زۆر/zor: ئاک:
1 . پێشگرێکە بە واتای : چەند _ چەندەها، فرە، ( کباش)، گەلەک_ گەلێ_ گەلێک، هەمە دێت و دەلکێت بە وشەوەوە واتایەکی دیکەی پێدەبەخشێت.[ ئینگـ: pluri ، multî]
2 . بۆش، پڕ، پوڕ، زیا، زەحف_ زەعەف_ زەهەف، زەبەند_ زەوەند.
:: زۆرجوانە.
:: زۆرخەجاڵەتم.
:: زۆرسوپاس.
:: زۆر مەمنوونم.
زۆراتی/zoratî: نتـ:[ زۆر+ ئاتی] زۆرینە : بەشی هەرەزۆر لە كۆمەڵ .
زۆرەزۆر/zorezor: ئانتـ: پڕپڕ، پوڕپوڕ.
:: بەزۆرەزۆر گریان.
زۆربە/zorbe: ئاکتـ: بەشی زۆر لەشت.
زۆربەی/zorbey: ئاکتـ:
زۆربڵند/zor biľind: ئانتـ: بەرزە باڵا.
زۆربڵێ/zorbiľê: ئانفا:[ زۆر+ بڵێ] بەژۆک( كباک)، بەسبێژ، بلبلە، پڕبێژ، پلپلێ( كباک)، جرت و پرت، جرت وفرت، چاوەش، چەقەچناوە( سەردەشت)، چەندەباز، چەنەدرێژ، چەنەسووک، چەنەهەراش، چەوچەو، چیڕە درێژ( كهـ)، دەڤدڕیاو، دەمدڕاو، زاردڕاو، زرت و فرت، زۆروەڕ، سازندە، سڤک، قەرەچەناخ، كەوچەر، لەوچە( ككـ)، لەولەوە، نەوالخ، هەرزەگۆ : كەسێكە چەنە زۆر لێبدات.
زۆربڵێیی/zorbiľêyî: نچ:[ زۆربڵێ+ یی] پڕبێژی، چەنەزۆرلێدان. چنچن، دەڤدڕیایی، دەمدڕاوی، لەوچەیی.
زۆربوون/zorbûn: كتن:[ زۆر+ بوون] فرەبوون، پەرە ئەستاندن.[ ئینگـ: reproduktion ،proliferation].
زۆربوونی خۆیی/zorbûnî xoyî: ن:[ ئینگـ: selv – reproduction]
زۆربوونی ناگەمێتی/zorbûnî nagemêtî: شڕ، نتـ:[ ئینگـ: apogamy]
زۆربێژ/zorbêj: ئانفا:[ زۆر+ بێژ] زۆربڵێ، چەنەسووک.
زۆربێژی/zorbêjî: نچ:[ زۆربێژ+ ی] چەنەبازی، چەنەچەن، چەنەهەراشیی، چەوچەوکەریی، چیرەدرێژیی، حیناوەیی، درێژدادڕیی، دەمهەراشیی، دەمەوەری، هەڵەوەڕیی، هەڵیت وێژیی.
زۆرتر/zortir: :[ ] پتر، پێتر.
زۆرترین/zortirîn: ن:[ ] پترین، پێترین. لەهەمووان زۆرتر.
زۆرترین بەها/zortirîn beha: شڕ:[ ئاب] زۆرترین نرخ[ ئینگـ: maximum density].
زۆرترین چڕی/zortirîn çiřî: شڕ:[ فیز][ ئینگـ: maximum value].
زۆرترین خێرایی/zortirîn xêrayî: شڕ:[ فیز][ ئینگـ: maximum velocity]
زۆرترین گۆشەی خێرایی/zortirîn: شڕ:[ فیز][ ئینگـ: maximum angular velocity ]
زۆرجار/zorcar: :
زۆرخۆر/zorxor: ئان: بخۆر، خۆرا، نەوسن، چڵێس : پێچەوانەی کەمخۆر.
زۆردەستی کرن/zordestî kirin: :[ ]
زۆركاری/zorkarî: نچ:[ زۆر+ کار+ ی] زۆرکاری.
زۆركردن/zorkirdin: كتن: پەیداكردن.
زۆركردنی هێڵ/zorkirdinî hêľ: نتـ، شڕ:[ ئینگـ: gene amplification]
زۆرینە/zorîne: ئاکتـ:[ زۆر+ ئینە] زۆربەی.
زۆرینەخوازی/zorîne xwazî: نج:[ زۆرینە+ خوازی] فرەخوازی.[ ئینگـ: Pluralism].
زۆری کرن/zorîkirin: :[ ]
ناتوخمە زۆربوون/natuxime zorbûn: کتن:[ ئینگـ: apomexis، asexual reproduction]
ناكامە زۆربوون/nakame zorbûn: شڕ، نتـ:[ ئینگـ: parthenogenesis]
.
.
___________
زۆر/zor: ئان:
1 . [ هـ] بێداری، بێگار، تابشت، تاقەت، جەور _ جەوور، خورتی، زاڵ، زەبر، زووربە، ستەم، قەوی، گوژمە، ناهەقی، هێزوتوانا.
2 . [ کباک] ناهەقی : هێزبەکارهێنان.
:: بەزۆری پێم دەکەن.{ هەنبانەبۆرینە، ل، 383}.
تێبینی |
پێشگرێكە لە زمانی ئینگلیز و لاتینی بۆ زۆر وشە.{ بەركوڵ، ل، 135}. |
زۆراتی/zoratî: نتـ:[ زۆر+ ئاتی] بەزەبری هێز.
زۆرئارڎەی/zor arđey: کتن:[ زۆر+ ئارڎەی] زۆرهێنان.
زۆرپەی ئارڎەی/zorpey arđey: کتن:[ زۆر+ پەی+ ئارڎەی] زۆربۆهێنان.
زۆرپەی ئامای/zorpey arđey: کتن:[ زۆر+ پەی+ ئامای] زۆربۆهاتن.
زۆرپەی ئاورڎەی/zorpey arđey: کتن:[ زۆر+ پەی+ ئاورڎەی] زۆربۆهێنان.
زۆراستاندن/zorasitandin: كتپ:[ کباک] زۆری لێئەستاندن.
زۆرەكی/zorekî: نتـ:[ زۆر+ ەكی] زۆربگیری، زۆر ملێ، ئەوەڵانە( ئەردە)، بێگاری.
زۆربردن/zorbirdin: کتن:
زۆربگر/zorbigir: نفا:[ زۆر+ بگر(گرتن)] كارێكی بەبێگار و بەزۆر بەیەكێكی كردن.
زۆربگیر/zorbigîr: نفا:[ زۆر+ ب+ گیر]
زۆربگیری/zor: نچ:[ زۆر+ بگیر( گرتن)+ی] بێگاری، زۆربایی، زۆرەكی : کارێکە بە زۆر بە یەكێك بکرێت.
زۆربۆ/zorbo: ن: تەنگەتاو، زۆرپەی( هـ).
زۆربۆهاتن/zorbo hatin: كتن:[ زۆربۆ+ هاتن] تەنگەتاوبوونی گیاندار.
زۆربۆهێنان/zorbo hênan: كتپ:[ زۆربۆ+ هێنان] تەنگەتاوكردنی گباندار.
زۆرچۆ/zor ço: :[ زۆر+ چۆ] خاوەندار، کوتەکدار، زۆردار.
زۆرچۆنە/zor çone: :[ کباک][ زۆر+ چۆنە] بەکوتەک.
:: دارە چۆن ژ چۆنێ ڤە دگەڕێ : دار لە دار دەگەڕێتەوە.
:: بارام مافێ خووە زۆرچونە ستاند.{ گیوی، ل، 538}.
زۆركەرڎەی/zorkerđey: نچ:[ هـ][ زۆر+ كەرڎەی] زۆرکردن.
زۆرملێ/zormilê: ن: زۆرەملێ.
زۆرونەکریا/zor û nekirya: نفا:[ هـ][ زۆر+ ونە( وەنە)+ کریا] زۆر وەنەکرێی _ زۆروەنەکریا : زۆرلێکراو.
زۆرونەکریای/zor û nekiryay: کتپ:[ هـ][ زۆر+ ونە( وەنە)+ کریای] زۆرلێکران.
زۆرونەكەرڎەی/zor nekerđey: نفا:[ هـ][ زۆر+ ونە( وەنە)+ كەرڎەی] زۆرلێکردن.
بەزۆر/be zor: ن: بەستەم، بەجەور، بەزەبر.
بەزۆری/be zorî: نچ:
1 . بێگاڤی، بەكەڵەزەڕی، بەخورتی، هێز، تین، توانایی، چاڤسوڕی، پێستووری، گیر، نوودڵانە، زۆربگیر.
2 . ( مجـ) بتەوێ نەتەوێ، دڵنەخووازانە، ڕفانن، كێشەر، فرە، گەلێ، مشەنەڕ( ئەردە).
.
__________
زۆر/zo: ن: دەنگی زبری گریان، دەنگی گرێ گریان.
.
.
.
.