هێل/hêl: ن:[ خوار][ ع : الهیل] حێل، کاژیلە، قاخلی : داری هێل زیاتر له ناوچه كوێستانییهكان له ژێر سێبهری دارهكانی تردا دهڕوێت، بهرزایی ئهم داره 30 – 50 سانتیمهتره.[ ئینگـ : Cardamom]
.
.
پۆلێنکردنی زانستی | ||
شانشینی | ڕووەک | Plantea |
بن شانشینی | کاسەتۆودارەکان | Angiosperms |
کاسەی گوڵ | Monocots | |
Commelinids | ||
Order | زەنجەفیلییەکان | Zingiberales |
خێزان | Zingiberaceae | |
بن خێزان | ||
تیرە | ||
بن تیرە | ||
ڕەگەز | Elettari | |
جۆر | E. cardamomum |
.
ناوەڕۆکی هێل لە 100 گرامدا | ||
هێزی وزە | (74 kcal ) 311 kJ | |
پرۆتین | 10.76 g | |
چەوری | 6.70 g | |
کاربۆهیدرات | 68.47 g | |
ئاو | 8.28 g | |
ریشاڵ | g 28.0 | |
ڤیتامینەکان
|
ڤیتامین (B1) |
0.198 mg ( 15%)
|
ڤیتامین (B2) |
(0.182 mg ( 12%)
|
|
نیاسین (B3) |
1.102 mg ( 7%)
|
|
ڤیتامین B6 | 0.230 mg( 18%) | |
ڤیتامین C | 21.0 mg ( 35%) | |
کانزاکان | ئاسن | 13.97 mg ( 112%) |
پۆتاسیۆم | 1119 mg ( 24%) | |
زینك | 7.47 mg ( 75%) | |
سۆدیوم | 18 mg ( 1%) | |
فۆسفۆر | 178 mg ( 25%) | |
کالسیۆم | 383 mg ( 38%) | |
ماگنیزیوم | 229 mg ( 62%) |
.
بەری هێل له ڕەنگی سپی، سهوز و ڕەش دەبیندرێن.
.
جۆری سهوزهكهی بههۆی تام و بۆنی تایبهتهوه، زیاتر بۆ ناو خۆراكییهكان بهكاردێت.
.
سوودهكانی هێل بریتین له:
.
یهكهم: خواردنهوهی ئاوی هێل بۆ نهخۆشییهكانی گهده به سووده و سهرئێشه له ناو دهبات.
دووهم: خواردنی هێل مرۆڤ شاد و پڕ وزه دهكات.
سێیهم: ترس و دڵهڕاوكێكانی دهروونیی مرۆڤ ئارام دهكاتهوه.
چوارهم: ئهو كهسانهی نهخۆشیی دڵیان ههیه، دوور بكهونهوه له خواردنی هێل یا دهتوانن لهگهڵ شهكر بیخۆن.
پێنجهم: له خواردنی هێل زیادهڕهوی مهكهن.
شەشەم: دەبێتە هۆی بەرگرتن لە تووشبوون بە نەخۆشی و بەتایبەت بەرگری لە لەش دەكات لە بەرامبەر شێرپەنجەدا. بەهۆی ئەو بڕە باشەی دژە ئۆكسانەوە تیایدا كە بەرگری لە تووشبوون بە شێرپەنجە دەكات.
.
.
.
.
.