گەڕ/geř: ڕەگ:[ ڕەگی گەڕان]
2 – گێژەنی ئاوی کەنداوی.
گەڕان/geřan: کتن:[ گەڕ+ ئان]
1 – بەدواداچوون. پیاسەکردن، سووڕانەوە، شووێنی گەشت.
2 – بڵاو و پەخش بوون.
:: دەنگ و باس بە هەموو لایەکیدا دەگەڕێت.
گەڕانەپاشەوە/geřane paşewe: ڕەگ:[ گەڕانە داواوە، پاشەکشە.
گەڕانەوە/geřanewe: کتن:[ گەڕان+ ئەوە]
1 – ئهڵپلان ( کهـ)، ئهڵپلیان، بادانەوە، وادانەوە، زڤڕان، زڤڕین : ڕۆیشتن بەرەو دواوە، هاتنەوە، چەرخاندنەوە، هۆی کاردانەوە
:: گەڕانەوە بۆ شێوەی یەکەم.
{
مژدە بەرن بۆ دلبەر نەورۆز گەڕایەوە
بای نەسیمی شادی هات دەشت و دەر ڕازایەوە
}{ دڵزار}
2 – گەڕاندنەوە ژیان : بۆ کەسێك بە ڕێگەی شێلانی دڵ.
گەڕانەوە بۆ دواوە/geřanewe bo dwawe: کتن:[ گەڕان+ ئەوە] پاشڤە دان، پاشڤەڤەگەرین( کباک)، پاشەكشێ، پێدزكێ، كشانەوە.
گەڕانەوەی ئاو/geřanewey aw: کتن: نیشتنەوەی ئاو، کشانەوەی ئاو، نیشتاو، کرژبوونەوەی ئاوی دەریا.
گەڕاندن/geřandin: کتپ: گێڕان، خولاندنەوە، چەرخاندن، خول پێدان.
گەڕاندنە دواوە/geřandine dwawe: کتپ: پاشڤەڤەگەراندن( کباک).
گەڕاندنەوە/geřandinewe: کتپ: ئهڵپلانن ( کهـ)، هێنانەوە، گێڕانەوە، ناردنەوە، زڤڕاندن.
گەڕاندنەوەی ڕووناکی/geřandinewey řûnakî: کتپ: ڕووناکی دانەوە.
گەڕانگا/geřanga: نتـ:[ گەڕان+ گا] گەڕانگە : شوێنی گەڕان و سەیران.
گەڕانۆ/geřano: ئانتـ:[ کباک][ گەڕان+ ۆ] ئاوارە، گەڕۆک، گەڕیدە.
گەڕانۆک/geřanok: ئانتـ: کارگێڕی، کەنار، کشان.
گەڕانی فەلەک/geřanî felek: نتـ:[ چەرخی فەلەک.
گەڕاو/geřaw: ڕەگ:[
گەڕاوا/geřawa: :[ بەشووێن چشتێک یان کەسێکدا گەڕاو. پەشیمان، بادەرەوە. گڕاو( ڕۆژ)، گەڕاو.
گەڕاوە/geřawe: نفا:
1 – دووبارە کارتێکردنەوە.
2 – بەچکەی هەنگ لە شانەکەدا.
گەڕخوواردن/geř xuwardin: کتن:[ گەڕ+ خوواردن] خول خوواردن، پێچ خوواردن، سووڕخوواردن،
گەڕگرتن/geřgirtin: کتن: دەورەدان.
گەڕندە/geřinde: ڕەگ: گەڕۆک، گەڕیدە.
گەڕۆک/geřok: ڕەگ: گەڕیدە، گەڕالۆ، گەڕانۆ.
گەڕیان/geřiyan: کتن:
1 – جوورە هەڵپەڕینێکە
2 – ڕەوت، ڕۆییە
:: فەلەک لە من ناگەڕێت : بەدبەختی وازم لێ ناهێنێت.
گەڕین/geřîn: کتن: گەڕان.
وەک پاشگر و ناوگر لە پەیڤ دا |
باگەڕ/bageř: نفا:[ كەش][ با+ گەڕ( گەڕان)] كڕێوە، بای بەهێز.
بە دەورەدا گەڕان/be dewreda geřan: ڕەگ:[ بەدەوردا سووڕان.
بەدوادا گەڕان/be dwada bogeřan: کتن:[ بەدوادا ( )+ گەڕان]
بەدوودا گەڕان/be dû da geřan: ڕەگ:[ بەشووێن دا گەڕان.
بەشون گەڕان/be şun geřan: کتن:[ بەشون ()+ گەڕان]
بگەڕ/bigeř: نفا:[ بـ + گەڕ( گەڕان)] پشکنەر _ پشکێنەر، گەڕانکار، گەڕیدە، گڕهوویر.
بۆ گەڕان/bo geřan: کتن:[ بۆ+ گەڕان] بەدواداگەڕان، بەشونداگەڕان، بەشوێنداگەڕان، شۆپگرتن، شوێنگێڕان، لەدووگەڕان، لێگەڕان.
خستنەگەڕ/xistine geř: کتپ:
ڕاگەڕاندن/řageřandin: كتپ:[ ڕا+ گەڕاندن( گەڕان+ دن)] لەناودا گەڕان، تێگەڕاندن.
ژێ گەڕیان/jê geřiyan: ن: وازلێهێنان.
لە دوو گەڕان/le dû geřan: کتن:[ لەدوو ()+ گەڕان]
لە …. وهرگەڕان/le … wergeřan: کتپ:
1 – واز لە ئایینی خۆهێنان( زەن). هەڵپڵان، وەرگێڕان، چەرخان، وەرچەرخان، هەرپڵان.
2 – لە … لادان.
3 – ڕژان، سەرەوژێربوون.
لێگەڕان/lê geřan: کتن:[ لێ + گەڕان] بەجێهێشتن، وەدووکەوتن.
لێگەڕانەوە/lê geřanewe: کتن:[ پەشیمان بوونەوە.
لێگەڕیان/lê geřiyan: کتن: وەدووکەوتن، لێ گەڕان.
لبەر گەڕیان/li ber geřiyan: کتن: پاڕانەوە، لالانەوە.{ گیو، ل، 808}
وهرگەڕ/wergeř: ن:[ وەر+ گەڕ( گەڕان)]
وهرگەڕان/wergeřan: کتپ:
وهرگەڕانەوە/wergeřanewe: کتپ: وەرسووڕانەوە، وەرچەرخان، بادانەوە، چۆپکردنەوە، زڤرین، پۆپسانەوە.
وهرگەڕاندن/wergeřandin: کتپ: گەڕاندنەوە، وەرگێڕان، دووبارەناردنەوە، هەرگەڕینە، وەرچەرخاندن، هەمبڵاندن.
: لە زۆر باردا 90 پلە را دەگەیەنێت.
وهرگەڕانی جومگەکان/wergeřanî cumgekan: کتپ: جومگەوەرگەڕان، لەجێ چوون، پیزەوەن.
وهرگەڕانی منداڵدان/wergeřanî mindaľdan: کتپ:[ توێ] بەهۆی ئەمانەوە دەبێت : زەبری منداڵ بوون یان لە بارچوون یا پشتێنی تەسک وە یان پێڵاوی پاژنە بەرز وە یان دوومەڵی منداڵدان.
وهرگەڕاو/wergeřaw: ن: وەرگەڕیاو، لیوی، هەڵگەڕاو.
: سرکەی وەرگەڕاو بۆ شەراب.
: برنج لەبەر بێ ئاوی وەرگەڕاوە بە داڕووجان.
وهرگەڕاوە/wergeřawe: ن: هەڵگەڕاوە.
.
.
_______________________
گەڕ/geř: ن: بەهانە، پیلە، تەپ، تەشقەڵە، داهۆ، شەڕ، فێڵ، گڕۆێ، گزی.
:: گەڕم پێدەفرۆشێت : شەرم پێ دەفرۆشێت.
گەڕ و گێچەڵ/geř û geçeľ: نتـ: تەشقەڵە.
گەڕ و گیف/geř û gîf: نتـ: هەڕەشە.
.
.
_____________________
گەڕ/geř: ن:[ نخ]
1 – بۆگەن، تێكچوو، گروێ : پارچە زەوییەکی چکۆلەیە، کە لە پاڵی و کەناری خراپ بێت.[ ئینگـ : psoric]
2 – کەسێک تووشی گەڕیی بوو بێت.[ ئینگـ : mange].
گەڕان/geřan: ن: نەخۆشی یەکی یەكسمە
:: دەڵێن ئەو ئەسپە گەڕاوە.
تێبینی |
خشتی سوورەوەبوو بەسەر لەشی دا دەخشێن بۆ چارەسەرکردنی نەخۆش. |
گەڕبوون/geřbûn: کتن:[ نخ][ گەڕ+ بوون] بۆگەنبوون، تێكچوون.[ ئینگـ : scrof , scab]{ کەمالنامە، ل، 1622}.
گەڕۆڵ/geřoľ: ئانتـ:[ گەڕ+ ۆل] ئاڵوشدار، گول.
گەڕی/geřî: نچ: گولی، گڕوێیی.
.
.
__________________
گەڕ/geř: ن: جار، کەڕەت، نۆبە.
گەڕەکوێرە/geře kwêre: نتـ: شەوکوێرە.
گەڕەلاوژە/geře lawje: ڕەگ: بەنۆبە و بە دەورە گۆرانی گوتن.
گەڕپێچە/geřpêçe: نتـ: [ کەش] بایەکە وەک گەردەلوول وایە. بەڵان کورتتر و ئەستوور ترە : گێژەڵووکە.
گەڕ و گزگزە/geř û gizgize: ڕەگ: خوڕەی ئاوێیە، دەنگ و خوڕەی ئاوێیە.
شەوگەڕ/şewgeř: نتـ:[ بابا][ شەو+ گەڕ]
1 – جەزایەرچی، پازگر
2 – جۆرە مارێکە
3 – ئەوەی لەخەودا دەتاترسێنێت و هارات بۆ ناکرێت.
4 – هەر گیانلەبەرێک بەشەو بگەرێت . نموونە وەک شەمشەمەکوێرە.
.
.
.
.