وڵاغ/wľaẍ: ن:[ ئاژ] واخ، ولس _ وڵس _ وڵست، وڵپ، ماڵات، ئۆڵاخ _ ئولاخ( تورکی){ ألاغ = ووڵاغ }{ تاریق حوسێن هه‌مه‌وه‌ندی}

وڵاغ بارکردن/wľaẍ barkirdin: کتپ: بارکردنی بارەبەر، باربەندی، کۆچ کردن، قۆناخ گۆڕین، خستنەسەر، لێ پترکردن. 

وڵاغدار/wľaẍdar: ئانتـ:[ ووڵاغ+ دار] کاروانچی، خەرنەبد. 

وڵاخی بارەبەر/wľaẍî bareber: نتـ: گوێدێژ، گوێ لەمست. 

وڵاغی بەرزە/wľaẍî berze: نتـ: چارەوا، چاروا، دەوار، چارەوێ، چڕاڤە، چووارپێ : ماین و ئەسپ و گووێدرێژ و ئێستر.  .{ گیو، ل، 898}

وڵاغی لۆقەکەر/wľaẍî loqeker: نتـ: ئەسپی لۆقەکەر.[ ئینگـ : trotter]{ کەمالنامە، ل، 323}.  

ئەرکی وڵاغ/erkî wľaẍ: نتـ: وڵاغ بەکاردەهێندرێت بۆ ئەرکی قورس وەک : کۆڵهەڵگر، کۆڵکێش، بارگیر، بارکێش، بارەبەر، بێتلشا( کباک) پاهەڵگیر، پێڕۆ.  

بەوڵاغ گواستنەوە/be wľaẍ giwastinewe: کتپ: کۆڵبەر ووڵاغ بۆ کارەکەی بەکارناهێنێت و بەکۆڵی خۆی بارەگە دەگوازێتەوە، بەڵام کاروانچییەکان بارەکانیان بە ووڵاغ دەگوازنەوە. 

بێ وڵاغ/bê wľaẍ: ئانتـ:[ بێ+ ووڵاغ] نەسوار، پیادە.

{

کەوتە پێشم ڕێگەی دوور بێ تەدارک بێ ئەساس
بێ وڵاغ و بێ زەخیرە و زاد و پوول و پارە خۆم

}{ لوتفی}

پرمەپرمی وڵاغ/pirme pirmî wľaẍ: نتـ: [ دەنگ]


ته‌قه‌ی سم و
پڕمه‌ پڕمی وڵاغ.
به‌سه‌ر پشتی هه‌ر هێسترێكی غه‌مگینه‌وه‌
شه‌هیدێك.
باره‌كانیان شل كردنه‌وه‌-
جگه‌ره‌ به‌ ده‌میانه‌وه‌
وه‌ك تۆپه‌ڵه‌ پشكۆی نێو ئاگردان
ده‌دره‌وشانه‌وه‌.
ژماره‌یه‌ك پێشمه‌رگه‌، به‌ره‌و مزگه‌وت و
ده‌سته‌یه‌ك، روه‌و گۆڕستان.
ژنه‌كه‌م،
كولینگیكی دامێ له‌ فرمێسك و
خاكه‌ ناسێك له‌ داخ.
مانگ، له‌ناو چاوی هێستره‌كاندا،
نوستبوو.

}{ قوبادی جه‌لی زاده‌

تەنگەی وڵاغ/tengey wľaẍ: نتـ:[ کەرەستە] قایشێكی پانە كە بەبن زگی ووڵاغ دا دێت و زین و كورتانی پێقایم دەكەن. 

تەوێڵەی وڵاغ/tewêľay wľaẍ: نتـ:

::  ژووری مامۆستایانی زانكۆ نابێ وەك تەوێڵەی‌ ‌وڵاغ وابێ ؟{ بارزان جەوهەر سادق }

ڕەشەوڵاغ/ řeşewľaẍ: نتـ:[ ئاژ] بە گا، مانگا و نینگوێن و ڕەچەڵەکانیان دەگووترێت. 

لاشەی وڵاغ/ laşey wľaẍ: نتـ:

:: بۆگەنی لاشەی ووڵاغ. 

مەیدانی وڵاغ/meyidanî wľaẍ: نتـ:[ ئاژ] [ مەیدان+ ی+ ووڵاغ]

.

.

__________________

وڵاغ/wľaẍ: ئان:[ جنێو] بە کەسێکی گێل یان بە کەسێک دووگوترێت کە کاری نەشیاو بکات. 

:: هەی وڵاغ. 

:: لە وڵاغ ووڵاغتر. 

وڵاغ بوون/wľaẍ bûn: کتن:[ جنێو]

:: ئەو کاتەی وڵاغ بووم!.{ حاجی کاروان}

بەوڵاغ زانین/bewľaẍ zanîn: ئان:[ جنێو]

بەوڵاغ ژماردن/bewľaẍ jimardin: کتپ:[ جنێو]

لەزمانی وڵاغ حاڵی بوون/lezimanî wľaẍ ĥaľî: کتپ: تێگەیشتن لە زمانی وڵاغ.

.

.

.

.