نا / na

نا/na: ن: بۆ یەكخستنە، تەنها یان لەگەڵ ووشان بەكاردەهێندرێت.

ناء/na: ن: نە، نەخێر، نەو، ناو، چ. 

1 . پێشگرێکە لە زمانی کوردی بە هێمای نەرێ کردن دێت بە واتای( بێ ، نە) دێت.

تێبینی

یەکێ لە لێکچووە سەرسووڕهینەرەکانی کانی نێو زوانەکانی هیدۆئەوروپی ئەم پیشگرەیە کە وەک کلێشەیەک لە داڕشتەی پەیف لەوشەی ئەرێنی یەوە دەکات بە نەرێنی

لە زوانی ئینگلیزی ئەم ئامرازانە وشە ئەم دیو، ئەودیو دەکەن  : ab, in, ir, un]

:: ناهومێد :c بێ هومێد. 

2 . دوورەپەرێزی : پێشگرێکە لە ڕێزمانی کوردی دەچێتە سەر دۆخەکانی فرمان و لە دۆخی ئەرێنی دەیکات بە نەڕێنی. 

:: ناچم >< دەچم. 

:: ناڕۆم >< دەڕۆم.

نائاسایی/naasayî: نچ:[ نا+ ئاسایی] بەدەر لە دام و دەستوور.{ هەنبانەبۆرینە، ل، 849}. 

نائومێد/naumêd: نتـ:[ نا+ ئومێد] بە ئاوات نەگەیشتوو. 

نائەمین/naemîn: نتـ:[ نا+ ئەمین]  

1 . غایەن، خەیان( ع : خائن)، دەستپیس. 

2 . بڤە، خەتەر. 

نابا/naba: ف:[ نا+ با( بردن)، نەبردن] نابات. 

1 . نایبا، نایوات.

{

لە سەفحەی عەشقەوە گەر سڕڕی ڕەحمت بێتە نێو عالەم

هەتا مەحشەر چ کەس سجدێک نابا شاهی غەففارم

}{ سافی هیرانی، ڤەژین}

2 . توانای نیە. 

:: ئەم کەرە بارەکەی نابا. 

3 . تیا جێگەی نابێتەوە.

:: ئەم جەواڵە ئەم گەنمە نابا. 

4 . شتی کە کەم کەس، دەسی دەکەوێت. 

ناشایستە/naşayiste:

ناشیایەتی/naşyayetî: نج: بێئەزموونی، بێتەجرەبەيی، لێنەزانی، نەزانی.

ناشەرعی/naşeräî: ئانتـ:[ ] ناقانوونی.[ ئینگـ : Illicit، Illegal ].

ناشیرین/naşîrîn: ئانتـ: بەد، ناپەسەند، رەزاگران، ناحەز.

ناشیرین بوون/naşîrînbûn: کتن:

ناشیرین كردن/naşîrînkirdin: کتپ:

ناشیرین تر/naşîrîntir: ئانتـ:

ناشیرین ترین/naşîrîntirîn: ئانتـ:

ناشاد/naşad: ئانتـ:

ناشادبوون/naşadbûn: کتن:

ناشاد كردن/naşadkirdin: کتپ:

ناشادی/naşadî: نچ:

ناشارەزا/naşareza: ئانتـ:

نافه‌رمی/nafermî: ئانتـ: ناڕەسمی.[ ئینگـ : Informal].

نافرەجا‌/nafireca: ئانتـ: باقۆرە، باڵەبان، بلەزەندەر، بلەوحەز، بۆره زەلام، بوغرا، بەئۆك، بەرتەڵاش، بەلام، تاپاز، تڕتڕە، تڕچماق، تەژە، تەژەی ناقۆڵا، چوارهەنگڵ، چەتەوڵ، حوت، حەچلۆس، حەپۆنە، حەپەنتی، زرت، زڕتك، زرتە، زرتەبۆر، زڕتەزەلام، زڕوزەلام، زڕەمێر، زلحۆ، زلحورت، زلحۆرت، زلحۆل، زلك، زلوحۆل، زەبەلاح، زەپەزەپە، زەگزەگە، زەگوردە، زەگەردۆك، زەلامی بێئاوەز، زەلامی دانەتاشراو، زەلامی ناقۆڵا، فيلۆ، فيلەندەر، قۆقۆ، قەبەداڵ، کەتوکڵفت، کەڵان، کێران، گۆپۆ، گەلحۆ، گەلۆر، گەلۆرە، گەوەزە، لاهۆرە، لۆزەندەر، لەندەهۆر، ناقۆڵا، نەترەبۆق، نێرەحەيتە، نێرەزەلام، ناتربيت.

ناقانوونی/naqanûnî: ئانتـ:[ ] نایاسایی.[ ئینگـ : Illicit].

ناکارا/nakara: ئانتـ: .[ ئینگـ : Passive].

ناکۆکی/nakokî: ئانتـ: دژوێژی نێوان دوو دیتندا یان دوو دیددا.[ ئینگـ : Antinomy].

ناگرنگ/nagiring: ئانتـ:[ ] بێبايەخ، بێبايی، بێقيمەت، بێنرخ.

ناگونجاو/naguncaw: نچ:[ ] نادروست.[ ئینگـ : Inappropriate].

نالەبار/nalebar: ئانتـ:[ ] نابەجێ، ناڕەوا.[ ئینگـ : Inapplicable].

.

.

_______________

نا/na: ئمـ: ئان ، یان.

:: نا تۆ بچۆ، نا من دەچم.  

.

.

___________

نا/na: ن:[ تشت] دۆڵاش.

:: سەر نای ئاسیاو.

.

.

_____________

نا/na: ئمـ: وشەی پرسیار.

:: تۆ چویە شار نا ؟ .

.

.

نا/na: ن: وشەی حاشا.

:: تۆ خواردت ؟ نا.  

:: دەنا نا ؟.

:: ئەدی نا ؟.

.

.

.   

.