  نووسینگە    نووسین( نووس)+ گە   نووسگە
  خواردنگە    خواردن( خوارد)+ گە   خواردگە
  خوێندنگە   خوێندن( خوێند)+ گە   خوێندگە

دەبێت ئەمانە بێنە راستكردنەوە. زمان لەسەر رەگی ڕاستەقینەی خۆیدا گەشە نەكات مردنی بۆ دێتە نووسین لە چارەدا. وەک دەبینین مرۆڤ بەئاسانی فێری زمانێک یان چەند زمانێک دەبێت، لەبەرئەوەی زمان وەک ماتماتیک بنكە و سیستەمی هەیە. نەمانی سیستەم لە زماندا نەمانی بنەوای زمانەكەیە.

.

.

.

.

{ سەرچاوە

به‌دران ئه‌حمه‌د حه‌بیب  

}