شلە/şile: نتـ:[ شل+ ئە] توواوە.[ ئینگـ: fluid]

شلەپێوەر/şile pêwer: نتـ:[ شلە+ پێوەر] پێوەی شل بوونەوە ؛ ئامێری پێوانی شلبوونەوەی بۆیە یان هەر ماددەیەکی تری شل.[ ئینگـ: fluidimeter]

شلەمەنی/şilemenî: نچ:[ شل+ ئەمەنی]

:: ‌خواردنەوەی جۆرێک لەشلەمەنی لەكاتی وەرزشكردندا هۆكارە بۆ زیادبوونی كێش.{ وێستگە

شلەمەنی ساردکەرەوە/şilemenî sardkerewe: نچ:[ شلەمەنی]

:: بەکارهێنانی دوانەئۆکسیدی کاربۆن وەک شلەمەنی ساردکەرەوە.

شلەو بوو/şilew bû: ئانفا: [ شل+ ئەو+ بوو( بوون)][ ئینگـ: liquescent] .

شلەی ئاوبەنگ/şiley awbeng: نتـ:[ شلەی+ ئاوبەنگ] ئاوی ئاوبەنگ.[ ئینگـ: Ascltic fluid]  

شلەی بلووری/şiley bilûrî: نتـ:[ شلەی+ بلووری] ماددەیەکی ئەندامی یە بریتییە لە دۆخێکی تری ماددە، دەکەوێتە نێوانی دۆخی ڕەق و دۆخی شلەوە، ماددەیەکی لینجی و لووڵەیی یە، لەمەدا لە شلە دەچێت و لەپەرتکردنەوەی ڕووناکیدا لە بلوور دەچێت باشترین نموونەش بۆ ئەم جۆرە ماددەیە ئەستەری کۆلیسررۆلە.[ ئینگـ: liquid crystal, ctysta liquid]  

شلەی بۆردۆ/şiley bordo: نتـ:[ شلەی+ بۆردۆ] تێکەڵاوی بۆردۆ بریتییە لە قسڵا و گۆگرداتی مس( کوپەر سولفەیت)؛ دەرمانێکە دژی نەخۆشی ڕووەک بەکاردێت.[ ئینگـ: Bordeaux – mixture]  

شلەی پاک کەرەوەی ناودەم/şiley kak kerewey nawdem: نتـ

شلەی پرۆتینی جومگە/şiley pirotînî cumge: نتـ:[ شلەی+ پرۆتین+ ی+ جومگە] ئەو شلە پرۆتینی یە لینجەیە کە لە جومگەی ئەژنۆدا هەیە.[ ئینگـ: synovial cystal]  

شلەی پۆڵی/şiley poľî: نتـ:[ شلەی+ پۆڵی] شلەی جەمسەریی.

شلەی توواوە/şiley tuwawe: نتـ:

شلەی جاڵجاڵۆکەیی/şiley caľcaľokeyî: نتـ:[ شلەی+ جاڵجاڵۆکە+ یی] شلەیەکە لەناو پەردەکانی دەوری مێشکدا هەیە.[ ئینگـ: Archnoid Fluid]  

شلەی جومگەیی/şiley cumgeyî: نتـ: بریتییە لە شلەیەکی ڕوون، جووڵەی جومگەکان ئاسان دەکات.[ ئینگـ: Synovial fluid]

شلەی چاو/şiley çaw: نتـ:[ شلەی+ چاو] ئاوی چاو، ئاوی بینایی.[ ئینگـ: Aqueous – humor]  

شلەی خوێن/şiley xwên: نتـ:[ شلەی+ خوێن] زەرداوی خوێن، زینچکاو.[ ئینگـ: Blood plasma]  

شلەی دەموچاو/şiley demûčaw: نتـ:

شلەی زەرداو/şiley zerdaw: نتـ:

شلەی زوو بەهەڵم بوو/şiley zû be heľim bû: نتـ:[ شلەی+ زوو+ بەهەڵم بوو] شلەی سووک، شلەی پەرشەوەبوو.[ ئینگـ: Volatile liquid]     

شلەی سکاراپس/şiley sikarapis: نتـ:[ شلەی+ سکاراپس] لیمفی ناوەوە، ماوەلەرزە، شلەیەکە لەناو ئێسکی ناوەوەی گوێچکەدا هەیە.[ ئینگـ: Scarapss liquor, Endolymph, Aqua Labyrinthe]   

شلەی شانەکان/şiley şanekan: نتـ:

شلەی شووشەیی چاو/şiley şûşeyî çaw: نتـ:[ شلەی+ شووشەیی+ چاو] شلەی شووسەیی، شووشاو. [ ئینگـ : Aqueous – humor]  

شلەی کرم/şiley kirim: نتـ:.[ ئینگـ :  soup]

شلەی کۆلین/şiley kolîn: نتـ:

شلەی گەرمی/şiley germî: نتـ:[ شلەی+ گەرمی] ئەو شلەیەی کە ناوەندێکی باشي بۆ گواستنەوەی گەرمی.[ ئینگـ: Dow therm]  

شلەی قەڵاچۆکردن/şiley qeľaçokirdin: نتـ:[ شلەی+ قەڵاچۆکردن] دەرمانی یان تێکەڵاوەی قەڵاچۆکردنی مێش و مەگەز.[ ئینگـ: Insecticide wash]   

شلەی لەش/şiley leş: نتـ

شلەی لینج/şiley lînc: نتـ:[ شلەی+ لینج].[ ئینگـ: Mucusfluid]  

شلەی مێشک/şiley mêşik: نتـ:

شلەی مێشکی مەغزیی/şiley mêşikî meẍizî: نتـ:[ شلەی+ خوێن][ ئینگـ: Cerebrospinal]  

شلەی میز/şiley mîz: نتـ:

شلەی نایترۆجین/şiley nayitirocîn: نتـ:[ شلەی+ نایترۆجین]

شلەی نێر/şiley nêr: نتـ:[ شلەی+ نێر] ئاوی پیاو، پامیزە، تۆم _ تۆماو، شاوەت : شلەیەکی لینجە سپێرمەکان و دەردراوی پرۆستاتە و لووی کۆپەری تێیدایە.[ ئینگـ: Seminal fluid , Spermatic fluid]  

شلەی نێو منداڵدان/şiley nêw mindaľdan: نتـ:[ توێ][ شلە+ ی+ نێو+ منداڵدان][ ئینگـ: Amniotic fluid].

شلەی هەرسکەر/şiley herisker: نتـ:[ شلەی+ هەرسکەر][ ئینگـ: Digestiv fluid]  

شلەی هیلیۆم/şiley hîliyom: نتـ:

.

.

___________________

شلە/şile: ن:[ خوار] چێشتی شلە، زەلکە، شۆربا : خۆراکێکە ئاوداربێت وەکو شلەساوەر، شلەبرنج و ئیتر.[ ئینگـ: soup ] 

رون، روهن، ریق( کباک)، لەشاڤ، شلە : چشتی ڕوونی تراو.

شلەی /şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی بامێ/şiley : نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی برنج/şiley: نتـ:[ خوار] شلەبرنج، لەپەی برنج.[ ئینگـ :  soup]

شلەی پاقلە/şiley: نتـ:[ خوار] مرقەی پاقلە.[ ئینگـ :  soup]

شلەی پەتاتە/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی پیازاو/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی ترخێنە/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی چوالە/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی دۆمەڵان/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی ڕشتە/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی ساوەر/şiley: نتـ:[ خوار] شلەساڤار، لەپەی ساوار : چێشتێکی شلە بە ساواری لێنرابێت.[ ئینگـ :  soup]

شلەی سپێناخ/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی کولەکە/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی فاسولیا/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی قاوورمە/şile: نتـ:[ خوار] چێشتێکە لەقیسی و کشمیش و گۆشت و دروست دەکرێت .[ ئینگـ :  soup]

شلەی قەیسی/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی قرمە سەبزی/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی ماسی/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی ماش/şiley maşil: نتـ:[ خوار] شۆربای ماش، ماشێنە.[ ئینگـ : green gram soup]

شلەی مەنی/şiley: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی مریشک/şiley ş: نتـ:[ خوار] .[ ئینگـ :  soup]

شلەی نیسک/şiley nîsk: نتـ:[ خوار] شۆربای نیسک،  نیسکێنە.[ ئینگـ : lentil soup]

ماشێنە، نیسک بە ترش، نیسکێنە، شۆربا بە ساوار، شیربرنج، دۆکۆلیو، قوڕاوی، گیبە، زۆرچکار، هێلکاو، دۆینە”.

شلكێنە/şilkêne: ن:[ خوار][ كناو، سۆ][ شل+ کێنە] ئه‌شكێله، ئه‌شكێڕک، ئه‌شكیڕک، شلەک( باد)، كزێنكه‌‌ : خواردنێکی خۆماڵی پارێزگای كوردستانە. شلكێنە بەڕێژەیەكی زۆر لەسەر كەرەستەیەک بەناوی ساج دروستیدەكەن كە زۆر جوان و ناسک دروستدەكرێت. ئەم خواردنە لێوانلێوە لەتایبەتمەندی‌ لەبەرئەوەی كە لەچێكردنیدا هێلكە، شیر و ئارد بوونی هەیە. شلكێنە بەپێی دابونەریتی باو بەكەرەی ئاژەڵی چەوری دەكەن و دەیخۆن، بە پێی ئیشتیا لە كاتی خواردنیدا دەتوانرێ شەكری پێ زیادبكرێت كە ئەم كارە سەلیقەییە. دەتوانێت نێوان وادەیەكی گونجاو بە تایبەت بۆ منداڵان بێت. هه‌ویری شل و هێلكه‌ به‌كه‌وچكی له‌سه‌رساجی ڕۆده‌كرێت و لایه‌كی ده‌بررێت و ده‌كرێته‌ كوللێره‌یه‌كی ته‌نک، پاشان سورده‌كرێته‌وه‌ له‌ناو ڕۆندا یان كه‌ره‌دا. هه‌ندێک جار له‌به‌رخراپی ئارده‌كه‌ی به‌م جۆره‌ ده‌كرێت بۆ ئه‌وه‌ی بخوورێت. ئەم خواردنە؛ خواردنێكی ڕەسەنی تایبەت بە میوانییەكانی بەكۆمەڵی خەڵكی سنەیە لە وەرزی بەهاردا.

.

.

.

.