زیند/zînd: ڕەگ:[ زیند] زینڎ : zînđ ( هـ) : بەژیان >< مر( مردن).
زینڎە/zînđe: کتن:[ هـ] زیندوو، زیندی
زیندە/zînde: نتـ: زیندوو، گیانلەبەر.
زینڎە ئەوە بییەی/zînđe ewe bîyey: کتن:[ هـ] زیندووبوونەوە، زیندە بییەیۆ( هـ).
زینڎە ئەوە کەرڎەی/zînđe ewe kerđey: کتپ:[ هـ] زیندووکردنەوە، زینڎە کەرڎەیۆ( هـ).
زینڎە بەگۆڕ/zînđe begoř: کتن:[ هـ]
زیندەبەگۆر/zînde begoř: نتـ: زیندە بەگۆر.
زینڎە بەگۆڕ کەرڎەی/zînđe begoř kerđey: کتپ:[ هـ] زیندەبەگۆڕکردن، زیندەبەچاڵ کردن.
زینڎە بەگۆڕی/zînđe begořî: نچ:[ هـ] زیندەبەگۆڕی.
زیندەپاڵ/zîndepaľ: ن: [ ئینگـ : metabolism ]
زیندەزان/zîndezan: ن: [ ئینگـ : biologist ]
زیندەزانی/zîndezanî: ن:[ زیند+ ئە+ زانی]زانستی ژیانە کە زانا بايۆلۆجیەکان لە بونەوەره‌زیندوەکان و فرمانەکانیان و گەشەیان و دروست بونیان و دابەش بوونیان دەکۆڵنەوە. [ ئینگـ : biology]{ هەسارەی شەشەم}.
زینڎەگی/zînđegî: نتـ:[ هـ] ژیان.[ ئینگـ : biotic]
زیندەگانی/zîndeganî: ن: زینگی، زیندگانی، زینگانی، ژیان، زیندوێتی، قووت، قوویت، زنەیی.
زیندەگی/zîndegî: ن: ڕابواردنی تەمەن.
زینڎەگیینە/zîndegîyine: کتن:[ هـ] لە زیندەگیدا.
زینڎەماڵ/zînđemaľ: کتن:[ هـ] زیندەماڵ مەبەست لە ئاژەڵ و گیانلەبەرە
زیندەماڵ/zîndemaľ: نتـ:[ زیندە+ ماڵ] ئاژاڵ و ماڵات.
زینڎەماڵەنە/zînđemaľ: کتن:[ هـ] لە زیندەماڵدا.
زیندەوار/zîndewar: ن:
زیندەواری/zîndewarî: ن:
زیندەواری گچکە/zîndewarî giçke: ن: پووت، پووعە.{ گیو، ل، 545}
زینڎەوەر/zînđewer: کتن:[ هـ] زیندەوەر.
زینڎەی سەرەی/zînđey serey: نتـ:[ هـ] هەر بەزیندووی.
زینڎەیی/zînđeyî: نچ:[ هـ] زیندەیی.
زیندەیی/zîndeyî: ن:[ ئینگـ : vitality].
زینڎەییەنە/zînđeyiyene: ئاکتـ:[ هـ] لەزیندەییدا.
زیندک/zîndik: ن: گیاندار، جانەوەر، زیندوو، زیندی. بەرامبەر بە مردگ – مردوو، مردی.
زیندگ/zîndig: ن: زیندوو، زیندی.
زینڎۆ بییەی/zînđoyîyey: کتن:[ هـ] زیندوو بوونەوە.
زینڎۆکەر/zînđoker: نفا:[ هـ] زیندووکەرەوە کە خوای گەورەیە.{ بێدار، ل، ٥٦٧}
زینڎۆ کەرڎەی/zînđokerđey: کتپ:[ هـ] زیندووکردنەوە
زیندوو/zîndû: ئان: زیندگ، زیندی.
زیندووبوونەوە/zîndûbûnewe: كتن: بووژانەوە، گیان وەبەرهاتنەوە( بۆ گیانلەبەرەان و ڕووەکان دێت)، ڕاست بوونەوە لە پاش مردن.
زیندووکردنەوە/zîndûkirdinewe: کتپ: بووژانەوە، گیان وەبەرخستنەوە، بۆ تازەکردنەوەی چستی کۆنیش بەکاردێت.
زیندووێتی/zînduwêtî: ئاكتـ: زیندوویی.
زیندوویی/zîndûyî: نتـ: گیانلەبەری، زنەیی، ژیان، زیندووێتی.
زیندی/zîndî: ن: زیندوو.
زیندیخۆر/zîndîxor: ئان: مرۆڤ خۆر:
1 – بریتی یە لە مرۆڤێك كە لەشی مرۆڤێكی تر بخوات.
2 – ( مجـ) بریتی یە لە زاڵمی مل هوأ.
زیندیخواردن/zîndî xwardin: كتن: زیندوو خواردن.
ئاب زنده‌گی/ab zîndegî: نتـ:[ فار][ ئاب+ زنده‌گی] ئابی حه‌یات، ئاوی حه‌یات.
نازیندەگی/nazîndegî: نتـ:[ نا+ زیندەگی] نازیندەوەری.[ ئینگـ: Abiotic]
.
.
_______________
زیندی/zîndî: ن:[ هـ] زندی( خۆ) : ئەسپێ و کێچ. { گیو، ل، 545}
.
.
.
.