بڵق ¹/biľiq: ن:[ دەنگ] قڵپ( هـ)، گومزە، بڵۆق _ بڵۆقک، تلۆق : لە ئەنجامی پەیدابوونی بۆشاییەک لەناوشلەدا ئەم دەنگە پەیدا دەبێت بە دەرچوونی هەوایەکە لە ناو شەلەکەدا
:: بڵقی سەر ئاوێ.
:: بڵقی بن ئاوێ.
:: بڵق و کەفی گۆشتی کوڵاو.
بڵقاندن/biľiqandin: کتپ:[ بڵق+ ئاندن] بەلقاندن، بڵقدان.
بڵقاو/biľiqaw: نتـ:[ بڵق+ ئاو][ کناو، ئەردە] زەڵکاو، گومزە، شوێنێکە بڵقی ئاوی زۆر بێت.
بڵقەبڵق/biľiqebiľq: ئانتـ: بۆقە بۆق: بڵقی یەک لەدوای یەک.
بڵقەبڵق کردن/biľiqebiľqkirdin: کتپ:[ بڵقەبڵق+ کردن] بڵقدان.
بڵقدان/biľiqdan: کتن:[ بڵق+دان] سەرهەڵدانی بڵق لەشلەمەنیدا.
بڵق کردن/biľiqkirdin: کتپ:[ بڵق+ کردن] بڵقدان.
بڵقوهور/biľuq û hoř: نتـ:[ بڵق + و+ هۆڕ] بڵقەبڵقە زۆر.
بڵقەدەرە/biľiqedere: ن:[ زیند] هەڵبەزە، دووقەدەرە، شەوگەرد : زیندەورێکە وەک مارمێلکە، بەڵام کەمێک فش و ئەستوورترە.
بڵقی سی/biľiqî sî: نتـ:[ توێ] ئەو بڵقانەیە کە لەسەر سییەکان هەیە، لەڕێگای ئەوانەوە خوێن ئۆکسجین هەڵدەمژێت.[ ئینگـ : alveolar]
.
.
___________
بڵق ² /biľiq: ن:[ نخ] تلۆق : بریتییە لە پەیدابوونی کیسی ئاو لەبەشی سەرەوەی ژێر پێستی لەش بەتایبەت لە قاچ دا. ئەمەش بەهۆی تەنگ و فشاری پێڵاوە وە دروست دەبێت.[ ئینگـ: bubble].
ئەو هۆکارانە چین کە دەبنە هۆی بڵقی پێ ؟ |
لیک خشاندن بەهۆی پێڵاوی نەگونجاو تەنگ و ڕەق یان پاژنەبەرز، ئارەقکردن و شێی پێیەکان، لەپێنەکردنی گۆرەوی. |
کاریگەری گەرمی لەسەر پێست. توش بوون بەهەندێ نەخۆشی کە دەگوازرێنەوە وەک دڕکە و مێکوتە. ڕۆشتن یان ڕاکردن بۆ ماوەیەکی دوور و درێژ. |
چۆن چارەسەری بڵقی پێ دەکەین ؟ |
هەوڵ مەدە بڵقەکە بتەقێنیت چونکە ئەو شوێنە تووشی هەوکردن دەبێت و بڵاودەبێتەوە. بەتایبەت بۆ ئەو کەسانەی نەخۆشی : شەکرە، لاوازی دڵ، کەمی بەرگری لەش، ئەو کەسانەی کەپسولی کۆرتیزۆن بەکاردەهێنن. هەروەها بەکارهێنانی کرێم و چەورکردنی شوێنەکە و پێچانی بە لەزگەی پزیشکی بۆ کەمکردنەوەی لێکخشان و ئازار. |
بڵق کردن/biľiqkirdin: کتپ:[ بڵق+ کردن] بڵقدان.
:: نێرگیلە دەبێتە هۆی بڵق کردن و تێکچوون و کاریگەریی خراپی لەسەر پێست و دەموچاو و کەمکردنەوەی رەونەق و جوانیی دەموچاو، ئەمەش لە ئەنجامی هەڵمژینی قەتران و نیکۆتینی تووتنی نێرگەلەوە ڕوودەدات. { دوورگە}.
.
.
______________
بڵق ³/biľiq: ئان:[ مجـ] لەناکاو، کوپوپڕ.
:: بڵق؛ که دێیته سهرمێزهکهمان، ههم دەبیت بەچهرهس و ههم تانە و تەنزەکانی مەزاجمان دەگرێت.
.
.
.
.