کەپەک/kepek: ن:[ خوار] 

1 – ئەسپەرزە، ئه‌سپرزه، پاژینە( ئەردە)، پشی، پنس، پوونە، پینی، سڤی( کباک، زا)، سۆ، سۆس، سوێ، کەڵپک، كرپک: توێكڵی دەرەوەی هەر دانەوێڵەیەک بەشێوەی توێژاڵ توێژاڵ دەوروبەری تۆوەکەیان گرتووە و ئەندامێکی پارێزەرە بۆچەقەرەی مەواد و خەزنکردنی ماددەخۆراکییەکان. توێکڵەکە لە 2 توێژاڵ بە ناوەکانی پێریکارپ:Pericarp و تێستا:Testa پێکهاتووە. ئەستوورایی توێکڵەکە لەدروستکردنی ئارددا ڕۆڵێکی بەرچاویان هەیە.[ ئینگـ: Bran]. 

2 – جاران کە دانەوێڵەیان دەبرد بۆئاش یا ئاسیاو باراشیان دەهێنایەوە و پاشان لەهێڵه‌ک دەدرا، ئەوەی لەهێڵەک دەکەوتەخوارەوە پێیدەگوترا ئارد، ئەوەی لەناو هێڵەک دەمایەوە پێیدەگووترا كەپەک. ئەم كەپەكەش دەدرا بە ئاژەڵ و پەلەوەر وەک ئالیک

        گوڵبژێڕێک لە جۆرەکانی کەپەک            

كەپەكی برنج/kepekî birinc: نتـ:[ خوار] لە وڵاتی ژاپۆن كەپەكی برنج بۆ ئامادەکردنی گەلەک خۆڕاک بەکاردەهێندر ێت و ناسراوە بە نووکە : Nuka( (; ぬか). 

دەرهێنانی ڕۆن لە کەپەكی برنج بەکاردەهێندرێت بۆ پێست پاكژکردنەوە و خۆجوانکردن. ڕۆنی کەپەکی پرنج زۆردەوڵەمەندە لەکانزاکان و ڤیتامینەکان وبەتایبەت کانزای گاما ئۆریزانۆل:gamma oryzanol.  

كەپەكی جۆ/kepekî co: نتـ:

كەپەكی شوفان/kepekî şufan: نتـ:[ ئینگـ : Oats]

كەپەكی گەنم/kepekî genim: نتـ: یەکەم توێکڵ لە توێژاڵێکی ناسک بەناوی ئەپیدەرمیس : epidermis پێکهاتووە . لەسەر ئەپیدەرمیس چینێک بەشێوەی پارێزەر هەیە کە تێکەڵاوێکە لە کهوول و بۆیە کە دەبێتە هۆی ئەمە کە لە بایەخی نانوایی گەنم کەم بێتەوە.

1 – توێژاڵێکی قاوەیی کە خۆی لە توێژاڵی خانەیی زۆر پتەو پێکهاتووە کە لاناویاندا مەوادی ڕەنگی بوونی هەیە.

2 – توێژاڵی هیالین : Hyalin کە لە نێوان تەستا و توێژاڵی ئالەورۆنە دایە و بێڕەنگە.

3 – شتی تاڵەموویی (دڕک، تووک)

كەپەكی گەنمەشامی/kepekî genimeşamî: نتـ: کەپەكی مایس. 

.‌

.

________________

کەپەک/kepek: ن:[ کوردستان] ناوی دێیەکە لە دەوروبەری شاری دیواندەرە، لەڕۆژھەڵاتی کوردستان. بە پێی ئاماری سەرژمێری ساڵی 2006، ئەم دێیە پێک ھاتووە لە 120 بنەماڵە و ژمارەی دانیشتوانی 670 کەسە.

.

.

________________

کەپەک/kepek: ن: پاختە، فریو، گزی

.

.

.

.

{

گوڵان

‌چالاک بەرزنجی 

}