ئێسک/êsk: ن:[ توێ][ پەهلەوی: ئه‌ستا: astā] ئاسته، ئاستک، ئەستە، ئێسته( هه‌کاری)، ئێستک، ئیسخوان، ئێسقان، سووقان( ککـ )، سوقان، ئێستخوان( شکاک)، پێشه‌سخان( هـ)، پێشە، پیشە، پروسک، سنچان( کهـ)، که‌شم، نه‌شم، هێسک( کباک )، هێستک، هه‌ستوو، هێستی، هه‌ستی: شانەیەکی بەستەری کلسییە( له‌فۆسفات وکاربۆناتی کالیسیۆم دروست بووه)، بەشە سەرکییەکەی پەیکەری ئێسکی زۆربەی گیاندارە بڕبڕەکەدارە( تیغه‌ره‌پشتی)کانی پێکهێنانەوە ونه‌رمایی له‌ش( گۆشت و پێست )به ئه‌وەوه ڕاوه‌ستاون. ده‌ره‌وه‌ی ئێسک سه‌خته و له ناوه‌وه بهشێکی ته‌ڕ و نه‌رمتر( مۆخ) هه‌یه.[ ئینگـ: bone ,os][ لا: osso]
| لە فەرهەنگی زمانی ئاڤێستادا، وەها تۆمارکراوە | ||
| گۆکردنی بە کوردی | زمانی ئاڤێستایی | واتای بە ئینگلیزی |
| ئەزو | uHa | bone |
| ئەستە | atsa | bone |
| ئه‌ستی | itsa | bone |
ئێسکەپەیکەر/êske peyiker: نتـ:[ توێ] ئێسکبەند.
ئێسکی/êskî: نچ:[ ئێسک+ ی] هەر تشتێک کە پەیوەندی بە ئێسکەوە هەبێت.[ ئینگـ: bony , osseous , osted]{ کەمالنامە، ل، 832}
ئێسکی ئیسفەجی/êskî îsfenicî: نتـ:[ توێ][ ئێسک+ ی+ ئیسفەنج+ ی]
ئێسکی پتەو/êskî pitew: نتـ:[ توێ] ماددەیەکی ڕەق وچڕە کە تەوەرەی درێژە ئێسک پێک دێنێت.
{ فرمانی : یارمەتی ئێسک دەدات کە بەرگەی ئەو هێز و کارانە دەگرێت کە مرۆڤ پێیهەڵدەستێت}.
| پێکهاتەی ئێسک |
بەرگەئێسک/bergeêsk: نتـ:[ توێ] پەردەیەکی بەهێزە کە ڕووی ئێسک دادەپۆشێت.
| فرمانی |
| 1 . لوولەی خوێنی تێدایە کە خۆراکە ماددەکان بۆ ئێسک دەگوازێتەوە. |
| 2 . دەمارەخانەکانی تێدایە کە ئازارە ڕاگەیاندراوەکان دەگوێزێتەوە. |
| 3 . پارێزگاری ئێسک دەکات و یارمەتی زوو چاک بوونەوە دەدات دوای شکان. |
جۆگەی هاڤەرس/cogey Haveris: نتـ:[ توێ] جەگەی تەسک و باریکن کە لوولوکانی خوێن پێیدا تێپەڕ دەبێت، بۆ گواستنەوەی خۆراکە ماددەکان بۆ ئێسکەشانەی زیندوو.
کەلێنەکانی ئێسک/kelênekanî êsk: نتـ:[ توێ]
لوولەکانی ناوئێسک/lûlekanî nawêsk: نتـ:[ توێ]
1 . پەڕەکان پێکهاتووە لە کریستاڵی خۆیی و ڕیشاڵی پرۆتینی.
کاتێک دوو سەری ئێسک دەگەن بەیەک پێیدەگوترێت جومگە. لە لەشی گیانلەبەردا سێ جۆری جومگە هەس.
2 . [ مجـ] بیجم و شێوه‌ی مرۆڤ، ڕه‌نگ و ڕوخسار.
| ب |
ئێسکووک/êskûk: نتـ:[ ئێسک+ ئووک] وه‌ک ئێسک، ئێسکی.
ئێسک ئەستووربوون/êsk estûrbûn: کتن:[ توێ][ ئینگـ: Acromegaly]
ئێسکەگەورە/êskegewre: ئانتـ:[ توێ] ئێسکە گەورە لە مەچەکدا سەری هەیە : سەردار.[ ئینگـ: Capitatum].
ئێسکپووکی/êskîpûkî: نتـ:[ توێ] ئیستۆپۆرۆز.[ ئینگـ: Oesteoporois].
ئێسک پێکەوەنووسان/êsk pêkewenûsan: کتن:[ توێ].
ئێسکگره‌وه/êskgirewe: نتـ:[ توێ][ ئێسک+ گره‌وه( گرتنه‌وه)] هه‌ستی ڤه‌گر، به‌یتال.
ئێسکگرتنه‌وه/êskgrtinewe: کتن:[ ئێسک+ گرتنه‌وه] گرتنه‌وه‌ی ئێسکی شکاو، ئێسقان گرتنه‌وه، ئێسک به‌ندکردن.
ئێسک نه‌رمی/êskî nermî: نتـ:[ توێ][ ئینگـ: Rickets].
ئێسکۆکه/êskoke: نتـ:[ توێ] ورده‌ئێسک.
ئێسکۆله/êskole: ن:[ توێ] لولاک ، ئێسکی وورد.[ ئینگـ: leg pipe ،bonelet].
ئێسک و پرووسک/êsk û prûsk: نتـ:[ ئێسک+ و+ پرووسک ] ئێسقانی پوواوی رزیو.
:: فلان که‌س ده‌مێکه مردووه ئێستا ئێسک و پرووسکیشی نه‌ماوه. پاشماوه‌ی مردووی.
ئێسک و پێست/êsk û pêst: ئانتـ: کزولاواز. بوونه به‌ئێسک، هه‌وکردنی ئێسک.
ئێسکاندنی درزەکانی کەللـە/êskandinî dirzekanî kelile: نتـ:[ توێ][ ئینگ: craniostosis]{ پەزیشکی، ل، 99}.
بێ ئێسک/bêêsk: ئاکتـ:[ توێ].[ ئینگـ: free leg].
بنی کلک/binî kilik: نتـ:[ توێ] ئێسکی کلک.[ ئینگـ: Coccyx, Tailbone]
بوون به‌ئێسک/bûn beêsk: کتن:[ بوون+ به + ئێسک]
1 . دروست بوونی ئێسقان.
2 . [ مجـ] ڕەپ بوون.
بێرگما/bêrgima: نتـ:[ توێ] ئێسکی سەری منداڵ کەیەشتا نەرمە.
پەیکەری ئێسکی/peyikerî êsk: نتـ:[ توێ].[ ئینگـ: bone Rangel].
مۆخی ئێسک/moxî êsk: نتـ:[ توێ].[ ئینگـ: bone marrow].
| نەخۆشییەکانی ئێسک |
نەخۆشی ئێسک/nexošî êsk: نتـ:[ توێ] هەستی گرەکی( کباک، قامشلـ).[ ئینگـ: osteopathy]
دوومەڵی ئێسک/dûmeľî êsk: نتـ:[ توێ][ نخ][ دوومەڵ+ ی+ ئێسک ] ئێسکەدوومەڵ.[ ئینگـ: Bone Abscess ، Osteomyelitis].
هەوکردنی ئێسک/hewkirdin êsk: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسک] سووتانەوەی ئێسک.[ ئینگـ: Osteitis].
هەوکردنی ئێسکەکانی کەللـە/hewkirdin êskekanî kelile: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسکەکانی+ کەللـە] سووتانەوەی ئێسکەکانی کەللـە. [ ئینگـ: Mastoiditis].
هەوکردنی ئێسک و کڕکڕە/hewkirdin êsk û kiřkiře: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسک+ و+ کڕکڕە] سووتانەوەی ئێسک و کڕکڕە.[ ئینگـ: Osteochondritis].
هەوکردنی ئێسک و مۆخ/hewkirdin êsk û mox: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسک و مۆخ] سووتانەوەی ئێسک و مۆخ.[ ئینگـ: Osteomyelitis].
هەوکردنی ئێسکی پەنجە/hewkirdin êskî pence: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسکی+ پەنجە] سووتانەوەی ئێسکی پەنجە.[ ئینگـ: Phalangitis].
هەوکردنی ئێسکی پشتگوێ/hewkirdinî êskî piştgwê: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسکی+ پشتگوێ] سووتانەوەی ئێسکی پشتگوێ.[ ئینگـ: Cranitis].
هەوکردنی ئێسکی جومگەکان/hewkirdinî êskî cumgekan: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسکی+ جومگەکان] سووتانەوەی ئێسکی جومگەکان.[ ئینگـ: Ostearthritis].
هەوکردنی دەرەوەی ئێسک/hewkirdinî derewey êsk: نتـ:[ نخ][هەوکردنی+ دەرەوەی+ ئێسک] سووتانەوەی دەرەوەی ئێسک.[ ئینگـ: Peri osteorrhaphy].
هەوکردنی دەرەوەی ئێسکە پووچە/hewkirdinî derewey êskepûçe: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ دەرەوەی+ ئێسکەپووچە] سووتانەوەی دەرەوەی ئێسکەپووچە.[ ئینگـ : Peri Sinusitis].
هەوکردنی نزیکی ئێسک/hewkirdinî nizîkî êsk: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ نزیکی ئێسک] سووتانەوەی نزیکی ئێسک.[ ئینگـ: Parostitis].
.
.
.
.