باو ¹ /baw: ئان:
1 – مۆدە، مۆدێل، دەستوور.
:: فیسار شت بووە بەباو.
:: تیروكەوان لە باوكەوتووە.
به‌بره‌و، ویستراو.[ ئینگـ: popular].
بێباو/bêbaw: ئانتـ:[ بێ+ باو] بێ باو،
:: بێ برەو.
2 – زاڵ، بەسەرداهەبوون، لە ئەو پتربوون
:: نەریمان لەزیرەكی دا باوی بەسەرسالاردا هەیە.
3 – دەنگودەو، دەنگۆ.
4 – پاڵ، تەكاندن
:: باوێک بە جۆلانەوەنێ.
5 – ووشەیەكە بۆگەمە دەگەڵ منداڵ دەگووترێ.
:: بەچەكە باوا، باوبوێن دەكەین.
6 – رمێن و رەونەق.
7 – هەل، دەرەفەت
:: باوباوی تۆ بونەت كردو لە دەستت دا.
8 – خول و سۆری توند
:: خول خولە كەم باش باودەخوا.
9 – شیاو.
10 – هەرەت، جەنگ، تاف.
11 – تێچن، تێڕا.
باوبوون/bawbûn: كتن:[ باو+ بوون] تێڕاهێنان، تێهەڵاتن، وەبرەوكەوتن
:: ئێستا چاویلكە لێدان بۆتە باو.
باودار/bawdar: ئان:[ باو+ دار]
1- باوسەندوو، شتێ كەبوبێت بەباو.
2 – خووپێوەگرتوو، دیوانی.
3 – بەبەهرە، بەسوود، بەكەڵک، سوودبەخش.
باوسەندن/bawsendin: كتن:[ باو+ سەندن] باو پەیداكردن.
باومان/bawman: كتن:[ باو+ مان] لەبرەونەكەوتنی ئەو شتانەی كە سەردەمێک بابوون.
:: لە كوردەواری دا پشتێند بەستن هێشتا هەر باوی ماوە.
باونەمان/bawneman: كتن:[ باو+ نەمان] لەبرەوكەوتنی ئەو شتانەی كە سەردەمێک بابوون.
:: كراسی كودەری باوی نەماوە.
.
.
____________
باو ² /baw: ن: {{ ەک / ێ / ێک / ێوە // ان / ێ / ن }{ ەكە / ێ // ەکان / ەکێ }}
| تێبینی |
| ك ەدەنگ و پیتی ( و) بۆ( ب) و( ڤ) دەگۆڕێت بەپێی دیالێكتەكان |
باوا/bawa: نتـ:[ باو+ ئا( ان)]
1 – باوكی دایک.
2 – باووک( ل).
3 – مەرتەبەیەكی ئایینی كاكەیی یە.
4 – نازناوە بۆ گوندی بادەوا.
باواگەورە/bawa gewre: نتـ:[ باوا+ گەورە] باوكی باپیر.
باوالێ/bawalê: نتـ:[ باو+ ئالێ] ووشەیەكی خوەشەویستی و رێزلێنان بۆ باووک.
باوان/bawan: نتـ:[ باو( باب)+ ان( ئمـ، كۆ)]
1 – بابان: دایک و باووک و ئەوانی پێشووتر.
2 – ماڵەباووک.
3 – خزمان.
باوان سۆزی/bawan sozî: نتـ، شڕ: سۆزی دایک وباووک.
باوانی /bawanî: نچ:[ باوان+ ئی]
1 – جیاز( جیهاز) _ گیاز: ئەو شتوومەكەیە كە لە ماڵی باووكەوە لەگەڵ بووكدا دەنێردرێت.
2 – هەرشتێك پێوەندی بەدایک و باووكەوە هەبێت.
باوە/bawe: ن:[ ل][ باو+ ئە] باووک، باڤ، باب.
باوە پیاڕە/bawe pyaře: ئانتـ: مێردی دایک، زرباب.
باوەحیز/baweĥîz: نتـ:[ جنێو][ باوە+ حیز] باووکحیز، حیزباب.
باوەژن/bawejin: نتـ:[ باوە+ ژن] ژنی باووک، زرداک، ژن باڤ.
:: باوەژن خودا ناناسێ.
.
.
___________
باو ³ /baw –: پاشكرێكە لە زمانی كوردی كە دەچێتە سەر ناو و دەیکات بە ئاوەڵناو.
:: شین+ باو : شینباو
:: سوور+ باو : سوورباو
:: ڕەش+ باو : ڕەشباو.
| تێبینی |
| ووشەكانی هاوڕیشەی باو لەزمانی هیندی و ئاڤێستایی و پەهلەوی دا بەواتای ڕووناک و درەوشاوە بۆ ڕەنگ هاتوون. باو بەگشتی بە واتای ڕەنگێكی ڕوون و كرازوتر لە ڕەنگێكی تۆختر. |
| { ع نانەوەزادە} |
باوانە/bawane: ن:[ باڵ][ ڕەوا] پاساری، باوكە، نێرەی چۆڵەكە.
.
.
____________
باو 4 / baw: ن:
1 – بافت: گوریسێكە لە مووی كلكی وولاغ دروستكرابێت.
2 – دێراوی بێستان.
باوە/bawe: ن: دێراو بۆگۆل.
.
.
________________
باو/baw: ن: گشتی.[ ئینگـ: popular]
.
.