چۆلەکە/çoleke: ن:[ باڵ][ سلێمانی] بەیتاک، بەیتک، پاسارو، پاساری( کەرکووک)، پتيک، تیڤۆک، جەوک، جکە، جووجک، جوونجک، جویجک( باد) جویچکەحەوا، چڤک، چڤينک، چڤینگ، چڤيک: çivîk، چۆرتان، چۆلەگە، چووجکه، چووک، چوول، چوێژیلە، چوێلەکە( سەردەشت)، چویچ، چويچک، چویک، چێژوولە، چێژیله، کێژوولە( ڕەوان)، چێشکه( هل)، کێشکە، چێشکۆک( سورچی)، چيجک، چیچک، چيچکا( زاخۆ)، چيڤک، چیویک، دێمەرە، سانديلکە، سەرچە، سيڤاندۆک، سيڤاندۆکە، سيڤانديلکه، سيڤيانک، سواندۆکە، سواندووکه، سواندوولکە، سوانديلکە، سوانکێ، شڤانديلکە، قەلەباچکە، کەشک، کوێژیلە، کێژیلە، کويژيلە، کويێشکە، کێژووڵە، کێشوولە، کێشکە( هەولێر)، کيرچک، کيژک، کيژوولە، کيشکە، کوێشکه، کێشکه، کێشوه‌له، کیژۆڵه، گورگه، مەلووچک، مەلیوچک، مەليچە، مەلیچک( خانەخین)، مرچک، مرچکە( مادە)، مروچڵێ، مريچک، مريچکە، مريچڵە( هـ)، مریچڵێ، مليچک، ملیچڵێ. مڵێچێ، مریچله، مه‌لووج
: چۆلەکە خێزانێکی گەورەی باڵندەیین نزیکەی 50 جۆر هەن کە دابەش دەبن بەسەر 12 چەشن لە پۆلێنکردنی زانستی دا. زۆری جۆرکانی چۆلەکە وەها دەناسرێنەوە : باڵنده‌ی بچووکن، بڵندێکەی لە نێوان 14 – 16 سم دەبێت و کێشی لە نێوان 25 – 32 گرام دەبێت، دندووکی ئه‌ستوور و خڕی هه‌یه. لاقیان تا ڕاده‌یه‌ک کوڵه. په‌ڕوبالیان ره‌نگامه نییه. به‌کۆمەڵ ده‌ژین و له فڕیندا به‌هێزن. هەم له شوێنی نزیک به‌مرۆڤ و هەم لە کێڵگه‌کان ده‌ژین. واتا له ناوکون، سه‌ردار و ناوره‌وه‌زان هیلانه ساز ده‌که‌ن. ئه‌مڕۆکه له هه‌موو شوێنیکی دنیا ده‌بینڕین. زۆرتر دانه‌وێڵه ده‌خۆن و ده‌نگیان خۆش و دڵنشینە.[ Zoo : Passer Domesticus].
[ دەنگ] : جریوە، دەجروێنێت : جریواندن]
|
پۆلێنکردنی زانستی : Scientific classification |
||||||
| kingdom | phylum | class | order | family | genus | spice |
| شانشین | هۆبە | پۆل | پلە | خێزان | چەشن | جۆر |
| animalia | chordata | aves | passeriformes | passeridae | passer | passer pomesticus |
| جیهانی زیندەوەر | پەتدارەکان | باڵندە | پاساری ئاسا | پاسارییەکان | پاسار | چۆلەکەی ماڵی |
چۆلەکەی مێ/çoleke: ن:[ باڵ]
چۆلەکەی نێر/çoleke: ن:[ باڵ]
| هێلکەکردن |
| وه‌رزی جووتبوونی چۆله‌که‌کان له‌نیوه‌ی وەرزی به‌هاره‌وه ده‌ستپێده‌کات و تا کۆتایی وەرزی پاییز درێژه‌ی هه‌یه. چۆله‌که‌ی مێ 5 تا 6 هێلکه‌ی نیشانه‌داری سپی ده‌کات. چۆله‌که‌ی ناوچه فێنکه‌کان، له وه‌رزی به‌هار و پاییزدا به‌ره‌و ناوچه گه‌رمه‌کان کۆچ ده‌که‌ن. |
| گوڵبژێرێک لە جۆرەکانی چۆلەکە لە جیهاندا |
چۆلەكەی ئەبوئالکوری/çolekey ebualkurî: نتـ:[ باڵ][Passer hemileucus ]
چۆلەكەی ئیتاڵی/çolekey îtalî: نتـ:[ باڵ] [ لا : Passer italiae]
چۆله‌که‌ی ئیسپانی/çolekey îspsniya: ن:[ باڵ] ئەبوور:ebûr( کباک)[ ئینگـ: Spanish sparrow][لا: Passer hispaniolensis]
چۆله‌که‌ی به‌فری/çolekey befirî: نتـ:[ باڵ] .
چۆله‌که‌ی بلووچی/çolekey bilûçî: نتـ:[ باڵ] .
چۆله‌که‌ی بۆر/çolekey bor: نتـ:[ باڵ]
چۆله‌که‌ی بیابانی/çolekey biybanî: ن:[ باڵ][ لا : Passer simplex]
چۆله‌که‌ی چۆماوان/čolekey çomawan: ن:[ باڵ]
چۆلەكەی خەنەیی/čolekey xeneyî : نتـ:[ باڵ] [ لا : Passer rutilans ]
چۆله‌که‌ی داران/çolekey daran: ن:[ باڵ] [ لا : Passer pyrrhonotus]
چۆلەكەی دەریای مردوو/çolekey deriyay mirdû : نتـ:[ باڵ] بۆری مل زەرد. [ لا : Passer moabiticus ]
چۆلەكەی دوورگەی کاپێ ڤێردێ/çolekey dûrgey Kapi Vêrdê: نتـ:[ باڵ] [ Passer iagoensis ]
چۆلەكەی زەردباو/çolekey zerdbaw: نتـ:[ باڵ] لە ووڵاتی تایلاند دەژێت.[ لا : Passer flaveolus]
چۆلەكەی زێڕینی سودانی/çolekey zêřînî sudanî: نتـ:[ باڵ] [ لا : Passer luteus ]
چۆلەكەی زێڕینی عەرەبی/çolekey zêřînî äerebî: نتـ:[ باڵ] [ لا : Passer euchlorus ]
چۆلەكەی سەربۆر/çolekey serbor: نتـ:[ باڵ] [ لا : Passer diffusus]
چۆله‌که‌ی سه‌رڕه‌ش/çolekey ser řeş: نتـ:[ باڵ]
چۆلەكەی سرنجکەتاڵە/çolekey sirinçike taľe: نتـ:[ باڵ] لە ناوەڕاستی کیشوەری ئاسیا دەژێت، دەنووکی ڕەشە.[ ئینگـ : Saxaul sparrow][ لا : Passer ammodendri]
چۆلەكەی سۆمالی/čolekey somalî: نتـ:[ باڵ] چۆلەکەی سەرسوور. [ ئینگـ : Passer castanopterus]
چۆلەكەی سواینسۆنی/çolekey siwaynsonî: نتـ:[ باڵ] [ لا : Passer swainsonii ]
چۆله‌که‌ی سینگ ڕه‌ش/çolekey sînigřeš: ن:[ باڵ]
چۆلەكەی کلک ڕەش/çolekey kilikřeš: نتـ:[ باڵ] [ لا : Passer melanurus ]
چۆلەكەی كێوی/çolekey kêwy: نتـ:[ باڵ] باڵندەیەكی بچووكە وەكو فیرنەگولە پشتی ڕەش و سنگی پرتەقاڵی و سكی سپییە.[ ئینگـ : Mountain finch]
چۆلەكەی کینیا/çolekey kînyia: نتـ:[ باڵ] چۆلەکەی بۆری مل خەنەیی.[ Passer rufocinctus ]
چۆلەكەی گەورە/çolekey gewre: نتـ:[ باڵ] [ Passer motitensis ]
چۆلەکەی گرە/çolekey gire: نتـ:[ باڵ] پەڕبەڵەکە، باڵبەڵەکە، سەقری مێشخۆر، قجی بەڵەک، قجی چاوڕەش : باڵندەیە کە جروجا نەوەر خۆرە. دندووکی بچووک و بەهێزە، قاچی بەقوەت و چنگی بەهێزە، لە شوێنی بەرز هەڵدەنشێت، بەرەو نێچیر لور دەبێتەوە. تیژفڕە و بەتەنیا دەژێت. لەسەر دار هێلانە دەکات [ لا: Laniidae].
چۆله‌که‌ی مل زه‌رد/çolekey mil zerd: ن:[ باڵ]
چۆلەكەی مۆر/çolekey mor: نتـ:[ باڵ] [ لا : Passer griseus ]
چۆلەكەی ناوەڕاستی ئەفەریقا/çolekey naweřastí eferîqia نتـ:[ باڵ] [ لا: Petronia dentata]
چۆلەکەی هیندی/çolekey hîndî: نتـ:[ باڵ].[ Zoo :P. d. indicus].
جریوەی چۆلەکە/cirîwey çoleke: نتـ:[ جریوە+ ی+ چۆلەکە]
.
.
.
.