تووتن/tûtin: ن:[ روو][ تور : tütün] تتن، تەماكۆ، تیتنن : گیایەكی گەڵا پان و گەورە یە، گوڵەكانی سوور یا كەسكە، ساقەتی هەتا گەزێک هەڵدەستێت، گەڵاكانی وشک دەكردرێت و بۆ كێشان وەک جگەرە كەڵكی لێوەردەگیرێت، بەڕەچەڵەک لە کیشوەری ئەمەریکاوە هێندراوە.[ ئینگـ : tabacum]
تووتنانە/tûtinane: نتـ:[ ئاب][ تووتن+ ئانە] بەشێك لە تووتن كە خاوەن ملك یان ئاغا لە تووتنەوانی دەستێنێت.
تووتنەوان/tûtinewan: نتـ، ئانتـ:[ تووتن+ ئە+ وان] كەسێك كە تووتن دادەچێنێت.
تووتنەوانیی/tûtinewanî: نچ:[ تووتنەوان+ئیی] كار وپیشەی تووتنەوان.
تووتنجار/tûtincar: نتـ:[ تووتن+جار] زەوییەكە تووتنی تێدا بكرێت.
تووتنچییەتى/tûtinçîyetî: نچ: ئەم پیشەیە جیاواز بوو لە بازرگانى بەتوتنەوە، پیشەوەرانى ئەم پیشەیە تووتنیان ئامادەدەكرد و دەیاندا بە ژنان، بەكرێ و لە جۆرە كاغەزێكى تایبەتیان دەپێچاو دەیانكرد بە جگەرەى ئامادەكراوە و دەیان فرۆشت.{ پارێزگای سلێمانی}
| ناوی هەندێ جۆری تووتن لە کوردەوارییدا |
پەلەخ/pelex: ن:[ روو]
تەنبەكی/tenbekî: ئان:[ کباک، زا][ كشت] تووتنی نێرگیلە.
1 – جۆرە تووتنێكی ڕەشۆكی وردە زۆرتوند و تیژە ناكێشرێت( ڕۆژ).
2 – جۆرە تووتنێكە پاڵشت دەدرێتە تووری تەوەس، كە لە ئێرانە( فە). دۆژە( دۆزەخ).
جەمبەلی/cembelî: ن:[ ڕوو] تووتنی توند.
خۆشكێش/xoşkêş: ن:[ ڕوو] تووتنێكە نەزۆرتوند و نەزۆرنەرم.
خۆشناو/xoşnaw: ن:[ ڕوو]
خواردە/xwarde: ن:[ ڕوو]
ڕەشۆكی/řeşokî: ن:[ ڕوو]
سامسۆنی/samsonî: ن:[ ڕوو]
سەبیلەیی/sebîleyî: ن:[ ڕوو][ کباک] تووتنی توند.
كاماش/kamaş: ن:[ ڕوو] تووتنی توند.
نێرگە/nêrge: ن:[ ڕوو] وشككراو و وردكراوی گەڵای ئەم گیایە دەکرێت بەجگەرە، قەننە( سەبیلە)، نێرگیلە.[ Bot : Nicotiana Tobacum ].
.
.
.
.