بناغە/binaẍe: ن:[ بن+ ئاغ( ئاغ _ ئاخ)+ ئە] ئەساس، بناخە _ بناگهە، بنچینە، بنەڕەت، بنەقار، بنک _ بنكە، بنگە‌هـ، پایە، دەهكەر، خیم، بنەستر، تەمەڵ، شەنگستە، قانگە، نەغمە، گەوەر، هیم : چەند چینێكە لەدیوار لەسەرزەوی ساخ دادەنرێت.[ ئینگـ : footing]

بناغەدانان/binaẍedanan: کتپ: دانانی بناغە لەسەرزەوی ساغی دادنرێت.

1 – نیگەهـ ئاڤێتن، دانانی بناخە لە سەرزەوی ساخ.

2 – ( مجـ) دەستكردن بە دامەرزاندن و بنیات نانی هەركارێک، هەرشتێک

:: ئەم كچۆڵەیە تازە بناغەی مەمكی داناوە.

بناغەدانانەوە/binaẍedananewe: کتپ: هەڵکەندنی بناغەی دیوار.

بناغەدانەر/binaẍedaner: نفا:

بناغەكوتان/binaẍe kutan: كتن:[ بناغە+ كوتان] بناغەدانان.  

بناغەنان/binaẍenan: كتن:[ بناغە+ نان( دانان)] بناغە دانان.

بناغە نانەوە/binaẍenanewe: كتپ: بناغە دانانەوە.  

بناغە هەڵكەندن/binaẍeheľkendin: كتپ: هەڵكەندنی بناغە.  

بناغەهەڵبەستن/binaẍe heľ bestin: كتن: هەڵبەستنی بناغە، بناغەدانان.{ خاڵ، ل، 35}

بناغەی كەسێتی/binaẍey kesětî: نتـ: ڕەچەلەكی كەسێتی. 

بێبناغە/bêbinaẍe: ئانیـ:[ بێ+ بناغە] بێ بن _ بێ بنیات، بێ پاڵپشت.[ ئینگـ : footless]. 

        جۆرەکانی بناغە               

بناغەی قووڵ/binaẍe: نتـ: قووڵی بناغەکە لە 10 م زیاتر بێت.[ ئینگـ : ]

بناغەی رووکەشی/binaẍe: نتـ: قووڵی بناغەکە لە 10 م کەمتر بێت. هەروەها بە گشتی بناغەی ڕووکەش دەکرێت بەسێ بەشەوە : پەرتەبناغەی، بناغەی هاوبەش، بناغەی حەسیری یان کەڵەکی. [ ئینگـ : ]

پەرتە بناغەی/binaẍe: نتـ: بریتییە لەفراوانکردنی بنکەی پایە یان دیوار بە مەبەستی گواستنەوەی سەنگ بۆ سەر گڵەکەی ژێری بە فشاریکی گونجاو لەگەل تایبەتمەندی خاکەکەی، دوو مەرج هەیە پێوستە حسابی بۆ بکریت لە کاتی نەخشەسازی بناغەدا. [ ئینگـ : separated footing ]

بناغەی هاوبەش/binaẍe: ن: ئەو بناغانە کە زیاتر لە پایەک دەگرێتەخۆی لەسەر هێڵێک وە چەند هۆکاریک هەیە وا پیوست دەکات زیاتر لە سەر پایەک بخرێتە سەر بناغەیەک لەوانەیە، بە گشتی جۆرەکانی بناغەی هاوبەش ( بناغەی لاکیشە).[ ئینگـ : Combine footing]

بناغەی لاکیشە/binaẍe: نتـ: [ ئینگـ : ]

بناغەی لاتەریب/binaẍe: نتـ: [ ئینگـ : ]

بناغەی بەستراوە/binaẍe: نتـ: [ ئینگـ : ]

بناغەی حەسیری/binaẍe: نتـ: بناغەی کەڵەکی.[ ئینگـ : mat or raft footing]

بناغەی تەنها/binaẍey tenha: نتـ: جۆرە بناغەیەکە لە بینایەک لەسەر دینگە دروست کرابێت، هەر دینگەیەکیش بناغەیەکی سەربەخۆی خۆی دەبێت. لە دیزاینکردنی ئەم جۆرە بناغەیە دیزاین دەکریت بۆ زەبری چەمانەوە( bending moment) کە لە رووی دینگەکە دروست دەبێت وە هەروەها بۆ هێزی( punching shear).[ ئینگـ : single footing]

بناغەی تەنها/binaẍey tenha: نتـ: [ ئینگـ : stepped footing]

بناغەی تەنها/binaẍey tenha: نتـ: [ ئینگـ : sloped footing]

بناغەی بەردەوام بۆ دیوار/binaẍe: ن:[ ئینگـ : continues wall footing]

بناغەی چوارگۆشە/binaẍe: ن:[ ئینگـ : square spread footing]

بناغەی لاکیشەی/binaẍe: ن:[ ئینگـ : rectangular spread footing]

بناغەی پلەدار/binaẍe: ن:[ ئینگـ : stepped spread footing]

بناغەی لێژ/binaẍe: ن:[ ئینگـ : sloped spread footing]

بناغەی بنکەدار/binaẍe: ن:[ ئینگـ : pedestal spread footing]

بناغەی بازنەی/binaẍe: ن:[ ئینگـ : round spread footing]

 

بەردی بناغە/berdî binaẍe: نتـ: 

خاکی بناغە/xakî binaẍe: نتـ:  

دروستکردنی بناغە/dirustkirdinî binaẍe: نتـ:  

دیزاینی بناغەیی/dîzayinî binaẍeyî: نتـ:  

شیشی بناغە/šîšî binaẍe: نتـ:

کارگەی بناغە/kargey binaẍe: نتـ:

هەڵئاوسانی خاکی بناغە/heľawsanî xakî binaẍe: نتـ:  

هەڵئاوسان و چوونەیەکی خاکی بناغە/heľawsan û čûneyekî xakî binaẍe: نتـ:

 بناغەی بالەخانە/ binaẍey baľexane: نتـ:

.

.

.

.