پاراستن/parastin: ن:

1 – [ پز] مرۆڤ بەرگری دژی ئەم نەخۆشیییە پەیدا دەكات لەسەرەتای مانگەكانی یەكەمی تەمەنیدا، ئەگەرسێ كوترابێت، كەكوتاوێكی دژی دەرەكۆپان و وەناق و كۆكەڕەشە یە و بریتییە لە ژەهرە دروست نكراوەكانی میكرۆبی ئەم نەخۆشی یانەكە پێی دەڵێن تۆكسۆید، پێكاوتەكە بەسێ ژەم وەردەگرێت بۆبەماوەی دیاریكراو، دەگونجێت هەر( 5) ساڵ یەك ژەم وەربگرێت بۆ بەهێزكردنی بەرگری لە لەشدا. وەدەرزی دژی دەردەكۆپان لەبریندارەكان.

2 – چاودێری و دوورخشتنەوەی زیان لە شتێک.

3 – ئاژانسی پاراستن و زانیاری له‌ ساڵی 2011 دوای په‌سندكردنی یاسای ئه‌نجوومه‌نی ئاسایشی هه‌رێمی كوردستان( یاسای 5) دامه‌زرا بۆ یه‌كگرتنی ئاژانسه‌ هه‌واڵگرییه‌كان. كاری سه‌ره‌كی پاراستن و زانیاری كۆكردنه‌وه‌ی زانیاری و هه‌واڵگرییه‌. له‌م ئاژانسه‌دا كۆمه‌ڵێک ئافره‌ت و پیاوی لێهاتوو كارده‌كه‌ن بۆ پاراستنی هه‌رێمی كوردستان له‌ تیرۆر، سیخوڕی و تاوانی رێكخراو. پاراستن ساڵی 1968 له‌لایه‌ن به‌ڕێز مسعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان دامه‌زرا. هه‌روه‌ها ده‌زگای زانیاری، كه‌ بنكه‌كه‌ی له‌ سلێمانی بوو به‌م دواییه‌ دامه‌زراوه‌. به‌هۆی سرووشتی نهێنی كاره‌كه‌یه‌وه‌ پاراستن و زانیاری له‌نزیكه‌وه‌ له‌گه‌ڵ ئاسایشی گشتی و دژه‌ تیرۆر كار ده‌كات بۆ شیكردنه‌وه‌ و پوچه‌ڵكردنه‌وه‌ی هه‌ڕه‌شه‌كانی دژ به‌هه‌رێمی كوردستان. جگه‌ له‌وه‌ش له‌میانه‌ی ئۆپه‌راسیۆنی نهێنی و چاودێریكردنه‌وه‌ شه‌ڕی گه‌نده‌ڵی ده‌كات. هه‌روه‌ها ئاژانسی پاراستن و زانیاری له‌سه‌ر بنه‌مای به‌رژه‌وه‌ندی و مه‌ترسیيه‌ هاوبه‌شه‌كاندا له‌سه‌رانسه‌ری جیهان له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ك هاوبه‌ش و خزمه‌تگوزار كار ده‌كات. تا ئێستا چه‌ندین په‌لاماری تیرۆریستی نێوده‌وڵه‌تی په‌چه‌ڵكردۆته‌وه‌ و ژماره‌یه‌ك گه‌وره‌ تاوانبارو تیرۆریستی ده‌ستگیركردووه‌. به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گشتی پاراستن و زانیاری له‌ دوو لایه‌نی سه‌ره‌كی پاراستن و زانیاری پێكهاتووه‌، هه‌ر یه‌كیان به‌ڕێوه‌به‌رێكی هه‌یه‌، به‌ڕێوه‌به‌ره‌كان ئه‌ندامی ئه‌نجوومه‌نی ئاسایشی هه‌رێمی كوردستانن‌.{ پاراستن }

.

.

___________________

پاراستن/parastin: کتن:

پاراستنی خۆیی/parastinî xoyî: نتـ:[ پاراستن+ ی+ خۆیی][ ئینگـ : autoanaphylaxis]{ پەزیشکی، ل، 52 }. 

 

خۆپاراستن/xoparastin: کتن:

.

.

.

.