ئێر/êr: ن:[ هـ] ئاگر، ئاوور _ ئاویر، ئایر، ئاییر.
ئێر ئارڎەی/ěr arđey: کتپ:[هـ] ئاگر هێنان، ئاگر لێ بوونەوە.
ئێرئاورڎەی/ěr awirđey: کتپ:[هـ] ئاگرهێنان، چەخماخەدان.
ئێرئەوەکەر/ěr ewe ker: کتن:[هـ] ئێرۆکەر _ : ئاگرکەرەوە.
ئێرئەوەکەرڎەی/ěr ewe kerđey: کتن:[هـ] ئێرکەرڎەیۆ _ ئێرۆکەرڎەی : ئاگرکەوتنەوە.
ئێرئەوەکۆتەی/ěr ewe kotey: کتن:[هـ] ئێرکۆتەیۆ : ئاگرکەوتنەوە.
ئێرئەوەکوشن/ěr ewe kušin: کتپ:[ هـ] ئاگرکوژێنەرەوە.
ئێرئەوەکوشنای/ěr ewe kušinay: کتپ:[ هـ] ئێرکوشنایۆ _ ئێرۆکوشنای : ئاگرکوژاندنەوە.
ئێرئەوەکوشیای/ěr ewe kušiyay: کتپ:[ هـ] ئاگرکوژانەوە.
ئێرئەوەگەژیۆنای/ěr ewe gejyonay: کتن:[هـ] ئێرگەژیۆنایۆ : ئاگر گەشاندنەوە.
ئێرئەوەگەش بی یەی/ěr ewe gešiker: کتن:[هـ] ئاگرگەش بوونەوە.
ئێرئەوەگەشکەر/ěr ewe gešiker: کتن:[هـ] ئاگرگەشاندنەوە.
ئێرئەوەگەشکەرڎەی/ěr ewe gešikerđey: کتن:[هـ] ئاگرگەشکردنەوە.
ئێرئەوەگەشنای/ěr ewe gešinay: کتن:[هـ] ئێرگەشنایۆ _ ئێرۆگەشنای : ئاگرگەشاندنەوە.
ئێرئەوەنیای/ěr ewe niyay: کتن:[هـ] ئاگرنانەوە.
ئێرئەوەوزتەی/ěr ewe wiztey: کتن:[ هـ][ ئێر+ ئەوە+ وزتەی] ئاگرخستنەوە.
ئێرئەوەوستەی/ěr ewe wistey: کتن:[هـ] ئاگرخستنەوە.
ئێرباز/ěr baz: نتـ:[هـ] ئاگرباز.
ئێربازی/ěr baz: نتـ:[هـ] ئاگربازی.
ئێربەر/ěr ber: نفا:[هـ] ئاگر بەر : ئەو چشتەی ئاگر دەبات.
ئێربەرڎەی/ěr berđey: نتـ:[هـ] ئاگربردن، ئاگر تێبەرنوون.
ئێربڕ/ěrbiř: نفا:[هـ] ئاگر دابڕان.
ئێربڕدەر/ěrbiř: نفا:[هـ] ئاگربڕ دەرە.
ئێرپرس/ěrpiris: نفا:[هـ][ ئێر+ پرس( پرسای)] ئاگر پەرست.
ئێرپرسای/ěrpirisay: کتپ:[هـ][ ئێر+ پرسای] ئاگر پەرستن.
ئێرپرسی/ěrpirisî: کتپ:[هـ][ ئێر+ پرس( پرسای)+ ی] ئاگر پەرستن.
ئێرپۆنیای/ěrponiyay: کتپ:[هـ][ ئێر+ پۆ+ نیای] ئاگر پێوە نان.
ئێرپۆوەنیای/ěrpoweniyay: کتپ:[هـ][ ئێر+ پۆ+ وە+ نیای] ئاگر پێوە نان.
ئێرخانە/ěrxane: کتپ:[هـ][ ئێر+ خانە] ئاگرخانە، کوورەی ئاسنگەر.
ئێردای/ěrday: کتپ:[هـ][ ئێر+ دای] ئاگردان، ئاگر پێوەنان.
ئێردریا/ěrdirya: کتپ:[هـ][ ئێر+ دریا( دریای)] ئێردریێ : ئاگرتێبەرداو.
ئێردریای/ěrdiryay: کتپ:[هـ][ ئێر+ دریای] ئاگرتێبەردان.
ئێردەر/ěrdirya: کتپ:[هـ][ ئێر+ دەر] ئێرتێبەردەر.
ئێرشی یەنە/ěr: کتپ:[هـ][ ئێر+ شی یەنە] ئاگرتێبەربوون.
ئێرکۆتەیۆ/ěr: کتپ:[هـ][ ئێر+ کۆتەی+ ۆ] ئاگرکەوتنەوە.
ئێرکۆتەی ونە/ěr: کتپ:[هـ][ ئێر+ کۆتەی+ ونە] ئاگرتێبەربوون.
ئێرکوشنایۆ/ěr: کتپ:[هـ][ ئێر+ کوشنای+ ۆ] ئاگرکوژاندنەوە.
ئێرکەرڎەی/ěr: کتپ:[هـ][ ئێر+ کەرڎەی] ئاگرکردن.
ئێرکەرڎەیۆ/ěr: کتپ:[هـ][ ئێر+ کەرڎەی+ ۆ] ئاگرکردنەوە.
ئێرگەش ئەوەبی یەی/ěr ewe gešiker: کتن:[هـ] ئێرئەوە گەش بی یەی : ئاگرگەش بوونەوە.
ئێرگرتە/ěr girte: کتپ:[هـ][ ئێر+ گرتە( گرتەی)] ئاگرگرتوو.
ئێرگرتەی/ěr girtey: کتپ:[هـ][ ئێر+ گرتەی] ئاگرگرتن.
ئێرگەژیۆنایۆ/ěr gejyonay: کتن:[هـ] ئێرئەوەگەژیۆنای : ئاگر گەشاندنەوە.
ئێرگەژیۆیایۆ/ěr gejyonay: کتن:[هـ] ئاگرگەشکردنەوە، ئاگرگەش بوونەوە.
ئێرگەش ئەوە بی یەی/ěr ewe gešiker: کتن:[هـ] ئاگرگەش بوونەوە.
ئێرگەش ئەوەکەر/ěr ewe gešiker: کتن:[هـ] ئاگرگەشاندنەوە.
ئێرگەش ئەوەکەرڎەی/ěr ewe gešikerđey: کتن:[هـ] ئاگرگەشکردنەوە.
ئێرگەش بی یەیۆ/ěr ewe gešiker: کتن:[هـ] ئاگرگەش بوونەوە.
ئێرگەشنایۆ/ěr ewe gešinay: کتن:[هـ] ئاگرگەشکردنەوە.
ئێرگەشیایۆ/ěr ewe gešinay: کتن:[هـ][ ئێر+ گەشیای+ ۆ] ئاگرگەشکردنەوە.
ئێرنیایۆ/ěr ewe niyay: کتن:[هـ][ ئێر+ نیای+ ۆ] ئێرئەوەنیای : ئاگرنانەوە.
ئێرۆکەر/ěr: نفا:[هـ][ ئێر+ ۆ+ کەر( کەرڎەی)] ئاگرکەرەوە.
ئێرۆکەرڎەی/ěr: کتپ:[هـ][ ئێر+ۆ+ کەرڎەی] ئێرکەرڎەیۆ : ئاگرکردنەوە.
ئێرۆکۆتەی/ěr: کتن:[هـ][ ئێر+ ۆ+ کۆتەی] ئێرکۆتەیۆ : ئاگرکوتنەوە.
ئێرۆکوشن/ěr: کتن:[هـ][ ئێر+ ۆ+ کوشن] ئاگرگوژێنەرەوە.
ئێرۆکوشنای/ěr: کتن:[هـ][ ئێر+ ۆ+ کوشنای] ئاگرگوژاندنەوە.
ئێرۆکوشیای/ěr: کتن:[هـ][ ئێر+ ۆ+ کوشیای] ئاگرگوانەوە.
ئێرۆگەشنای/ěr ewe gešinay: کتن:[هـ] ئێرگەشنایۆ _ ئێر ئەوەگەشنای : ئاگرگەشاندنەوە.
ئێرۆگەشیای/ěr ewe gešinay: کتن:[هـ] ئێرئەوەگەشیای _ ئێرگەشیایۆ : ئاگرگەشانەوە.
ئێرۆنیای/ěr: کتن:[هـ][ ئێر+ ۆ+ نیای] ئاگرنانەوە.
ئێرۆنیایەنە/ěr: ئاکتـ:[هـ][ ئێر+ ۆ+ نیای+ ئەنە] لە ئاگرنانەوە دا.
ئێرواران/ěr ewe niyay: کتن:[هـ][ ئێر+ واران] ئاگرباران.
ئێروەربی یەیەنە/ěr: کتن:[هـ][ ئێر+ وەر+ بی یەی+ ئەنە] لەئاگرتێ بەربووندا.
ئێروەردایەنە/ěr : کتن:[هـ][ ئێر+ وەر+ دای+ ئەنە] لە ئاگر تێبەرداندا.
ئێروەرداینە/ěr : کتن:[هـ][ ئێر+ وەر+ دای+ نە] ئاگر تێ بەردان.
ئێروەردایۆ/ěr : کتن:[هـ][ ئێر+ وەر+ دای+ ۆ] ئاگر بەردانەوە.
ئێروەش بی یەی/ěr weš bîyey: کتن:[هـ][ ئێر+ وەش+ بی یەی]
1 – ئاگرخۆش بوون.
2 – مەبەست لە دەست پێ کردنی وزەی سەرمایە.
ئێروەش کەر/ěr weš : کتن:[هـ][ ئێر+ وەش+کەر] ئاویروەشکەر : ئاگرخۆشکەر.
ئێروەش کەرڎەی/ěr weš kerđey: کتن:[هـ][ ئێر+ وەش+ کەرڎەی] ئاویر وەشکەرڎەی : ئاگرخۆشکردن.
ئێروەش کەرڎەیەنە/ěr weš kerđey: کتن:[هـ][ ئێر+ وەش+ کەرڎەی+ ئەنە] ئاویر وەشکەرڎەیەنە : لە ئاگرخۆشکردندا.
ئێروزتەیۆ/ěr ewe wistey: کتن:[هـ][ ئێر+ وزتەی+ ۆ] ئێرئەوەوزتەی : ئاگرخستنەوە.
ئێروستەیۆ/ěr ewe wistey: کتن:[هـ][ ئێر+ وستەی+ ۆ] ئێرئەوەوستەی : ئاگرخستنەوە.
ئێرونەکۆتە/ěr: نفا:[هـ][ ئێر+ ونە (وەنە : تێ)+ کۆتە( کۆتەی)] ئاگرتێ بەربوو.
ئێرونەکۆتەی/ěr: کتن:[هـ][ ئێر+ ونە (وەنە : تێ)+ کۆتەی] ئاویرونەکۆتەی : ئاگرتێ بەربوون.
ئێرونەوزتەی/ěr ewe wistey: کتن:[هـ][ ئێر+ ونە (وەنە : تێ)+وزتەی] ئاویرونەوزتەی : ئاگرتێبەردان.
ئێرونەوستەی/ěr ewe wistey: کتن:[هـ][ ئێر+ ونە (وەنە : تێ)+وستەی] ئاویرونەوستەی : ئاگرتێبەردان.
ئێرهورگڕن/ěr ewe wistey: نفا:[هـ][ ئێر+ هور( هەڵ)+ گڕن] ئاگرهەڵگیرسێن.
ئێرهورگڕنای/ěr ewe wistey: کتن:[هـ][ ئێر+ هور( هەڵ)+ گڕنای] ئاگرهەڵگیرساندن.
ئێرهورگیسن/ěr ewe wistey: نفا:[هـ][ ئێر+ هور( هەڵ)+ گیسن] ئاگرهەڵگیرسێن.
ئێرهورگیسنای/ěr ewe wistey: کتپ:[هـ][ ئێر+ هور( هەڵ)+ گیسنای] ئاگرهەڵگیرساندن.
ئێرهورگیسیای/ěr ewe wistey: کتن:[هـ][ ئێر+ هور( هەڵ)+ گیسیای] ئاگرهەڵگیرسان.
ئێر و ئافات/ěr û afat: ئانتـ:[هـ][ ئێر+ و+ ئافات] ئاگر و ئافات، زۆر هار وهاج.
ئێر و چیر و پوشی/ěr û afat: ئانتـ:[هـ][ ئێر+ و+ ] ئاگری بن کا، شەرخێز.
ئێر و چیر و سمەرا/ěr û : ئانتـ:[هـ][ ئێر+ و+ ] ئاگری بن کا، ئاژاوەچی.
ئێر و دوو/ěr û : ئانتـ:[هـ][ ئێر+ و+ دوو] ئاگر و دوو : ئاگر و دووکەڵ.
ئێر و قورەتی/ěr û : ئانتـ:[هـ][ ئێر+ و+ قورەتی] ئاگری قۆرەت، ئاگری خوایی.
ئێر و نەورزی/ěr û : ئانتـ:[هـ][ ئێر+ و+ نەورزی] ئاگری نەورۆز.
ئێرین/ěr: ئانتـ:[هـ][ ئێر+ ین] ئاویرین : ئاگراوی.
.
.
____________________________
ئێر/ěr: ئاکتـ: ئێرا، ئێرانه، ئێره، ئێرهکانه، ئێرهکانێ، ئهگره، ڤر، ڤرا، هره.
ئێرا/ěra: ئاکتـ:[ئێر+ ئا] ئهم جێیه، بهرامبهری ئهوێ، ێر، ئهم شوێنه.
ئێرانه/ěrane: نتـ، ئاکتـ:[ ئێر+ ئانه] کۆی ئێرهیه، ئهم جێگایانهی نێزدیک و دهوروبهر، ئهم شوێنانه (مبهم و نکره).
{ تێبـ: له ئهم وشهیهدا پاش ئهوهی ئامرازی کۆی دهڵکێت به وشهی(ئێره) وه و(ه – ئه/1) یشی به دوادا دێت دهبێته( ئێرهئانه) ئهوجار دهنگ بزوێنی دوایی( ئێره) و( ههمزه)کهی ئامرازی کۆی یهک تر دهخۆن، له ههموو بارێکی ئاوههادا ههروهها دهبێت}.
ئێره/ěre: ئاکتـ:[ ئاڤێستـ: ئیتهره. پهـ: ئێتهر ] ئیزا( شهبه)، ئێرهه(كباک)، ڤر، ڤێرێ، هر، لها، جا، پێن، ئهگره، چونده( هـ)، ئهیره، ئێروانه، ئیمکه، ئێرانه، ئهیروانه.
ئێرهکانه/ěrekane: نتـ، ئاکتـ:[ ئێره+که (ئـمـ: پێناسه)+2ئان/1 +5- ئه/1] ئهم جێگایانه، ئهم شوێنانه.
(( .. ئهمه کاکه مهم مان نهکَهیاندهوه ئێرهکانه ؟))(تحفه)* ئێرهکانێ.
ئێرهکانێ/ěrekaně: نتـ، ئاکتـ:[ ئێره+که( ئـمـ: پێناسه)+2-ئان/1+4- ئێ] تـمـ: ئێرهکانه.
{ تێبـ: ئهگهرچی ئهم وشهیه ههرواتای (ئێرهکانه) دهدات بهڵام جیاوازێکی ههیه، ههرچی( ئێرهکانه) یه ههر جێگاکان دیاردهکات، بهڵام ئهمهیان به هۆی پاشبهندی.(4 – ئێ) گیر و دهستنیشانی تێدا دهخوێندرێتهوه}.
ئێرهکه/ěreke: نتـ، ئاکتـ:[ ئێره+ كه] ئێره.
ئێرهوئهوێ/ ěre ǔ ewě: نتـ، ئاکتـ:[ ئێره+ و+ ئهوێ][ئد] جێگا و شوێنی نادیار
:: رهحهت دانیشه هێنده ئێره و ئهوێ مهچۆ.
:: بهس ئێره و ئهوێ بکه.
:: ئێره وئهوێ و فوپم پێ خۆش بێت له ئهوێ دهبم.
ئێرهیی/ěreyî: ئانتـ:[ ئێره +3-ئی] خهڵکی شار یان ئاوایی یان ههر شوێنێکی دیکه که مرۆڤ له کاتی گفتوگۆ کردندا له ئهوێ بێت، دانیشتووانی ئێره .
:: له ئهوه ناچێت ئهو کوڕه ئێرهیی بێت، بزانه خهڵکی کوێیه.
.
.
______________________________________
– ئێر/–ěr : پاشگر: ئـمـ: تـمـ:[ 2 . ئهر]
:: پشکنێر
:: سنێر.
.
.
.