گەزیزە/gezîze: ن:[ ڕوو] بەلازیز، پزیلاق : Pizîlaq ( کباک)، زەمەقەکەوە، زەمەقی شین، زمق، زنبه، زنبه‌ق، زه‌مبه‌ق، زمبق، زه‌نبه‌ق، سۆسه‌ن، گوڵاڵە نەورۆزە : گیایه‌که سلکه و سه‌رده‌سته‌ی تیره‌ی ( زه‌مه‌قییه‌کان : Iridaceaes یان Iridées )، و له ڕیزی ( یه‌ک له‌تکه‌ییه‌کان : Monocotylédones )دایه. بنەماڵەی گەزیزە زیاتر لە 300 جۆرە و هەر یەکەیان ناوێکی تایبەت بە خۆی هەیە.{ هەنبانەبۆرینە، ل، 730}
{
گوڵە گەزیزە قژ زەردی لاپاڵ
نەرم ڕادەژێ باوانم بە دەم بای شەماڵ
ناوەکەشی یونانیە و لە وشەی iris ەوە هاتووە کە مانای( کۆلکەزێڕینە)( هەس و نەزەڕینە) دەدا. هۆکاری ئەم ناولێنانەشی روونە کە لە رەنگی سەر پەلکی، گوڵێكی سەربەهارە و عابی ڕەنگە، پنجە و چەندگوڵ دەردەكات.
| هەندێک لە جۆرەکانی سۆسەن یان گەزیزە | |||
| بەکوردی | ڕوونکردنەوە | هاوشێوە | لاتینی |
| گەزیزەی سپی | Iris albicans | ||
| گەزیزەی ئەرجوانی تۆخ | Iris albomarginata | ||
| گەزیزەی سووری تێر | Iris atropurpurea | ||
| گەزیزەی شەرابی تێر | Iris assadiana | ||
| Iris atrofusca | |||
| گەزیزەی ئاوشە( بەناوی ڕووەك ناسی فەرنسیە) | Pierre Martin Remi Aucher-Éloy | Iris aucheri | |
| Iris auranitica | |||
| گەزیزەی بارنوومیا ( سوورێکی تێر) | لە زۆر ناوچەی کوردستان هەیە | Iris barnumiae | |
| گەزیزەی باسالتیك | Iris basaltica | ||
| Iris bostrensis | |||
| گەزیزەی سپی زەرد | Iris bracteata | ||
| Iris brevicaulis | |||
| Iris calcarea | |||
| گەزیزەی زەردێکی کاڵ ( سەوسەنی قەوقازی) | Iris pseudacorus | Iris caucasica | |
| گەزیزەی سێدرێتی( ئەرزی) | Iris cedreti | ||
| Iris colchica | |||
| گەزیزەی ئێدۆمێنسیس | Iris edomensis | ||
| گەزیزەی ژاپۆنی | Japansk Iris | Iris ensata | |
| Stink-Iris | Iris foetidissima | ||
| گەزیزەی زەردێکی تێر | Iris danfordiae | ||
| گەزیزەی دێکۆرا | Iris decora | ||
| گەزیزەی چینی | Iris domestica | ||
| Iris falcata | |||
| Iris fumosa | |||
| گەزیزەی ئەڵمانی | Iris germanica | ||
| Græsbladet Iris | Iris graminea | ||
| Iris hartwegii | |||
| Iris heylandiana | |||
| Iris hoogiana | |||
| Iris humilis | |||
| Iris japonica | |||
| Iris juncea | |||
| Iris koreana | |||
| Iris lacustris | |||
| Japansk Sump-Iris | Iris laevigata | ||
| Japansk Sump-Iris | |||
| Iris latifolia | |||
| Dværg-Iris | Iris lutescens | ||
| Iris magnifica | |||
| گەزیزەی دەریایی | Iris mariae | ||
| گەزیزەی ئامەدی ( دیاربەکری) | Iris masiae | ||
| گەزیزەی زەردێکی مەیلەو پرتەقاڵی | Iris monnieri | ||
| Iris missouriensis | |||
| گەزیزە ڕەشەکان | Iris nigricans | ||
| گەزیزەی نوسیارینیس | Iris nusairiensis | ||
| گەزیزەی پێرتانا | Iris chrysographes | Iris petrana | |
| Iris pontica | |||
| گەزیزەی زەردێکی کاڵ | Gul Iris | Iris pseudacorus | |
| گەزیزەی سێتۆسا | Iris setosa | ||
| گەزیزەی سیبریا | Sibirisk Iris | Iris sibirica | |
| گەزیزەی سنجاری | Iris aucheri | Iris sindjarensis | |
| گەزیزەی کەنار قاوەیی | Iris stolonifera | ||
| Blå Iris | Iris spuria | ||
| گەزیزەی هێڵدار | Iris susiana | ||
| گەزیزەی ئاسیای باشوور | Iris tectorum | ||
| گەزیزەی کەوەی پرتەقاڵی هێڵدار | Iris unguicularis | ||
| گەزیزەی زەرد و شەرابی هێڵدار | Iris variegata | ||
| Amerikansk Sump-Iris | Iris versicolor | ||
| گەزیزەی زەری هێڵدار | Iris wilsonii | ||
| گەزیزەی یەبروودی | لە چیای قەلەموون لە سوریا.1972 | Iris yebrudii | |
| گەزیزەی کەوی ناو زەرد | Iris xiphium | ||
.
.
_____________
گەزیزە/Gazize: ن:[ ناڤ] ناوە بۆ ڕەگەزی مێیینە.
:: گەیزە عومەر شانۆکارێکی کوردە.
.
.
.
.