هێنان/hênan: کتپ:[هێن+ ئان] ئارڎەی، ئاردەن _ ئاردن( هـ) ئاورڎه‌ی( هـ)، ئانین( کباک)، هانین، هاوردن.[ ئینگـ: bringing]{ هەژار، ل، 1021}.
: بێنن : باردی، باران.
| گەردانکردنی چاوگی هێنان | |||||||
| کەسی یەکەم | کەسی دووەم | کەسی سێیەم | |||||
| تاک | کۆ | تاک | کۆ | تاک | کۆ | ||
| ڕابردووی دوور | هێنابووم | هێنابوومان | هێنابووت | هێنابووتان | هێنابووی | هێنابوویان | |
| ڕابردووی نزیک | هێنام | هێنامان | هێنات | هێناتان | هێنای | هێنایان | |
| بەردەوام | دەمهێنا | دەمانهێنا | دەتهێنا | دەتانهێنا | دەیهێنا | دەیانهێنا | |
| ڕانەبردوو | دیهێنم | دەیهێنین | دەیهێنی | دەیهێنن | دەیهێنی | دەیهێنن | |
| مەرج | بمهێنابایە | بمانهێنابایە | بتهێنیبایە | بتانهێنبایە | بیهێنیبایا | بیانهێنابایە | |
| پرسیار | بیهێنم | بیهێنین | بیهێنت | بیهێنن | بیهێنێ | بیهێنن | |
| داخواز | بیهێنە | ||||||
بهێنە/bihêne: ف:[ ][ هێنان] بێرانە، باوەرڕۆ( هـ).
بیەنە/biyene: ف:[ هێنان] بیهێنە.
هێنانەبەر/hênaneber: کتپ:[ هێنان+ ئە+ بەر ] ئانینبه‌ر( کباک)، پێگەیاندن.
هێنانەبیر/hênanebîr: کتن:[ هێنان+ ئە+ بیر] بیرخستنەوە.
هێنانەجێ/hênanecê: کتن:[ هێنان+ ئە+ جێ] ئانین جیهـ( کباک).
1 – ئەندامی وەرگەڕاو و لەجێچوو، چاککردنەوە.
2 – بەجێهێنان، پێکهێنان.
هێنانەخوار/hênanexiwar: کتپ:[ هێنان+ ئە+ خوار] ئانین خار( کباک).
هێنانەدونیا/hênaneduniya: کتپ:[ هێنان+ ئە+ دونیا] ئانین دنێ( کباک).
هێنانەژێر/hênanejêr: کتپ:[ هێنان+ ئە+ ژێر]
هێنانەژێربار/hênanejêrbar: کتپ:[ هێنانەژێر+ بار]
هێنانە‌شوێنخۆی/hênanw şiwên xoy: کتپ:[ هێنانە+ شوێنخۆی] ئانین شوندا( کباک).
هێنانەکەنین/hênanekenîn: کتپ:[ هێنانە+ کەنین] وەپێکەنین هاوردن، کەناندن.
هێنانەوە/hênanewe: کتن:[ هێنان+ ئەوە]
1 – گێڕانەوە
:: کەرەکەم ڕۆیبوو، هێنامەوە.
2 – ناوکی کەوتوو، چارەسەرکردن.
3 – هینانەوە جێی ئەندامە وەرگەڕاو.
4 – نان دە تەندووری گەرم کەوتن.
هێنانەوەجێ/hênanewecê: کتن:[ هێنان+ ئەوە+ جێ] چاککردنی ناوک و ئەندامێ لەجێ چووگ.
هێنانەوەیاد/hênaneweyad: کتن:[ هێنان+ ئەوە+ یاد] بیرخستنەوە.
هێنانەوەیەک/hênaneweyek: کتن:[ هێنان+ ئەوە+ یەک] وێکهێنانەوە.
هێنانژین/hênanjîn: کتن:[ هێنان+ ژین]
1 – وەنەوزدان.{ هەژار، ل، 1022}
2 – داهێزان لە بێخەوی.
هێنان وبردن/hênan û birdun: کتپ: ئانین و برن( کباک).
ئاژنهێنان/ajinhênan: کتن:[ ئاژن+ هێنان] هه‌ڵمه‌ت و هێرش بردن.
ئاوه‌ڕه‌‌ش هێنانه‌وه/aweřeş hênanaewe: کتن: به یه‌کێک ده‌ڵێن که سه‌ری دنیای لێ هاتبێته‌وه یەک، هه‌واڵی ناخۆشی دنیا به هه‌موولایه‌ک بگه‌ێنێت.
ئاوهێنان ¹ /awhênan: کتن:[ مک][ ئاو+ هێنان] ئاوکێشان.
ئاوهێنان ² /awhênan: کتپ:[ نخ][ ئاو+ هێنان]
1 – تووشی نه‌خۆشی( ئاوی ڕه‌‌ش یان سپی) بوونی چاو
:: بارام چاوی ئاوی سپی هێناوه، پزیشک پێی گوتووه، ده‌بێت ڕاوه‌ستێت تا ده‌گات، ئه‌جا ر عه‌مه‌لیاتی ده‌کات.
2 – خڕبوون و ئاوتێداکۆبوونه‌وه‌ی ره‌فیسکه‌ی یه‌کسم.
ئاوهێنانه‌وه/awhênanewe: کتن:[ زیند][ ئاو+هێنان+ه‌وه] خۆوه‌رسیان( ڕه‌حه‌ت کردن) به‌ده‌ست، ده‌ست په‌ڕلێدان، مشته، به‌ده‌ستکرد تۆماو هێنانه‌وه، مه‌نی هێنانه‌وه.
ئاوهێناندنه‌وه/awhênandinewe: کتپ:[ زیند][ ئاو+ هێناندن + ه‌وه] وه‌رسیاندن، تاکێک تاکێکی تر ڕه‌حه‌ت بکات.
پێوەهێنان/pêwehênan: كتپ:[ پێوە+ هێنان] پۆئارڎەی( هـ).
داهێنان/dahênan: کتپ:[ دا+ هێنان] ئا‌ڤراندن، له‌نوێ دروستکردنه‌وه. ئارڎەیەرە _ ئارڎەیرە( هـ)، ئارڎەیەنە _ ئارڎەینە.
داهێنانەوە/hênanewe: کتپ: ئارڎەیراوە( هـ).
داهێنەر/dahêner: ن:[ دا+ هێن( هێنان)+ ئەر] ئا‌ڤرانده‌ر، له‌نوێ وه هێنانه‌دی.
بەجێهێنان/becêhênan: کتپ:[ بەجێ+ هێنان] ب جیهـ ئانین( کباک)، بەجێ هاوردن.
وەبیرهێنانەوە/we bîrhênan: کتپ: ئارڎەیۆویر( هـ).
.
.
.
.