هێل/hêl: ن:[ خوار][ ع : الهیل] حێل، کاژیلە، قاخلی : داری هێل زیاتر له‌ ناوچه‌ كوێستانییه‌كان له‌ ژێر سێبه‌ری داره‌كانی تردا ده‌ڕوێت، به‌رزایی ئه‌م داره‌ 30 – 50 سانتیمه‌تره‌.[ ئینگـ : Cardamom]

.

.

  پۆلێنکردنی زانستی
 شانشینی  ڕووەک  Plantea
 بن شانشینی  کاسەتۆودارەکان   Angiosperms
   کاسەی گوڵ Monocots
    Commelinids
 Order  زەنجەفیلییەکان Zingiberales
 خێزان   Zingiberaceae
 بن خێزان    
 تیرە    
 بن تیرە    
 ڕەگەز   Elettari 
 جۆر    E. cardamomum

.

           ناوەڕۆکی هێل لە 100 گرامدا                             
 هێزی وزە   (74 kcal ) 311 kJ
 پرۆتین  10.76 g
 چەوری  6.70 g
 کاربۆهیدرات  68.47 g
 ئاو   8.28 g
 ریشاڵ  g 28.0
  ڤیتامینەکان  

 

     

 ڤیتامین (B1)
 0.198 mg ( 15%)
 ڤیتامین (B2)
 (0.182 mg ( 12%)
 نیاسین (B3)
 1.102 mg ( 7%)
 ڤیتامین B6  0.230 mg( 18%)
 ڤیتامین C  21.0 mg ( 35%)
   کانزاکان  ئاسن  13.97 mg ( 112%)
 پۆتاسیۆم  1119 mg ( 24%)
 زینك  7.47 mg ( 75%) 
 سۆدیوم  18 mg ( 1%)
 فۆسفۆر  178 mg ( 25%)
 کالسیۆم  383 mg ( 38%)
 ماگنیزیوم  229 mg ( 62%)
 .
بەری هێل له‌ ڕەنگی سپی، سه‌وز و ڕەش دەبیندرێن.
.
جۆری سه‌وزه‌كه‌ی به‌هۆی تام و بۆنی تایبه‌ته‌وه‌، زیاتر بۆ ناو خۆراكییه‌كان به‌كاردێت.
.
                سووده‌كانی هێل بریتین له‌:                  
.
یه‌كه‌م: خواردنه‌وه‌ی ئاوی هێل بۆ نه‌خۆشییه‌كانی گه‌ده‌ به‌ سووده‌ و سه‌رئێشه‌ له ‌ناو ده‌بات.
دووه‌م: خواردنی هێل مرۆڤ شاد و پڕ وزه‌ ده‌كات.
سێیه‌م: ترس و دڵه‌ڕاوكێكانی ده‌روونیی مرۆڤ ئارام ده‌كاته‌وه‌.
چواره‌م: ئه‌و كه‌سانه‌ی نه‌خۆشیی دڵیان هه‌یه‌، دوور بكه‌ونه‌وه‌ له‌ خواردنی هێل یا ده‌توانن له‌گه‌ڵ شه‌كر بیخۆن.
پێنجه‌م: له‌ خواردنی هێل زیاده‌ڕه‌وی مه‌كه‌ن.
شەشەم: دەبێتە هۆی بەرگرتن لە تووشبوون بە نەخۆشی و بەتایبەت بەرگری لە لەش دەكات لە بەرامبەر شێرپەنجەدا. بەهۆی ئەو بڕە باشەی دژە ئۆكسانەوە تیایدا كە بەرگری لە تووشبوون بە شێرپەنجە دەكات.

.

.

.

.

.