هەڵ/heľ: پێش:[ کناو] ئەڵ( کباش)، هل( کباک) پێشگرێکە لەزمانی کوردییدا بەواتای( بەرز، بڵند، هەوا) و دەلکێت بە چاوگی فرمانەوە و واتایەکی نۆێ پێدەبەخشێت، بەڵام بە تەنێ بەکارناهێندرێت.
1 . پێشگرێکە زۆربەی زۆربڵندی و لای سەروو دەگەیەنێت.{ هەنبانەبۆرینە، ل، 983}
2 . پێشگری بەواتا : بەتوندی، بەقەوەت.
3 . ئاغيڵ، هۆڵەمەڕ.
| تێبینی |
| زۆرجار کاتێک پێشگری” هه‌ڵ ” به‌کردارێکه‌وه ده‌نووسێت، ته‌واو واتای کرداره‌که ده‌گۆڕێت، وه‌ک: هه‌ڵ+ که‌وتن. که که‌وتن مانایه تری هه‌یه، به‌ڵام “هه‌ڵکه‌وتن” به‌واتای لێ په‌یدابوون و جاری وا هه‌یه به‌واتای لێ که‌وتنه، وه‌ک” هه‌ڵ که‌وتنی هۆنه‌ری وه‌ک حاجی قادری کۆیی له‌نێو ئێمه دا، جێگه‌ی شانازیه ” یا ” هه‌ڵ که‌وتن له به‌رد، زۆر ناخۆشه “.
زۆر وشه‌ی واش هه‌یه زۆرتر له واتایه‌کی هه‌یه، وه‌ک خودی” هه‌ڵکه‌وتن ” یا ” هه‌ڵچوون ” و هتد. له راستی دا، ئه‌م باسه زمانناسییه کورته، به‌ڵگه‌ی مه‌زنی به پیتی، ڕه‌سه‌نی و به‌رفراوانی زمانی کوردی یه، زمانێک که نه‌ته‌وه‌ی کورد چه‌ند هه‌زار ساڵ زۆرتر به‌ده‌م، کۆچێندراوی، ته‌قوڕه‌و و هه‌ڵات هه‌ڵاته‌وه پاراستویه‌تی و ئێمه‌ش پێویسته به‌گیان و دڵ په‌ره‌ی پێ بده‌ین و بیپارێزین.{ ح. س. سۆران} |
هەڵاخزان/heľaxizan: کتپ:[ هەڵ+ ئا+ خزان] ئاخزانەوە، پەستاوتنەوە، داپەستاوتن.
هەڵاخزاو/heľaxizaw: نفا:[ هەڵ+ ئا+ خزاو( خزان)] خزاوەوە، داپەستراوەوە، پەستراوە.
هەڵاخنین/heľaxinîn: کتپ:[ هەڵ+ ئاخنین] ئاخنینەوە، پەستاوتنەوە، داپەستاوتن.
هەڵاڕزان/heľařizan: کتن:[ نخ][ هەڵ+ ئا+ ڕزان] هەڵپشکووتن : هەڵپشکوتنی زار و لێو لەبەر تا یە.
هەڵاڕزاو/heľařizaw: نفا:[ هەڵ+ ئا+ ڕزاو( ڕزان)] هەڵپشکووتوو..{ گیوی، ل، ٩١٦}.
هەڵاژ/heľaj: :
هەڵاژان/heľaj: كتن: كل: ئەڵاژان، پاڵکەوتن، ڕاکشان.
هەڵاژاندن/heľaj: كتن: كل: ئەڵاژانن، هەڵاژاندن، ڕاکشاندن.
هەڵاژانن/heľaj: :
هەڵاژیاگ/heľaj: :
هەڵاژیان/heľajiyan: كتن: ئەڵاژیان، ڕاکشان، پاڵکەوتن : خۆ درێژکردن لەسەر لا بۆ نووستن.
هەڵاژیاو/heľaj: : ئەڵاژیاگ، ڕاکشاو، خۆدرێژکردوو.
شوێنی هەڵاژیان/šwênî: نتـ:[ شوێن+ ی+ هەڵاژیان] جێڕازان، جێگەی نووستن، چارپایە، جێخەو.
هەڵاگرتن /heľ: کتپ:[ ڕۆژ]
1 – هەڵپەڕین، هەڵپەڕکێ.
2 – [ مکـ] بۆواقمانە.
هەڵامسان/heľ: کتن:[ هەڵ ئامسان] ئاووسان، ئەستووربوون، باکران، پەمیان _ پەمین( ئەردە)، پەنەمان، پەنمان، پەنمیان، پەنمین، پژبوون( کباک)پەنجە، ماسین.
هەڵامساندن/heľ: : پەنماندن، هەوکردن.
هەڵامساو/heľ: ئانفا: پەنمیگ، پەنماو، ئاووساو.
هەڵاندۆش/heľ: :
هەڵانگران/heľ: :
هەڵاواردن/heľ: :
هەڵاوەسران/heľ: :
هەڵاوەسراو/heľ: :
هەڵاوەسین/heľ: :
هەڵاوبگر/heľ: :
هەڵاوسان/heľ: کتپ:[ هەڵ+ اوسان( ئاوسان)]
هەڵاوێردران/heľ: :
هەڵاوێردراو/heľ: :
هەڵاوێژتن/heľ: :
هەڵاوگێڕ/heľ: نفا:[ هەڵ+ ئاوگێر] بەراوپشت، بەروپشت، بەراوەژوو، واژی، سەرنخوون، بەرەواژی.
هەڵای/heľ: :
هەڵایسان/heľ: :
هەڵایساندن/heľ: :
هەڵایساندنەوە/heľ: :
هەڵایساو/heľ: :
هەڵەهەڵ/heľ: :
هەڵبەز/heľ: نتـ:[ هەڵ+ بەز]
هەڵبەزان/heľ: کتن:[ هەڵ+ بەزان]
هەڵبەزاندن/heľ: کتپ:[ هەڵ+ بەزاندن]
هەڵبەزاندنەوە/heľ: کتپ:[ هەڵ+ بەزاندن]
هەڵبەزهەڵبەز/heľ: ئانتـ:[ هەڵبەز+ هەڵبەز]
هەڵبەزین/heľ: کتن:[ هەڵ+ بەزین]
هەڵبەزینەوە/heľ: کتن:[ هەڵبەزین+ ئەوە]
هەڵبەست¹/heľbest: نفا:[ هەڵ+ بەست( بەستن)] هۆنراوە، هۆزان، شیعر، دووڕێزان( کباک).
هەڵبەستەر/heľbest: نتـ: بوێژ.
هەڵبەست ڕێکخستن/heľbest: کتپ: هۆنراوەدانان.
هەڵبەستسازی/heľbest: نچ: هۆنراوەکاری.[ ئینگـ: Versification].
.
هەڵبوون/heľbûn: کتپ:
پێبوون، داگیرسانی ئاگر.
:: ئاگر هەڵبوو.
6 . جیابوونەوەی پارچە لە شتێ.
:: تەڵەزمێک لە بەرد هەڵبوو.
هەڵدڕان/heľdiřan: کتپ:
:: هەڵی دڕی.
:: هەڵی دڕە.
:: هەڵی پێچا.
هەڵکردن/heľkirdin: کتپ:
گوزەران، ڕابوواردن.
:: دەگەڵی هەڵکە، هەڵ ناکەم.
5 . پێچانی داو لە شتێ.
:: ئەم بەنەم بۆ هەڵکە.
.
__________________
هەڵبەست²/heľbest: نفا:[ هەڵ+ بەست( بەستن)] بافرۆ، بوختان، تیتال.
هەڵبەستە/heľbest: ئانتـ:[ هەڵبەست+ ئە]بوختان.
هەڵبەستەر/heľbest: نتـ: ساختەکار.
بەهەڵبەست/heľbest: ئانتـ:[ بە+ هەڵبەست] هەجو: درۆ، ساختە: لە خراپەی کەسێک دووان.
هەڵبەستن/heľbest: کتپ:[ هەڵ+ بەستن] داهێنان، دامەزراندن، دانان، دۆزینەوە.
.
.
_________________
هەڵبەست³/heľbest: نفا:[ کشت] بەرزکردنەوەی خۆلـی دێراو.
جۆگەهەڵبەست/heľbest: نتـ: .
کاڵەهەڵبەست /heľbest::
هەڵبەستنەوە/heľbest: کتپ: هەڵبەستنەونی جۆگەی شکاو.
هەڵبەست نزیک کردن/heľbest::[ Approximate].
هەڵبەستن/heľ: کتن:[ هەڵ+ بەستن]
هەڵبژاردن/heľ: نتـ:[ هەڵ+ بژاردن] guhertinên taybet. [ ئینگـ : Option]
هەڵبژاردە/heľ: نتـ:[ هەڵ+ بژاردن] . [ ئینگـ : preference]
هەڵبواردن/heľ: نتـ:[ هەڵ+ بواردن]
هەڵبوون/heľ: نتـ:[ هەڵ+ بوون]
هەڵبڕین/heľbiřîn: نتـ:[ هەڵ+ بڕین]
هەڵبرکان/heľ: :
هەڵبرینگان/heľ: :
هەڵبرینگاندن/heľ: :
هەڵبڕ/heľ: :
هەڵبڕان/heľ: :
هەڵبڕاندن/heľ: :
هەڵبڕین/heľ: :
پێلێهەڵبڕین/heľ: :
لێهەڵبڕین/heľ: :
چاوهەڵبڕین/heľ: :
چەرم هەڵبڕین/heľ: :
سەرهەڵبڕین/heľ: :
ـ هه‌ڵه‌بڕ (هه‌ڵه‌چن و هه‌ڵه‌گیری گۆڤار و ڕۆژنامه) ٢ـ سه‌رنووسه‌ر (ی گۆڤار و ڕۆژنامه) ٣ـ نووسه‌ر (ی گۆڤار و ڕۆژنامه) ٤ـ نووسه‌ر (ڵرۆگرامێکه که بۆ نووسین به‌کار ده‌چێت) ٥ـ ڵێداچوو، ڕاستکه‌ره‌وهeditor
هەڵبڕسکان/heľ: :
هەڵبزوورکان/heľ: :
هەڵبزووقان/heľ: :
هەڵبژاراو/heľ: ئانفا:[ هەڵ+ بژار( بژاردن)+ ئاو] هەڵبژێراو.
هەڵبژاردە/heľ: نفا:[ هەڵ+ بژار( بژاردن)+ دە] بژارە _ بژاردە، دانستە، گوڵبژێر، ووژانە.
هەڵبژاردن/heľ: کتن:[ هەڵ+ بژاردن]
1 – پەسەندکردن، رازی بوون، گرتنەبەر.
2 – لێبژارتن _ لێبژاردن، لێگرتن، لێژماردن، ووژاندن، هەڵژماردن.
هەڵبژراو/heľ: ئانفا[ هەڵ+ بژراو( بژێردراو)] بژاردە، ئەژماردە _ ژماردە، بژارتۆ، هەڵبژاردە، هەڵبژێردراو.
هەڵبژێر/heľ: نفا:[ هەڵ+ بژێر] دەنگدەر.
هەڵبژێراو/heľ: ئانفا: هەڵبژێراو : هەڵبژێردراو.
هەڵبژاردەی سروشتی/heľ: نتـ:[ ئینگـ: Natural selection]
هەڵبژاردەی هەڕەمەکی/heľ: نفا: [ ئینگـ: Random selection].
هەڵدەبژێردێت/heľ: کتن:[ هەڵ+ دەبژێرێن]
:: چۆن بۆنێکی گونجاو هەڵ دەبژێرین.
هەڵبواردن/heľ: :
هەڵبوون/heľ: :
هەڵبوێر/heľ: :
هەڵپاچان/heľpaçîn: كتن:
هەڵپاچین/heľpaçîn: كتن: ئەڵپاچین، ( کل)، هەڵپاچین. بۆ نموونە : پرچی ئەڵپاچی.
هەڵپاچەر/heľ: :
هەڵپە/heľ: :
هەڵپەردان/heľ: :
هەڵپەرداوتن/heľ: :
هەڵپڕوكان/heľpeřkě: کتن: کل: ئەڵپڕوکیان، هەڵپڕوکان
:: ئەڵپڕوگیاو دەمی قسەنەگرت.
هەڵپڕوكاو/heľpeřkě: نتـ:
هەڵپەڕگە/heľ: :
هەڵپەڕۆک/heľ: :
هەڵپەڕین/heľ: :
هەڵپەژنین/heľ: :
هەڵپەساردان/heľ: :
هەڵپەساردن/heľ: :
هەڵپەلمیاو/heľ: ئانفا:[ نخ] هەڵئاساو:: پێی هەڵپەلمیاو. [ ئینگـ: Swollen feet].
هەڵپەنمان/heľ: :
هەڵپەهەڵپ/heľ: :
هەڵپچەڕان/heľ: :
هەڵپچەڕاو/heľ: :
هەڵپێچان/heľpěçan: كتن: ئەڵپیچان، (کل). لەورەوە ئەڵپێچایەم.
هەڵتەك/heľtek: :
هه‌ڵته‌كان/heľtekan: كتن:[ هەڵ+ تەکان] ئه‌ڵته‌كان( كهـ).
هه‌ڵته‌كاندن/heľtekandin: كتپ: ئه‌ڵته‌كانن( كهـ).
هه‌ڵته‌كاو/heľtekaw: ئانفا: ئه‌ڵته‌كیاگ( كهـ).
هەڵتەكاندن/heľtek: :
هەڵتەك/heľtek: :
هەڵترازان/heľ: کتن: ئەڵترازان( کهـ).
هەڵترازیاگ/heľ: ئانفا: ئەڵترازیاگ( کهـ)، هەڵترازاو.
هەڵترازیان/heľ: کتن: ئەڵترازیان( کل).
هەڵتیزگاندن/heľ: کتپ: ئەڵتیزگانن(کهـ).
هەڵتنگە/heľ: :
هەڵچەشووتی/heľ: ن:[ ڕوو]کارکی شیری.[Bot : Agaricus Aurantiacus].
هەڵداشتە/heľ: : دەربەدەر.
هەڵدراو/heľ: ئانفا: هەڵداشتە، فڕێدراو، هاڤێتی.
هەڵدێر/heľ: ن:[ هـ] مای.
هەڵدێر/heľděr: : نهاڵ.
هەڵدێران/heľ: کتپ: پەکین،ترازان، جیانوونەوە، لێک کلابوون.
هەڵته‌کاندن/hel: نتـ:[ هەڵ+ ته‌کاندن]
هەڵتووراندن/hel: نتـ:[ هەڵ+ تووراندن]
هەڵتۆقین/hel: نتـ:[ هەڵ+ تۆقین]
هەڵچنین/hel: نتـ:[ هەڵ+ چنین]
هەڵچوون/hel: نتـ:[ هەڵ+ چوون]
هەڵخستن/hel: نتـ:[ هەڵ+ خستن]
هەڵخڕاندن/hel: نتـ:[ هەڵ+ خڕاندن]
هەڵدان/hel: نتـ:[ هەڵ+ دان]
هەڵدوورین/hel: نتـ:[ هەڵ+ دوورین]
هەڵدڕین/hel: نتـ:[ هەڵ+ دڕین]
هەڵژمار/hel: نتـ:[ هەڵ+ ژمار]
1 -[ ئاب] ئامار، ئەژمار، ستاتیستیک.[ ئینگـ: Statistic].
2- بژار.
هەڵژماردن/hel: کتپ: بژاردن، هەڵبژاردن.{ گیو، ل، 919}.
هەڵسان/heľsan: :
هەڵساو/heľsan: ئانفا:[ هەڵسان]
1 – ئەڵسیاگ(کهـ)، هەڵسیاو، بێدار.
2 – هەڵستاو بۆ دیوارو باری ئابووری ورۆشنبیری دێت.
هەڵسیان/heľsan: کتن:
1 – ئەڵسیان( کهـ).
2 – هەستان.
3- کۆتای پێ هینان.
هەڵسەنگ/heľseng: نتـ:[ هەڵ+ سەنگ] قورس.
هەڵسەنگان/heľseng: کتن:[ هەڵ+ سەنگان]
1 – شانازی.
2 – خەمڵاندن، قرسان، مەزەندەکردن.
هەڵسەنگاندن /heľseng: کتپ:[ هەڵ+ سەنگاندن]
1 – شانازی کردن، خۆبەزۆرگەورەزانین.
2 – قرساندن.
هەڵسەنگێنەر/heľseng: نتـ:[ هەڵسەنگێن+ ئەر]
هەڵسەنگان لە لایەن بەرپرسی باڵادەست/heľseng: کتن:[ کار][ ئینگـ: appraisal by superior]{ شەهاب، ل، 19}.
هەڵسەنگاندنی توانا شارەوەکانی فەرمانبەران/heľseng: کتن:[ کار][ ئینگـ: assessing employee potential] { شەهاب، ل، 21}.
چاوپێکەوتن بۆ هەڵسەنگان/heľseng: کتن:[ هەڵ+ سەنگان][ ئینگـ: appraisal interview]{ شەهاب، ل، 19}.
هەڵسپاردن/heľ: کتپ:[ هەڵ+ سپاردن] ئەڵسپاردن( کهـ).
هەڵست/h: ن:[ جێۆ] بەرقەدی کێوان( ه)، تەلان، بەندەن، قەد پاڵ، ڕەخ.
هەڵسووڕان/heľ: کتن:[ هەڵ+ سووڕان]
هەڵسوکەوت/h: نتـ:[ هەڵس( هەڵسان)+ و+ کەوت( کەوتن)] ڕەفتار، رەوش.[ ئینگـ: Behaviour، behavior US]
هەڵسوکەوتی لادەری/h: نتـ:[ دەروو] ڕەفتاری لڕڕێیی[ Aberrant behavior (Aberrance]
هەڵسوکەوتیەتی/h: نتـ:[ دەروو] ڕەفتاریەتی : ڕێبازێک لە نێو دەروونناسیدا کە تەنها لە هەڵسوکەوتی دەرەکی دەکۆڵێتەوە. [ ئینگـ:Behaviourism].
هەڵشاخان/heľ: کتن:[ هەڵ+ شاخان]
هەڵشاخاندن/heľ: کتن:[ هەڵ+ شاخاندن]
هەڵشه‌لین/heľ: کتن:[ هەڵ+ شه‌لین]
هەڵشکان/heľ: کتن: ئەڵشکان.
هەڵشکانن/heľ: کتپ: ئەڵشکانن، دۆراندن، زیان کردن.
هەڵشکیاگ/heľ: ئانفا: ئەڵشکیاگ، دۆڕاو، زیان کراو.
هەڵشکیان/heľ: کتن: ئەڵشکیان، زیان کردن، دۆران.
هەڵشێوان/heľ: کتن:[ هەڵ+ شێوان] ئەڵشیوان( کهـ).
هەڵشێواندن/heľ: کتپ:[ هەڵ+ شێواندن] ئەڵشیوانن( کهـ).
هەڵشێویان/heľ: کتن:[ هەڵ+ شێویان] ئەڵشیویان( کهـ). ئەڵشیویان( کهـ).
هەڵفرێو/heľ: کتن:[ هەڵ+ فریو]
هەڵفڕ/heľ: کتن:[ هەڵ+ فڕ]
هەڵفڕان/heľ: کتن:[ هەڵ+ فڕ]
هەڵفڕاندن/heľ: کتن:[ هەڵ+ فڕ] پردەیە( ل).
هەڵقەندن/heľ: کتن:[ هەڵ+ قەندن( كەندن)] هەڵکەندن.
{
ژینی خۆی کردە فیدای خۆشیی کورد
لە ڕێی ئازادی بە ناکامی مرد
توخدا کاتێ کە ئازادی و سەند
ڕەگەزی خۆێن مژەکان و هەڵقەند
}{ هەژار}.
هەڵقرتان/heľ: کتن:[ هەڵ+ قرتان]
هەڵقرتاندن/heľ: کتن:[ هەڵ+ قرتاندن]
هەڵقر‌چان/heľ: کتن:[ هەڵ+ قرچان] ئەڵقرچان( کهـ)، سووتان.
هەڵقر‌چاندن/heľ: کتپ:[ هەڵ+ قرچاندن] ئەڵقرچانن( کهـ)، سووتاندن.
هەڵقر‌چیان/heľ: کتن:[ هەڵ+ قرچیان] ئەڵقرچیان( کهـ)، سووتان.
هەڵقوڕان/heľ: کتن:[ هەڵ+ قوڕان] ئەڵقوران( کل).
هەڵقوڕاندن/heľ: کتپ:[ هەڵ+ قوڕاندن] ئەڵقورانن( کهـ).
هەڵکاڵین/heľ: کتن:[ هەڵ+ کاڵین]
هەڵکەفتن/heľ: کتن:[ هەڵ+ کەفتن] ئەڵکەفتن( کهـ).
هەڵکردن/heľ: کتپ:[ هەڵ+ کردن]
1 – پێکردن، ئاییساندن.
2 – ئەڵکردن( کهـ).
بەن هەڵکردن/heľ: کتپ: بەن ئەڵکردن.
هەڵکڕان/heľ: کتپ:[ کارابزر] ئەڵکڕان( کهـ).
هەڵکڕاندن/heľ: کتپ:[ کارابزر][ هەڵ+ کڕاندن] ئەڵکڕانن( کهـ).
هەڵکڕین/heľ: کتپ:[ هەڵ+ کڕین]
هەڵکزان/heľ: کتن: ئەڵکزان( کل)، کزانەوە.
هەڵکزاندن/heľ: کتپ: ئەڵکزانن( کل)، کزاندنەوە.
هەڵکفان/heľ: کتن: ئەڵکفان( کل).
هەڵکفاندن/heľ: کتپ: ئەڵکفانن( کهـ): سووتانەوەی ناو دەم بە بیبەر.
هەڵکۆڵین/heľ: کتن:[ هەڵ+ کۆڵین]
هەڵکوتن/heľ: کتن:[ هەڵ+ کوتن]
هەڵکێشان/heľ: کتن:[ هەڵ+ کێشان] ئەڵکیشان _ ئەڵکیشیان ( کهـ):
1 – هەڵکێشان وەک پێلاو.
2 – پرکردن لە
:: کونەی ئەڵکێشا لەئاو.
3 – دەرکردن
:: چمان دڵم ئەڵکیشی؟.
4 -[ ئای تی] پێچۆکەهەڵکێشان.[ ئینگـ: scroll up].
هەڵکێشیاو /heľ: ئانفا: ئەڵکیشیاگ( کهـ).
هەڵگەڕان/heľ: کتن:[ هەڵ+ گەڕان] تێهەڵبوون( ل): بەرە‌و بە‌رزایی رۆیشتن.
هەڵگه‌ڕانه‌وه/heľ: کتن:[ هەڵ+ گه‌ڕانه‌وه]
هەڵگەڕاندن/heľ: کتپ:[ هەڵ+ گه‌ڕانه‌وه]
هەڵگەڕاو/heľ: ئانفا:[ هەڵ+ گه‌ڕانه‌وه]
هەڵگەڕاوە/heľ: نتـ:[ هەڵ+ گه‌ڕانه‌وه] بەرەڤاژی، بەرەواژ.
هەڵگر/heľ: نتـ:[Vector]
هه‌ڵگرته‌نێتی، توانای گواستنه‌وه یان هه‌ڵگیران بۆهه‌بوون portability
هەڵگرتن/heľ: کتپ: ئەڵگرتن/eľ: کتپ: کل:[ ئەڵ+ گرتن]
1 – هەڵگرتن.
:: ئەو بوخچە ئەڵگرد.
2- رەدووبردن
:: بەرزوو دێوەتێ ئەڵگرت.
3- کی نازی ئەڵگرێ؟.
4- پەسەند کردن
:: چوین خودا لە باتی چەوی ئەڵگرێ.
5- من بەشەگەی ئەو ئەڵگرم.( زیان هەڵگرتن).
6- بەرزکردنەوە
: تووزێ دەست ئەڵگر.
7- شت هەڵگرتن
:: ئازووقە ئەڕا زمسان ئەڵگرت.
8- شوێن پێ کەوتن
: شوونی پای ئەڵگرتن تا وەماڵ.
9- کردنەوە
: وەبسمارێ قاپیەگە ئەڵگرت.
10 – دەستکەوت
:: مانگێ نزیکەی سەت دینارێ ئەڵگرێ.
هەڵگرتن/heľ::[ هەڵ+ گرتن]
هەڵگرتنه‌وه/heľ::[ هەڵ+ گرتنه‌وه]
هەڵگوشین/heľ::[ هەڵ+ گوشین]
هەڵگوێستن/heľ::[ هەڵ+ گوێستن]
هەڵگێڕان/heľ::[ هەڵ+ گێڕان]
هەڵگێڕانه‌وه/heľ::[ هەڵ+ گێڕانه‌وه]
هەڵگیران/heľ::[ هەڵ+ گیران] ئەڵگیریان( کهـ).
هەڵگیراو/heľ::[ هەڵ+ هەڵگیراو( گیران)] ئەڵگیریاگ( کهـ)، شاردراوە.
هەڵگیرسان/heľ::[ هەڵ+ گیرسان]
هەڵگیرساندن/heľ::[ هەڵ+ گیرساندن]
هەڵله‌رزاندن/heľ: کتن:[ هەڵ+ له‌رزاندن]
هەڵله‌رزین/heľ: کتن:[ هەڵ+ له‌رزین]
هەڵله‌رزان/heľ: کتن:[ هەڵ+ له‌رزان]
هەڵلووشین/heľ: کتن:[ هەڵ+ لووشین] قووتدان.
هەڵمات/h:::: : ن: : تەشنەک، هەڵمات(مەأمەأ)ی گەورە، کەللا.
هەڵماتك/h::::
هەڵماتێن/h: کتن: تەشییلان، گوڵێن، گەمەی مەرمەرێن.
هەڵماشتن/h::::
هەڵماڵران/h::::
هەڵماڵین/h:::: // ئەڵماڵین/eľ: کتن: کل:[ئەڵ+ ماڵین]1- هەڵمالین: کەمێ باڵت ئەڵماڵ، تا تیماری زەخمەگەبکەم. 2-.: ئەڕا چە باڵ ئەڵمالیدە؟.
هەڵماو/h:::: Steam، Vapour
هەڵمەت/h: ن: دابەأزان، هێرشێکی توند.
هەڵمەت بردن/h: ک: دابەأزاندن، بەرلەهەواڵان.
هەڵمەتەكاسە/h::::
هەڵمەقۆ/h::::
هەڵمەقووتە/h::::
هەڵمەڵە/h::::
هەڵمرووسین/h::::
هەڵمژ/heľ::[ هەڵ+ مژین]
هەڵمژتن/heľ::[ هەڵ+ مژین]
هەڵمژین/heľ::[ هەڵ+ مژین]
هەڵمژینی ئاو/h:::: ئاودادان، ئاو هەڵچنین.
هەڵمسان/h: کتن:[ هەڵ+ مسان] پەنم( فە)،] ئەستووری ئەندام.
هەڵمساندن/h::::
هەڵمساو/h: ئانفا:[ هەڵمسان] پەنەماو، پەنماو، پەمیاو( پەمیان)، پەنمسە( ل).
هەڵمساوی/h: ئانفا:[ هەڵمسان] پەنام _ پەنەم، ماس، وەرەم، ئاوساو.
هەڵمسای/h: ئانفا:[ هەڵمسان] پەنمای( پەنمان)،
هەڵمساین/heľmasîn: کتن:[ هەڵ+ ماسین] (( ئامیسا ………. دامیسێم)) : ئەستووربوون.{ هێدی}.
هەڵمسین/heľmasîn: کتن:[ هەڵ+ ماسین] پەشام( ئەردە)، ئاماس، پەنام، هەواکێشان.
هەڵمیزتن/h::::
هەڵمیشک/h::::
هەڵواسان/heľ::[ هەڵ+ واسان] ئەڵواسان( کهـ).
هەڵواسیان/heľ: کتپ:[ هەڵ+ واسیان]
هەڵواسیاو/heľ: ئانفا:[ هەڵ+ واسیاو] ئەڵواسیاگ، هەڵواسراو.
هەڵواسین/heľ::[ هەڵ+ واسین] ئەڵواسان، ئەڵوەسین( کهـ).
1 – هەڵوەسین.
2 – هەڵبەستن.
هەڵ/heľ::[ هەڵ+ ]
هەڵووک/heľ: ن: لییلك( كباك، باد).
هەڵوەران/heľ::
هەڵوەراندن/heľ: : پرواندن، تەکاندنی شتی ڕەق بە نینۆک و پەنجە، بەنینۆک کڕاندن و لێکردنەوە، پەرتیاندن، چرپاندن، گەرزاندن، کول کولین.
هەڵوەرین/heľ::
هه‌ڵوه‌ژار/heľwe: کتپ:[ هەڵ+ وەژار][ ئینگـ : editor]
1 – بژارکه‌ر : که‌سێ که کاری ڕێکوڵێککردن و ئاماده‌کردنی فیلمێک ده‌کات.
2 – بژارکه‌ر : جۆره پرۆگرامێکه که بۆ ڕێکوپێککردن و بڕین و چاککردن و ئاماده‌کردنی فیلم به‌کار ده‌چێت.
.
.
____________
هەڵ/heľ: ن:[ ڕۆژ] هەڵەشە، خۆپەسەندکار.
.
.
.
.
{ فەرهەنگی کوردستان، گیوی، ل، 915 – 923}.