هەنار/henar: ن:[ ڕوو] ئەنار : دارێکە گوڵی سپی و سووردەگرێت، بەرەکەی لە سەرەتای پاییزا دا پێدەگات پێشی دەگووترێت هەنار _ هنار _ نار. هەنار سێ چێژی جیاوازی هەیە : – شیرین، ترش و مزر. زانایان وای بۆ دەچن لە کۆندا لە نێوان ئێران و ئەفغانستان ئەم میوەیە لە لایەن مرۆڤ دۆزرابێتەوە.[ لا : Punica granatum ][ ئینگـ : pomegranate]
| پۆلێنکردنی زانستی : Scientific classification | ||||||
| kingdom | division | class | order | family | genus | Species |
| فەرمانڕەوایی | هۆبە | پۆل | پلە | خێزان | چەشن | جۆر |
| plantae | magnoliophyta | Rosids | Myrtales | Lythraceae | Punica | P. granatum |
| جیهانی ڕووەک | کاسە تۆودارەکان | گوڵدارەکان | مۆرت ئاسا | کلکەپشیلەییەکان | هەنار | |
توێكڵ هەنار/twêkiľ henar: نتـ: دەرکەوتووە کە توێکل و گوڵی ھەنار بەکاردێت بۆ دەرمانی گەدە.
تۆوی هەنار/towî henar: نتـ: تۆوی ھەنار پێست نەرم دەکات و دەبیتەھۆی چارەسەری نەخۆشییەکانی کەڕوو ھەوکردنی لەوزەتێن و ئازاری جومگەکان کەمدەکاتەوە
دەنكەهەنار/denke henar: نتـ:[ دەنکە ھەنار بۆ ژنانی بێزوو منداڵی ئیفلیج باشە،
گوڵی هەناری/henar guľî: نتـ:[ ڕوو][ ئاکـ] جینجینارۆک.[ ئینگـ : pomegranate blossom]
ئەگەر ڕۆژانەش بۆ ماوەی 13 ڕۆژ بڕێک ھەنار بخورێت دەرمانێکی باشە بۆ نەخوشییەکانی ( گەدە و ھەوکردن و دوانزەگرێ و قۆڵۆن و دڵەکزێ) ئەگەر سێ ژەمە ئاوی ھەنار بخۆرێتەوە بۆ ماوەی 14 ڕۆژ، بۆ نەخۆشی فایرۆسی جگەر بەکەڵکە و گەرمی جگەر سارد دەکاتەوەو دڵیش بەھێز دەکات.
هەنار ئەرەکوای/henar ere kway: کتپ:
هەنارتۆڵ/henar toľ: نتـ:
هەناردان شێلای/henardan şêlay: کتپ:
هەناردانی/henardanî: نچ:
هەنار ڕنیەی/henar řinyey: کتپ: هەنار کەنەی
| ناوەڕۆک لە 100 گرامدا | ||
| هێزی وزە | kJ 346 یان kcal 83 | |
| پرۆتین | 3 % calori 1,7 | |
| کاربۆهیدرات | c. 18 | |
| شەکر | 13 % | |
| رێشاڵ | 4 گرام |
|
| چەوری | 1,4 گرام | |
| ئاو | 84 % | |
| ڤیتامینەکان | ڤیتامین Thiamine ) B1) | 6 %، 0.067 م.گرام |
| ڤیتامین Riboflavin ) B2) | 4 %، 0.053 م.گرام | |
| ڤیتامین Niacin ) B3) |
2 %، 0.293 م.گرام
|
|
| ڤیتامین Pantothenic acid ) B5) |
8 % ، 0.377 م.گرام
|
|
| ڤیتامین B6 | 6 % ، 0.075 م.گرام | |
| ڤیتامین Folate) B9) |
10 % ، 38 μg
|
|
| Choline |
2 % ، 7.6 م.گرام
|
|
| ڤیتامین C | 12 % ، 10.2 م.گرام | |
| ڤیتامین E |
4 % ، 0.6 م.گرام
|
|
| ڤیتامین K | 16 %، 16.4 μg | |
| کانزاکان | کالیسیۆم |
1 % ، 10 م.گرام
|
| ئاسن |
2 % ، 0.3 م.گرام
|
|
| مەگنیزیۆم | 3 % ، 12 م.گرام | |
| مەنگەنیز | 6 % ، 0.119 م.گرام | |
| فۆسفۆر | 5 % ، 36 م.گرام | |
| پۆتاسیۆم | 5 % ، 236 م.گرام | |
| سۆدیوم |
0 % ، 3 م.گرام
|
|
| زینك |
4 % ، 0.35 م.گرام
|
|
هەناری تش/henarî tiş: نتـ: هەناری ترش.
هەناری شیرین/henarî şîrîn: نتـ:
هەناری مشقاڕ/henarî mişqar: نتـ:
باپیری/bapîrî: ن:[ ڕوو][ كباش] هەنارێکی مزرە کە ترشی زۆر تر بێت.
باژری/bajrî: ن:[ ڕوو] ناوی جۆرە هەنارێكە.
بەحشینک/beĥišînik: ن:[ ڕوو][ خوار][ کباک] هەناری نەگەیشتوو.
بوڕمان/buřman: ن:[ خوار] دەنکە هەناری ووشک بووەوەیە.
حەپلەری/ĥeplerî: ن:[ ڕوو][ باد] جوورە هەنارێکە.
ڕۆنی دەنكی هەنار/řonî denkî henar: نتـ: ڕۆنی دەنکی هەنار بەشێوەی گوشرانی سارد بەدەست دەهێندرێت بۆ هەر یەك پاوەنێک رۆنی هەنار پێویستی بە 200 پاوەنی دەنکی هەنار هەیە. ڕۆنی دەنگی هەنار زۆر دەوڵەمەندە بە مژاکی فلاڤۆنۆید : flavonoid و ترشی پونیکیک : punicic acid. بەشێوەیەکی سەرەکی سوودی لێوەردەگیرێت بۆ نەخۆشییەکانی پێست وەك هەوكردن، نەرمكردن و شێداركردنەوەی پێست لە تووشبووان بە ووشكبوون، سووككردنی نیشانەكانی ئەكزیما و نەخۆشی پسۆریاسیس ( سەدەف). [ ئینگـ : Pomegranate seed oil ]
ڕوبەهەنار/řube henar: نتـ:
شەربەتی هەنار/şerbetî henar: نتـ:
ئاوەڕەو هەناردان شێلای/aweřo û henardan şêlay: کتپ:
چاڵە و هەنارا/çaľe û henar: نتـ:
ولە هەنار/wile henar: نتـ:
،
،
.
.
______________
هەنار/Henar: ئان:[ ئەدەب] لە ئەدەبێاتی زوانی کوردییدا هەنار زۆرتر وێچێندراوە بە مەمکی سینگ.
.
.