ئێسک/êsk: ن:[ توێ]
| لە فەرهەنگی زمانی ئاڤێستادا، وەها تۆمارکراوە | ||
| گۆکردنی بە کوردی | زمانی ئاڤێستایی | واتای بە ئینگلیزی |
| uHa | bone | |
| atsa | bone | |
| ئه‌ستی | itsa | bone |
[ پەهلەوی : ئه‌ستا : astā] ئاسته، ئاستک، ئەستە _ ئێسته( هه‌کاری)، ئێستک، ئیسخوان، ئێسقان _ سووقان( ککـ )، سوقان _ ئێستخوان، ( شکاک)_ پێشه‌سخان( هـ)، پێشە _ پیشە، پروسک، سنچان( کهـ)، که‌شم _ نه‌شم، هێسک( کباک )_ هێستک_ هه‌ستوو _ هێستی، هه‌ستی : شانەیەکی بەستەری کلسییە( له فۆسفات و کاربۆناتی کالیسیۆم دروست بووه)، بەشە سەرکییەکەی پەیکەری ئێسکی زۆربەی گیاندارە بڕبڕەکەدارە( تیغه‌ره‌پشتی)کانی پێکهێنانەوە و نه‌رمایی له‌ش( گۆشت و پێست)به ئه‌وه وه ڕاوه‌ستاون. ده‌ره‌وه‌ی ئێسک سه‌خته و له ناوه‌وه به شێکی ته‌ڕ و نه‌رمتر( مۆخ) هه‌یه.[ ئینگـ : bone , os ][ لا : osso]
ئێسکەپەیکەر/êske peyiker: نتـ:[ توێ]
ئێسکی/êskî: نچ: هەر تشتێک کە پەیوەندی بە ئێسکەوە هەبێت. [ ئینگـ : bony , osseous , osted]{ کەمالنامە، ل، 832}
ئێسکی ئیسفەجی/êskî îsfenicî: نتـ:[ توێ][ ئێسک + ی+ ئیسفەنج+ ی]
ئێسکی پتەو/êskî pitew: نتـ:[ توێ] ماددەیەکی ڕەق و چڕە کە تەوەرەی درێژە ئێسک پێک دێنێت.{ فرمانی : یارمەتی ئێسک دەدات کە بەرگەی ئەو هێز و کارانە دەگرێت کە مرۆڤ پێیهەڵدەستێت}.
| پێکهاتەی ئێسک |
بەرگەئێسک/berge êsk: نتـ:[ توێ] پەردەیەکی بەهێزە کە ڕووی ئێسک دادەپۆشێت. { فرمانی : لوولەی خوێنی تێدایە کە خۆراکە ماددەکان بۆ ئێسک دەگوازێتەوە. ( ) دەمارەخانەکانی تێدایە کە ئازارە ڕاگەیاندراوەکان دەگوێزێتەوە. ( ) پارێزگاری ئێسک دەکات و یارمەتی زوو جاک بوونەوە دەدەات دوای شکان}
جۆگەی هاڤەرس/cogey Haveris: نتـ:[ توێ] جەگەی تەسک و باریکن کە لوولوکانی خوێن پێیدا تێپەڕ دەبێت، بۆ گواستنەوەی خۆراکە ماددەکان بۆ ئێسکە شانەی زیندوو.
کەلێنەکانی ئێسک/kelênekanî êsk: نتـ:[ توێ]
لوولەکانی ناوئێسک/lûlekanî naw êsk: نتـ:[ توێ] پەڕەکان پێکهاتووە لە کریستاڵی خۆیی و ڕیشاڵی پرۆتینی.
کاتێک دوو سەری ئێسک دەگەن بەیەک پێی دەگووترێت جومگە. لە لەشی گیانلەبەردا سێ جۆری جومگە هەس.
2 – [ مجـ] بیجم و شێوه‌ی مرۆڤ، ڕه‌نگ و ڕوخسار.
ئێسکووک/êskûk: نتـ: وه‌ک ئێسک، ئێسکی.
ئێسک ئەستووربوون/êsk estûrbûn: کتن:[ توێ][ ئینگـ : Acromegaly]
ئێسکەگەورە/êske gewre: ن:[ توێ]. ئێسکە گەورە لە مەچەکدا سەری هەیە : سەردار .[ ئینگـ : Capitatum].
ئێسک پووکی/ěskî pûkî: نتـ:[ توێ] ئیستۆپۆرۆز .[ ئینگ: Oesteoporois].
ئێسک پێکەوە نووسان/êsk pêkewe nûsan: کتن:[ توێ].
ئێسک گره‌وه/êsk girewe: نتـ:[ توێ][ ئێسک+ گره‌وه( گرتنه‌وه)] هه‌ستی ڤه‌گر، به‌یتال.
ئێسک گرتنه‌وه/ êsk grtinewe: کتن:[ ئێسک+ گرتنه‌وه] گرتنه‌وه‌ی ئێسکی شکاو، ئێسقان گرتنه وه، ئێسک به‌ند کردن.
ئێسک نه‌رمی/êskî nermî : نتـ:[ توێ] .[ ئینگ: Rickets].
ئێسکۆکه/êskoke: نتـ:[ توێ] ورده ئێسک.
ئێسکۆله/êskole: ن:[ توێ] لولاک ، ئێسکی وورد. [ ئینگـ : leg pipe ، bonelet].
ئێسک و پرووسک/êsk û prûsk: نتـ:[ ئێسک+ و+ پرووسک ] ئێسقانی پوواوی رزیو.
: فلان که‌س ده‌مێکه مردووه ئێستا ئێسک و پرووسکیشی نه‌ماوه. پاشماوه‌ی مردووی.
ئێسک و پێست/êsk û pêst : ئانتـ: کز ولاواز. بوونه به ئێسک، هه‌و کردنی ئێسک.
ئێسکاندنی درزەکانی کەللە/êskandinî dirzekanî kelile: نتـ:[ توێ][ ئینگ: craniostosis]{ پەزیشکی، ل، ٩٩}.
بێ ئێسک/bê êsk: نتـ:[ توێ].[ ئینگـ : free leg].
بنی کلک/binî kilik: نتـ:[ توێ] ئێسکی کلک.[ ئینگـ : Coccyx, Tailbone]
بوون به‌ئێسک/bûn be êsk: کتن:[ بوون + به + ئێسک ]
1- دروست بوونی ئێسقان.
2 – [ مجـ] ڕەپ بوون.
بێرگما/bêrgima: ن:[ توێ] ئێسکی سەری منداڵ کەیەشتا نەرمە.
پەیکەری ئێسکی/peyikerî êsk: نتـ:[ توێ].[ ئینگـ : bone Rangel ].
مۆخی ئێسک/moxî êsk: نتـ:[ توێ].[ ئینگـ : bone marrow ].
.
| نەخۆشییەکانی ئێسک |
نەخۆشی ئێسک/nexošî êsk: نتـ:[ توێ] هەستی گرەکی( کباک، قامشلـ). [ ئینگـ : osteopathy]
دوومەڵی ئێسک/dûmeľî êsk: نتـ:[ توێ][ نخ][ دوومەڵ+ ی+ ئێسک ] ئێسکەدوومەڵ.[ ئینگـ : Bone Abscess ، Osteomyelitis].
هەوکردنی ئێسک/hewkirdin êsk: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسک] سووتانەوەی ئێسک. [ ئینگـ : Osteitis].
هەوکردنی ئێسکەکانی کەللە/hewkirdin êskekanî kelile: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسکەکانی+ کەللە] سووتانەوەی ئێسکەکانی کەللە. [ ئینگـ : Mastoiditis].
هەوکردنی ئێسک و کڕکڕە/hewkirdin êsk û kiřkiře: نتـ:[ نخ][ هەوکردنی+ ئێسک+ و+ کڕکڕە] سووتانەوەی ئێسک و کڕکڕە. [ ئینگـ : Osteochondritis].
هەوکردنی ئێسک و مۆخ/hewkirdin êsk: نتـ:[ نخ] [ هەوکردنی+ ] سووتانەوەی ئێسک و مۆخ. [ ئینگـ : Osteomyelitis].
هەوکردنی ئێسکی پەنجە/hewkirdin êskî pence: نتـ:[ نخ] [ هەوکردنی+ ] سووتانەوەی ئێسکی پشت گوێ. [ ئینگـ : Phalangitis].
هەوکردنی ئێسکی پشت گوێ/hewkirdin êsk: نتـ:[ نخ] [ هەوکردنی+ ] سووتانەوەی ئێسکی پشت گوێ. [ ئینگـ : Cranitis].
هەوکردنی ئێسکی جومگەکان/hewkirdin êsk: نتـ:[ نخ] [ هەوکردنی+ جومگە+ کان] سووتانەوەی ئێسکی جومگەکان.[ ئینگـ : Ostearthritis].
هەوکردنی دەرەوەی ئێسک/hewkirdin êsk: نتـ:[ نخ] [ هەوکردنی+ ] سووتانەوەی دەرەوەی ئێسک. [ ئینگـ : Peri osteorrhaphy].
هەوکردنی دەرەوەی ئێسکە پووچە/hewkirdin êsk: نتـ:[ نخ] [ هەوکردنی+ ] سووتانەوەی دەرەوەی ئێسکەپووچە.[ ئینگـ : Peri Sinusitis].
هەوکردنی نزیکی ئێسک/hewkirdin êsk: نتـ:[ نخ] [ هەوکردنی+ ] سووتانەوەی نزیکی ئێسک.[ ئینگـ : Parostitis].
.
.
.
.